Lãnh đạo Armenia-Azerbaijan nêu điều kiện hóa giải xung đột

• Lệnh ngừng bắn thứ hai giữa Armenia-Azerbaijan đổ vỡ, Su-25 lại bị bắn rơi
• Tổng thống Erdogan nói Nga, Mỹ, Pháp cung cấp vũ khí cho Armenia
• Armenia - Azerbaijan đồng ý ngừng bắn tại Nagorno-Karabakh

Trả lời hãng tin TASS của Nga hôm 19/10, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev cho biết nước này sẵn sàng dừng tất cả các hành động quân sự ở Nagorno-Karabakh nếu phía Armenia có bước đi xây dựng trong các cuộc đối thoại và dừng chiếm đóng lãnh thổ của Azerbaijan.

Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Ảnh: TASS

"Tôi đã nhiều lần nói rằng Azerbaijan cam kết tuân thủ các nguyên tắc giải quyết được đưa ra trong quá trình thương lượng kéo dài. Chúng tôi sẵn sàng chấm dứt các hành động thù địch ngay ngày mai", Tổng thống Aliyev khẳng định.

Nagorno-Karabakh, có diện tích khoảng 4.400km2, là vùng lãnh thổ nằm sâu trong biên giới Tây Nam của Azerbaijan và được quốc tế công nhận thuộc chủ quyền Azerbaijan.Tuy nhiên, phần lớn dân cư ở Nagorno-Karabakh là người gốc Armenia muốn ly khai để sáp nhập vào Armenia.

Tranh cãi về vùng đất này khiến hai bên lao vào cuộc chiến kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994, khiến khoảng 30.000 người thiệt mạng. Sau cuộc chiến, phần lớn diện tích Nagorno-Karabakh và các vùng lãnh thổ lân cận do lực lượng thân Armenia kiểm soát. Hôm 27/9, hai bên lao vào đợt xung đột mới.

Vị trí của vùng Nagorgo-Karabakh. Lực lượng do Armenia hậu thuẫn đang kiểm soát vùng này và một số khu vực lân cận. Ảnh: INT

Theo lời nhà lãnh đạo Azerbaijan, nước này sẽ "giải quyết vấn đề trên bàn đàm phán" ngay khi Armenia nhận ra rằng các hoạt động chống đối bằng quân sự sẽ chỉ mang đến thảm kịch. Ông Aliyev cũng đổ lỗi cho Armenia về tình hình chiến sự và tái khẳng định Nagorno-Karabakh phải được trao trả cho Baku.

"(Armenia) cần thôi chiếm đóng các vùng lãnh thổ Azerbaijan và đưa những người tị nạn Azerbaijan trở lại quê nhà. Đó không chỉ là 7 khu vực (xung quanh Nagorno-Karabakh) mà còn cả vùng Nagorno -Karabakh với 25% dân số là người Azerbaijan", Aliyev tuyên bố, đồng thời tỏ ý sẵn lòng duy trì hành lang Lachin nối Armenia và Nagorno-Karabakh.

Trong một cuộc phỏng vấn khác cũng do TASS thực hiện, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan cam kết sẽ nỗ lực hết sức để đạt được thỏa thuận hòa bình với phía Azerbaijan, song, một vấn đề mang tính nguyên tắc là cần xác định tình trạng của vùng lãnh thổ Nagorno-Karabakh.

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan. Ảnh: TASS

"Lập trường của Armenia là quyền tự quyết của Nagorno-Karabakh, nghĩa là tình trạng của vùng Nagorno-Karabakh, có vai trò quan trọng chiến lược đối với chúng tôi", Thủ tướng Armenia nêu.

Khi được hỏi liệu Armenia có sẵn sàng trao trả theo từng giai đoạn 7 vùng lãnh thổ xung quanh Nagorno-Karabakh cho Azerbaijan, ông Nikol Pashinyan khẳng định Yerevan sẵn sàng chấp nhận điều đó, nhưng chỉ khi tình trạng của Nagorno-Karabakh được xác định.

Được biết, hơn 3 tuần từ khi giao tranh nổ ra, hai nước đã hai lần thống nhất ngừng bắn vì lí do nhân đạo, nhưng các lệnh ngừng bắn này đều đã sụp đổ. Nga và cộng đồng quốc tế đang có nhiều bước đi nhằm hối thúc Armenia và Azerbaijan hạ nhiệt căng thẳng.