Hiểm họa từ các “hung thần” hết hạn kiểm định

• Nỗi lo hung thần xe công nông ở Tây Nguyên
• Hết hạn kiểm định, hơn 900 xe vẫn hoạt động
• Vấn nạn xe quá khổ, quá tải, hết hạn kiểm định

“Từ đầu năm 2016 đến nay, qua công tác tuần tra, xử lý vi phạm ATGT, lực lượng Công an đã phát hiện hơn chục vụ các phương tiện xe khách, xe tải hết niên hạn dùng làm phương tiện vận chuyển các mặt hàng cấm. Dù chưa có số liệu thống kê chuẩn xác của cơ quan chức năng về số xe hết niên hạn sử dụng, hết hạn kiểm định lưu thông trên đường có nguy cơ gây mất an toàn giao thông nhưng đây là một thực trạng đáng báo động”, Trung tá Thượng Văn Lành, Đội trưởng Đội tuần tra, xử lý vi phạm giao thông, Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Dương, cho biết.

Điển hình, ngày 5-9, trên cung đường Mỹ Phước - Tân Vạn, ôtô tải loại 1,9 tấn BKS 54L-4545 do tài xế Trần Thanh Tế (chưa đủ 18 tuổi, ngụ Kiên Giang) điều khiển. Xe lưu thông trên đường Mỹ Phước - Tân Vạn rẽ vào đường Thuận Giao 21 (khu phố Hòa Lân II, phường Thuận Giao, thị xã Thuận An). 

Hiện trường 1 vụ TNGT nghiêm trọng.

Khi tài xế lái xe qua khúc cua thì xe bất ngờ mất lái, lao qua làn đường ngược chiều tông và cuốn 2 xe máy vào gầm. Vụ việc khiến 3 người (2 nữ và 1 nam) bị thương nặng. 

Chưa dừng lại, chiếc xe tiếp tục lao về phía trước cuốn thêm người đàn ông khoảng 40 tuổi vào gầm xe rồi lao vào bãi đất trống bên đường. Phải mất nhiều phút, người dân mới kéo được nạn nhân ra ngoài đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.

Qua điều tra của cơ quan Công an, xe tải BKS 54L-4545 do ông Trần Thanh Sơn, người thân của Tế, ngụ quận 8, TP Hồ Chí Minh đứng tên sở hữu. Xe hết hạn kiểm định từ ngày 30-4-2016. Tuy nhiên, chủ phương tiện không đưa phương tiện đi kiểm định theo quy định. 

Nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn được xác định ban đầu do lỗi kỹ thuật hệ thống lái, phanh. Xe này cũng được xác định, đến hết tháng 12-2016 thì hết niên hạn sử dụng (20 năm) theo quy định tại Nghị định số 95/2009/NĐ-CP ngày 30-10-2009 của Chính phủ quy định về niên hạn sử dụng đối với xe ôtô chở hàng và xe ôtô chở người. 

Đáng lưu ý, trong những lần kiểm định trước đó, xe đều mắc các lỗi liên quan hệ thống lái và phanh. Đây là một trong những lỗi rất nguy hiểm nên phương tiện đã bị các đơn vị kiểm định buộc chủ phương tiện sửa chữa, khắc phục nhiều lần thì kiểm định mới đạt.

Theo Công an tỉnh Bình Dương, tình trạng xe hết hạn kiểm định và sắp hết niên hạn sử dụng tiếp tục lưu thông, nhất là các loại xe tải cố tình không tuân thủ việc kiểm định về tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật trước khi được phép lưu thông còn bị các cơ quan chức năng phát hiện qua những vụ buôn lậu các mặt hàng cấm như thuốc lá, gỗ lậu. 

Hầu hết có rất nhiều xe thuộc diện bị “khai tử” do hết niên hạn lưu hành. Những đầu nậu buôn lậu các mặt hàng cấm thường dùng những xe này để vận chuyển theo kiểu trót lọt thì “ăn”, bị phát hiện thì vứt bỏ xe. Tiến hành xác minh được biết, các chủ xe thanh lý bán phế liệu, vì thế rất khó khăn cho công tác truy xét và xử lý đến nơi đến chốn theo quy định pháp luật.

Ông Lâm Sơn Hà, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm Bình Dương 61.01S, cho biết: Từ tháng 6 đến 8-2016, số lượng phương tiện có hồ sơ do trung tâm quản lý hơn 2.000 phương tiện các loại đã hết hạn kiểm định nhưng không thấy các chủ phương tiện quay lại kiểm định. 

Kiểm tra trên hệ thống quản lý của Cục Đăng kiểm Việt Nam thì các phương tiện này vẫn chưa di chuyển đến trung tâm khác để kiểm định an toàn kỹ thuật theo quy định. Chúng tôi đã lập danh sách các phương tiện hết hạn kiểm định nhưng chưa kiểm định đưa về Sở Giao thông Vận tải tỉnh để có biện pháp theo dõi, quản lý. 

Thời gian qua, các lỗi vi phạm quan trọng và nguy hiểm chiếm tỷ lệ khá cao trong các phương tiện đến đăng kiểm tại trung tâm. Cụ thể, cứ 100 phương tiện xe khách, xe tải trong lần đến kiểm định thì có 13 xe mắc các lỗi nghiêm trọng liên quan hệ thống phanh, 6 xe hư hỏng hệ thống lái, 7 xe hư hỏng đèn tín hiệu và 11 xe vi phạm về khí thải… Những lỗi nguy hiểm nêu trên là nguyên nhân chính dễ dẫn đến các vụ TNGT trong thời gian qua.

Nói về vấn đề này, ông Võ Quốc Phong, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 61.04D (thị xã Thuận An) cho hay, trong số các phương tiện xe khách, xe tải vào kiểm định lần đầu có 20 - 30% mắc các lỗi nghiêm trọng liên quan đến hệ thống phanh, lái, gầm. Đối với các lỗi vi phạm quan trọng, nguy hiểm, các kiểm định viên ở trung tâm luôn nghiêm túc buộc các chủ phương tiện khắc phục triệt để cho đến khi đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật.

Thời gian qua, nhiều chủ phương tiện không đưa xe đi kiểm định thường rơi vào trường hợp xe gần hết niên hạn sử dụng. Nhiều chủ phương tiện vì tiết kiệm khoản phí đăng kiểm 330.000 đồng, cùng lệ phí sử dụng đường bộ (tùy loại xe) mà bất chấp những điều kiện an toàn cho phương tiện khi tham gia lưu thông...