Sẽ khởi tố, xét xử điểm một số vụ khai thác cát, sỏi trái phép

• Nhức nhối tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Hương
• Ngăn chặn khai thác cát sỏi trái phép bằng cách nào?
• Tăng cường xử lý khai thác cát sỏi trái phép

Trả lời đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) về giải pháp để giải quyết việc đầu nậu trục lợi, gây rối loạn thị trường sau khi siết chặt quản lý khai thác cát sỏi ở một số địa phương khiến giá cát xây dựng tăng nhiều lần, Thủ tướng cho biết: Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, do hiện nay nguồn cung cấp cát xây dựng chỉ đáp ứng được 40% - 50% nhu cầu và phân bổ không đồng đều nên tại nhiều địa phương, đã có tình trạng đầu cơ để đẩy cao giá lên 2 – 3 lần so với trước đây nhằm trục lợi, gây rối loạn thị tường. Các chủ dự án, công trình xây dựng và chính quyền địa phương còn bị động trong cân đối nguồn cát.

Để tăng cường công tác quản lý đối với cát, sỏi và đấu tranh ngăn chặn tình trạng vi phạm pháp luật trong khai thác các loại vật liệu này, Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, địa phương thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật hiện hành.

Chính phủ sẽ mạnh tay hơn với “cát tặc”.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng cho biết Chính phủ sẽ tổ chức hội nghị chuyên đề (đã được tổ chức vào ngày 6-7 dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình) để đánh giá và đề ra các giải pháp toàn diện, căn cơ để giải quyết vấn đề này.

Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng báo cáo, rà soát cân đối cung cầu về cát, sỏi xây dựng, đánh giá tác động đến thị trường vật liệu xây dựng nói chung và thị trường cát, sỏi nói riêng tại các trung tâm kinh tế lớn, nhất là đồng bằng sông Cửu Long, TP Hồ Chí Minh và khu vực miền Trung, trong đó đề xuất các giải pháp sử dụng các loại vật liệu thay thế cát tự nhiên.

Bộ Tài chính cũng được giao báo cáo về công tác quản lý thuế với kinh doanh, khai thác cát, sỏi. Bộ Công Thương được giao báo cáo và đề xuất giải pháp về quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm với hoạt động kinh doanh cát, sỏi trên thị trường.

Trả lời chất vấn của đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) về việc nạn khai thác cát tràn lan, hút cát trái phép... kéo dài gây xói lở bờ sông, bờ biển, sụp đổ nhà cửa, vườn tược của nhiều người dân trên cả nước, Thủ tướng cho biết, việc phê duyệt và cấp phép khai thác cát khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường là của UBND cấp tỉnh.

Năm 2015, Thủ tướng đã ban hành chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành, địa phương ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, trong đó có cát, sỏi lòng sông. Tuy đã đạt một số kết quả nhất định, nhưng vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế là chưa xử lý được hình sự, việc xử lý hành chính chưa đủ sức răn đe, áp dụng pháp luật trong xử lý vi phạm của một số địa phương chưa thống nhất.

Điều này dẫn tới hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép vẫn diễn ra ở nhiều nơi trên toàn quốc với hình thức tinh vi, khó đối phó, sẵn sàng chống trả người thi hành công vụ. Thậm chí, dù hiện đang trong giai đoạn cao điểm trấn áp tội phạm, nhưng hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép vẫn diễn ra, có nơi công khai, có tính chất lộng hành, chống lại người thi hành công vụ, đe dọa người dân và lãnh đạo địa phương.

Nguyên nhân được Thủ tướng cho rằng: Chủ yếu do công tác quản lý nhà nước của các bộ, ngành, địa phương còn yếu; dư luận nghi ngờ có quan hệ lợi ích nhóm; một số quy định pháp luật còn bất cập....

Thời gian tới, Thủ tướng cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh chống khai thác cát, sỏi trái phép; điều tra xử lý nghiêm các đối tượng tổ chức, cầm đầu và nhóm lợi ích tham nhũng bao che; chủ trì, phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan liên quan khởi tố, xét xử điểm một số vụ án có liên quan đến hoạt động này.

Thủ tướng cũng cho biết sẽ hoàn thiện các quy định của pháp luật theo hướng phân cấp triệt để cho địa phương cấp phép khai thác cát và thực hiện các dự án nạo vét, duy tu luồng đường thủy có tận thu cát....