Mỹ muốn duy trì quan hệ đồng minh với Saudi Arabia “dưới mọi cách thức”

Thứ Ba, 20/11/2018, 08:31

Bất chấp những quan ngại liên quan tới vụ nhà báo người Saudi Arabia, ông Jamal Khasoggi bị sát hại hồi tháng trước tại Lãnh sự quán Saudi Arabia ở thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn bày tỏ mong muốn Riyadh là một đồng minh thân cận của Washington tại khu vực Trung Đông.

Trả lời phỏng vấn chương trình truyền hình “Fox News Sunday” hôm 16-11 (giờ địa phương) và được phát sóng hôm 18-11, người đứng đầu Nhà Trắng cho biết Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đã khẳng định sự vô can của mình và “nhiều người” cũng xác nhận Thái tử không biết gì về vụ sát hại nhà báo Khashoggi.

Ông cũng cho biết không quan tâm đến nghe đoạn ghi âm thu tại tại Lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul vào ngày 2-10 – ngày nhà báo Khasoggi mất tích: “Chúng tôi đã nắm trong tay đoạn ghi âm. Nhưng tôi không muốn nghe, không có lý do nào cả”.

Người đứng đầu Nhà Trắng giải thích lý do ông không muốn nghe đoạn ghi âm trên rằng: “Bởi vì đó là đoạn băng nhiều đớn đau và tồi tệ. Tôi đã được tóm tắt nội dung đoạn băng và không có lý do gì để phải nghe cả. Trên thực tế, tôi đã hỏi người khác có nên không và họ trả lời rằng không nên. Tôi biết mọi thứ sẽ như thế nào trong đoạn ghi âm mà không cần phải nghe nó. Đoạn ghi âm này nhiều bạo lực, tội lỗi và tồi tệ”.

Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump khẳng định ở thời điểm hiện tại, Saudi Arabia vẫn là một đồng minh của Mỹ và ông vẫn muốn duy trì mối quan hệ này “dưới mọi cách thức”.

Cuộc phỏng vấn được ghi hình vài giờ trước khi các nguồn tin chính phủ cho hay Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) đã thông báo với chính quyền Tổng thống Donald Trump về vụ giết hại nhà báo Khashoggi và tin rằng Thái tử Mohammed bin Salman đứng sau việc này.

Tổng thống Donald Trump trong cuộc trả lời phỏng vấn.

Tổng thống sau đó cho rằng, đánh giá của CIA là “rất thiếu chín chắn” và trong cuộc phỏng vấn phát sóng ngày 18-11, ông cho biết có thể sẽ không bao giờ biết được người ra lệnh sát hại nhà báo Khashoggi. Trước đó một ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định chính phủ nước này chưa có kết luận cuối cùng về vụ sát hại nhà báo Khashoggi.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nêu rõ những thông tin gần đây cho rằng Chính phủ Mỹ đã có kết luận cuối cùng về vụ sát hại nhà báo Khashoggo là không chính xác.

Theo bà Nauert, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có đáp án xung quanh cái chết của nhà báo này. Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ tiếp tục tìm kiếm sự thật và hợp tác với các nước khác để đưa thủ phạm vụ việc ra trước công lý.

Bà Nauert khẳng định Mỹ sẽ duy trì quan hệ chiến lược với Saudi Arabia, đồng thời nhấn mạnh rằng trước đó Mỹ đã thực hiện các biện pháp quyết liệt nhằm vào cá nhân liên quan vụ việc trên.

Trong khi đó, phát biểu với báo giới tại Malibu, bang California của Mỹ trong chuyến thị sát khu vực bị thiệt hại do cháy rừng, Tổng thống Donald Trump cho biết Washington sẽ đưa ra “một báo cáo rất đầy đủ trong 2 ngày tới”, có thể vào ngày 19 hoặc 20-11.

Tổng thống Donald Trump đang đối mặt với áp lực cực lớn từ các nghị sỹ kỳ cựu của cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa về việc phải có các biện pháp cứng rắn hơn đối với Saudi Arabia. Một vài người nói rằng người đứng đầu Nhà Trắng nên ngừng hợp đồng bán vũ khí cho vương quốc này cũng như từ bỏ sự ủng hộ với Thái tử Mohammed bin Salman nhưng Tổng thống Mỹ đến nay vẫn kháng cự lại áp lực đó.

Chính quyền Mỹ ngày 15-11 đã áp đặt trừng phạt kinh tế với 17 quan chức Saudi Arabia vì liên quan đến vụ giết người này nhưng không trực tiếp nhằm vào chính quyền ở Riyadh. Thế nhưng Thượng nghị sỹ Lindsey Graham, một đồng minh thân cận của ông Donald Trump, cũng không nghi ngờ gì về việc Thái tử Mohamed bin Salman đã hạ lệnh giết nhà báo Khashoggi.

“Họ là 1 đồng minh quan trọng nhưng nói riêng về Thái tử thì ông ấy là một người phi lý, rối trí và tôi nghĩ ông ấy đã làm nhiều việc hủy hoại quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia” – ông Graham chia sẻ trên chương trình Meet the Press của kênh NBC ngày 18-11.

Trong một diễn biến liên quan, hồi cuối tuần trước, bà Kirsten Fontenrose, quan chức hàng đầu Nhà Trắng phụ trách chính sách của Mỹ đối với Saudi Arabia đã từ chức, dấu hiệu cho thấy sự bất đồng trong nội bộ chính quyền Mỹ trong vụ nhà báo Jamal Khashoggi.

Tờ New York Times đưa tin, bà Fontenrose, Giám đốc khu vực Vùng Vịnh trong Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ - đã thúc đẩy một biện pháp trừng phạt mạnh mẽ Chính phủ Saudi Arabia liên quan đến vụ sát hại ông Khashoggi tại Lãnh sự quán nước này ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ tháng 10 vừa qua.

Bà đã đến thủ đô Ridyah để bàn về một loạt biện pháp trừng phạt của Mỹ áp đặt lên những người chịu trách nhiệm về cái chết của nhà báo trên. Nữ quan chức này cũng chính là người đề nghị đưa cố vấn cấp cao của Thái tử Saudi Arabia, ông Saud al-Qahtani vào danh sách cá nhân trừng phạt.

Hiện chưa rõ lý do khiến bà từ chức. Tuy nhiên, hai nguồn tin tiết lộ với New York Times rằng, trở về Washington sau chuyến làm việc tại Ridyah, bà Fontenrose đã tranh cãi với các cấp trên tại Hội đồng An ninh Quốc gia. Cơ quan này từ chối trả lời The Hill về vấn đề này.

Khổng Hà (tổng hợp)