Nhọc nhằn nuôi chữ ở xóm nhà chồ trên phá Tam Giang

• Vượt phá Tam Giang 'đổi' chữ cho con
• Đổi thay một vùng quê nghèo bên phá Tam Giang
• Lão ngư mù trên phá Tam Giang

Có thể nói, làng chài Điền Hải là làng chài cuối cùng hiện còn trên phá Tam Giang, với hàng chục hộ dân sinh sống trong các nhà chồ được dựng tạm bợ ngay bên mép phá. Vừa cùng vợ trở về trên chiếc ghe máy tròng trành sau buổi thu lừ sáng sớm để kịp đưa tôm, cá bán chợ, ông Trần Văn Nề chia sẻ những vui buồn khi vợ chồng ông có gần 30 năm gắn bó với làng chài này.

Ông kể, sau ngày giải phóng, vợ chồng ông mưu sinh bằng nghề chài lưới theo con nước lên xuống của phá Tam Giang. Sinh được 12 người con, nhưng vì chiếc đò quá bé nên năm 1990, với số tiền tích cóp được, ông Nề quyết định “tậu” miếng đất nho nhỏ nằm bên mép phá này để dựng nhà chồ làm chỗ ở cho các con.

Người dân làng chài Điền Hải mong mỏi sớm được vào bờ định cư.

“Nói có nhà trên đất liền cho oai vậy chứ thực ra vợ chồng tôi suốt ngày lênh đênh trên phá để làm chài lưới. Chỉ có khác một điều là ngày trước, tôm cá trên phá này nhiều vô kể nhưng giờ thì ít dần rồi, cuộc sống vì thế càng khốn khó hơn bội phần”, người đàn ông tuổi ngoài 70 thật thà chia sẻ.

Khó khăn, thiếu thốn là thế nhưng vợ chồng ông Nề vẫn nuôi được đàn con khôn lớn nên người, dù ngày ấy con chữ học chưa được trọn vẹn. Không muốn các con theo nghiệp tôm cá cực khổ nên vợ chồng anh Trần Văn Kháng (47 tuổi, con trai ông Nề) đã nỗ lực nuôi chữ cho 3 người con.

Và mấy ai ngờ rằng, ở vùng sông nước bạc như những phận đời ở làng chài này lại “sản sinh” nhiều cử nhân trở thành người có ích cho xã hội. Ví như con trai đầu của anh Kháng là Trần Văn Hoàng đã theo học Trường Đại học (ĐH) Kiến trúc Đà Nẵng và sau đó vào TP Hồ Chí Minh lập nghiệp; 2 em kế Hoàng là Hóa và Thanh cũng nối bước khi đang theo học trường ĐH tại TP Đà Nẵng…

Ông Phan Văn Chín, trưởng thôn 8 cho biết, nếu thất học là cảnh thường thấy ở các khu vạn đò vùng sông nước thì đối với làng chài bên phá Tam Giang nơi đây, dù cuộc sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn nhưng gia đình nào cũng khuyến khích con em mình học thật giỏi; không có điều kiện vẫn cố gắng vay mượn để cho con em được đi học.

“Bằng chứng là làng chài năm nay có 8 em dự kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia và lấy điểm xét tuyển vào các trường ĐH, cao đẳng. Trước đó làng cũng có nhiều em đỗ vào các trường ĐH danh tiếng, ví như 7 người cháu của ông Phan Dạc đều lần lượt đỗ vào các trường của ĐH Huế...”, ông Chín tự hào nói.

Cũng như các hoàn cảnh khác ở làng chài bên mép phá Tam Giang này, gần 20 năm qua, vợ chồng ông Nguyễn Trãi (48 tuổi) nhẫn nại vượt khó khi 6 người trong gia đình co cụm trong căn nhà chồ xập xệ rộng chưa đến 30m². Hằng ngày, ngoài giờ ra phá canh trộ sáo hoặc đặt lừ, lưới để kiếm tôm, cá thì ông Trãi lại trở về nhà làm lưới lừ cho đến tận đêm khuya để nuôi 4 người con ăn học.

Ông nói: “Mỗi ngày 3 người trong gia đình làm được 3 lưới lừ khung sắt dài 10m/cái, hiện giá lừ bán mỗi cái được 360 ngàn đồng, trừ chi phí thì lời được khoảng 70 ngàn đồng/cái. Vất vả thế nhưng vợ chồng tui rất vui khi thằng con trai thứ 3 vừa đỗ vào Cao đẳng Du lịch Huế”.

Nghe những lời tâm sự của ông Trãi, ông Nề và những hộ dân ở làng chài, chúng tôi như càng thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng khi họ luôn ấp ủ một ước mơ, đó là mong sớm được vào bờ định cư.

Anh Nguyễn Phúc (38 tuổi), một hộ dân ở làng chài tỏ lòng: “Toàn thôn 8 có hơn 100 hộ thì có gần 70 hộ mưu sinh bằng nghề chài lưới, lừ, nò sáo trên phá Tam Giang. Hiện phần lớn các hộ dân đều sinh sống trong những căn nhà chồ chật hẹp, liêu xiêu nên rất lo sợ khi mùa mưa bão đang đến gần”.

Ông Nguyễn Xuân Công, Chủ tịch UBND xã Điền Hải cho biết, do làng chài thôn 8 nằm trong vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng thiên tai nên năm 2013, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã thống nhất quy mô đầu tư khu tái định cư cho 40 hộ dân ở làng chài trên diện tích gần 2ha, tổng số vốn dự kiến khoảng 9 tỷ đồng với đầy đủ hệ thống điện, nước.

“Tuy nhiên, sau nhiều năm chờ đợi thì đến nay dự án vẫn chưa được triển khai. Vì thế địa phương rất mong mỏi khu tái định cư sớm được xây dựng để người dân ở làng chài của xã sớm được an cư, lạc nghiệp”, ông Công bày tỏ.