Tăng tỷ lệ ĐBQH chuyên trách, nên hay không?

• Cử tri đòi hỏi trách nhiệm giám sát của đại biểu Quốc hội
• Có vấn đề lớn mà khi lấy ý kiến ĐBQH thì phiếu thu về quá ít
• Không nên bỏ thảo luận tổ mà cần khắc phục việc ĐBQH vắng mặt, về sớm

Theo Tờ trình của Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, có hai loại ý kiến về tỷ lệ ĐBQH chuyên trách. Loại ý kiến thứ nhất cho rằng, khoản 2 Điều 23 của luật Tổ chức Quốc hội hiện hành đã quy định số lượng ĐBQH hoạt động chuyên trách ít nhất là 35% tổng số đại biểu, tuy nhiên không hạn chế việc có thể bố trí số ĐBQH hoạt động chuyên trách nhiều hơn tỷ lệ nói trên.

Do đó, để thực hiện yêu cầu về tăng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách thì không cần thiết phải sửa đổi quy định của Luật mà tùy trong Đề án bầu cử ĐBQH của từng nhiệm kỳ sẽ xác định hợp lý tỷ lệ đại biểu chuyên trách phù hợp với yêu cầu và khả năng đáp ứng của bộ máy. Điều này cũng phù hợp với chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kế hoạch số 07.

Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc

Loại ý kiến thứ hai đề nghị sửa quy định của luật hiện hành theo hướng nâng tỷ lệ đại biểu chuyên trách lên mức cao hơn (37-40% hoặc 50%) để có cơ sở phấn đấu, sắp xếp cán bộ và quy định cơ cấu ĐBQH một cách hợp lý, giảm số lượng đại biểu kiêm nhiệm, tạo cơ sở pháp lý mạnh mẽ hơn cho việc thực hiện yêu cầu mà Trung ương đã đề ra.

Ban soạn thảo thấy rằng hiện tại tuy Luật đã quy định rõ tối thiểu 35% tổng số ĐBQH là đại biểu hoạt động chuyên trách và mặc dù đã có nhiều cố gắng trong việc quy hoạch, chuẩn bị nguồn nhân sự từ sớm nhưng trên thực tế con số này đến nay vẫn chưa đạt được. “Do đó, nếu sửa đổi Luật theo hướng tăng tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách lên mức cao hơn trong khi chưa tính toán kỹ về nguồn nhân sự đầu vào thì sẽ rất khó khả thi, ảnh hưởng đến hiệu lực pháp lý đối với quy định của Luật”, ông Phúc nêu.

Quan điểm thứ nhất được cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật tán thành, với lý do cách quy định tỷ lệ tối thiểu như Luật hiện hành không ảnh hưởng đến việc thực hiện chủ trương tăng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách của Đảng mà tùy thuộc yêu cầu, điều kiện cụ thể của từng nhiệm kỳ, sẽ xác định mức tăng một cách hợp lý trong các đề án bầu cử ĐBQH, có thể là 37% và cao hơn nữa.

Chủ nhiệm UBTCNS Nguyễn Đức Hải

Tuy nhiên thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách (UBTCNS) Nguyễn Đức Hải cho rằng nếu sửa đổi theo phương án này thì việc tăng “tính chuyên nghiệp, tính chuyên trách” là không nhiều. Ông kiến nghị nên tăng số đại biểu chuyên trách lên vì đây là hoạt động cần chuyên gia giỏi.

“Hiện chúng tôi đang “đá” đội hình 1-4-3, tức 1 Chủ nhiệm Ủy ban, 4 Phó chủ nhiệm mà chỉ có 3 Ủy viên thường trực, không đủ. Tại sao ta không tìm được chuyên trách? Vì điều động về rất khó, tìm nhưng người ta không về. Kể cả có quy hoạch người ta cũng bảo “đưa em ra khỏi quy hoạch”, ông Hải nêu quan điểm.

* Chiều 14-9, UBTVQH cũng cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội. Theo đó, dự kiến tổng thời gian làm việc của Quốc hội tại kỳ họp là 23 ngày. Trong đó, xây dựng luật: 13 ngày; giám sát tối cao và các vấn đề quan trọng khác: 8 ngày; khai mạc, bế mạc và thông qua: 2 ngày. Quốc hội họp phiên trù bị và khai mạc vào ngày 21-10-2019 và dự kiến bế mạc vào ngày 20-11-2019.

Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành phiên thảo luận

Theo quyết định của UBTVQH và đề nghị của Chính phủ, dự kiến nội dung kỳ họp bổ sung 4 nội dung trình Quốc hội: Việc sử dụng 20% kinh phí kết dư Quỹ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2015; Việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 (vốn ngoài nước) cho 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình; Việc miễn tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và khai thác tài nguyên nước; Báo cáo về tình hình và kết quả xử lý tồn tại, yếu kém của các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương (gửi đại biểu Quốc hội tự nghiên cứu). Đồng thời rút Báo cáo về tình hình thực hiện dự án Thủy điện Lai Châu do dự án đã hoàn thành và đưa vào vận hành khai thác an toàn.

Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, Văn phòng Quốc hội đã đề nghị Công ty AIC tiếp tục hoàn thiện, bổ sung các tính năng nhằm nâng cao hơn nữa những tiện ích của phần mềm ứng dụng cung cấp thông tin trên thiết bị di động. Tại Kỳ họp thứ 8, đề nghị không gửi tài liệu giấy, chỉ gửi tài liệu điện tử (trừ tài liệu mật) đến ĐBQH.

Về tình trạng vắng nhiều ĐBQH tại kỳ họp, Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị UBTVQH có biện pháp quán triệt các ĐBQH thực hiện nghiêm túc Nội quy kỳ họp Quốc hội trong việc tham gia đầy đủ các phiên họp, nhất là các phiên biểu quyết thông qua.