Xử lý đại dịch quá tệ, Tổng thống Brazil đối mặt với cuộc điều tra quy mô lớn

Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro. Ảnh Getty Images.

Theo số liệu mới nhất của Đại học Johns Hopkins, số ca tử vong vì COVID-19 tại Brazil hiện là hơn 361.000, chỉ đứng sau Mỹ, cùng với đó là hơn 13,6 triệu ca nhiễm.

Hội đồng Thư ký Y tế Brazil thông báo nước này ghi nhận thêm 3.808 ca tử vong và 82.186 ca mắc mới trong ngày 13/4.

Tổng thống Jair Bolsonaro ngay từ đầu đã coi thường đại dịch, coi đây chỉ là một “bệnh cúm nhẹ” và nghi ngờ về hiệu quả của việc đeo khẩu trang và vaccine. Ông cũng là người phản đối các biện pháp đóng cửa để phòng chống dịch.

Ông Bolsonaro ngày 14/4 tiếp tục tham gia một cuộc biểu tình phản đối lệnh đóng cửa của các chính quyền địa phương. Tại đây, ông phát biểu trước những người ủng hộ rằng “họ (chính quyền các bang) không hiểu rằng chính sách đóng cửa mọi thứ là điều sai trái sao?”.

Chiều cùng ngày, Tòa án Tối cao Brazil đã cho phép Thượng viện mở cuộc điều tra, một động thái được các thượng nghị sĩ đối lập hoan nghênh.

Cựu Bộ trưởng Y tế Brazil kiêm thượng nghị sĩ đảng Công nhân, Humberto Costa, đã gọi “nỗ lực giải quyết đại dịch của chính phủ là tồi tệ nhất từng thấy”.

Ông Costa cho biết cuộc điều tra sẽ tập trung vào các cáo buộc rằng ông Bolsonaro đã cản trở các biện pháp giãn cách xã hội, nhắm mục tiêu vào chính quyền địa phương cố gắng thực hiện các biện pháp đóng cửa, hành động cẩu thả trong việc mua vaccine, cũng như “chào hàng” các loại thuốc không hiệu quả như chloroquine.

Các thượng nghị sĩ trong liên minh cầm quyền của tổng thống đã lên tiếng rằng cuộc điều tra không nên có mục đích chính trị. Thượng nghị sĩ Nelsinho Trad, một đồng minh của ông Bolsonaro, cho biết cuộc điều tra “cần tập trung vào việc mang lại kết quả tích cực cho đất nước”.

Cuộc điều tra này có thể dẫn đến việc tổng thống bị luận tội hoặc thậm chí bị bắt giữ, mặc dù các nhà phân tích cho rằng những kịch bản này rất khó xảy ra, ít nhất là vào lúc này. Nguyên nhân một phần là do các thượng nghị sĩ trung thành với ông Bolsonaro đã mở rộng phạm vi điều tra ra các thị trưởng và thống đốc của Brazil. Theo Rafael Cortez, một nhà khoa học chính trị tại Tendencias Consultancy ở Sao Paulo, điều này có thể mở cửa cho một thỏa hiệp trước cuộc bầu cử năm sau.

Việc mở rộng phạm vi được nhiều người coi là một nỗ lực làm quá tải và do đó làm loãng những phát hiện của cuộc điều tra.

Tuy vậy, điều này có thể ảnh hưởng đến ý kiến của công chúng đối với ông Bolsonaro và cơ hội tái đắc cử của ông vào năm tới, đặc biệt là khi nhiều cử tri phải vật lộn với tình trạng nghèo đói, thất nghiệp, mất an ninh lương thực cũng như việc cắt giảm các khoản thanh toán khẩn cấp bằng tiền mặt.

Bất chấp đại dịch và hậu quả có thể thấy rõ, Tổng thống Bolsonaro vẫn có sự ủng hộ đáng kể trong cả Quốc hội và của cử tri Brazil.

Các cuộc thăm dò ý kiến ​​mới nhất của Datafolha, được thực hiện vào giữa tháng 3, cho thấy 44% trong số những người được hỏi cho rằng chính phủ ông Bolsonaro xử lý đại dịch một cách tồi tệ, nhưng 30% cho rằng chính phủ xử lý xuất sắc.

Tuy nhiên, giới quan sát dự báo những con số này sẽ còn tồi tệ hơn, thậm chí, ông Bolsonaro có thể thua trong cuộc chạy đua sắp tới.

Tòa án Tối cao của Brazil cách đây không lâu đã bác bỏ các cáo buộc tham nhũng của cựu Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva, nên nhiều khả năng nhà lãnh đạo cánh tả nổi tiếng có thể đối đầu với ông Bolsonaro trong cuộc đua năm 2022. Các cuộc thăm dò cho thấy ông Lula sẽ có cơ hội chiến thắng cao.

Trong khi đó, tháng 4 đã là tháng tồi tệ thứ hai trong đại dịch ở Brazil, với gần 37.000 ca tử vong được ghi nhận tính đến ngày 13/4, con số này trong tháng 3 là 66.000. Nghiên cứu gần đây của Đại học Washington dự đoán rằng 100.000 người Brazil sẽ chết vì COVID-19 trong tháng này.