Tổng thống Iran tới Iraq thử thách vai trò của Mỹ

• Ba Lan mời Mỹ lập căn cứ, Iraq muốn Mỹ sớm rút quân
• Iran tuyên bố giật mình về vai trò của Mỹ với Iraq
• Tân Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi: Kỳ vọng và thử thách

Ông Hassan Rouhani đặt chân tới Iraq hôm 11-3, trong chuyến công du được cả truyền thông Iran và Iraq nói là “mang tính lịch sử”. Cùng ngày, hai nước đã kí một loạt văn kiện hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ dầu mỏ đến thương mại, y tế, thị thực….

Tổng thống Iran và Thủ tướng Iraq hội đàm hôm 11-3. Ảnh: ITN

Thủ tướng Abdul Mahdi đánh giá chuyến thăm của ông Rouhani mang ý nghĩa quan trọng và sẽ tạo đà thúc đẩy mối quan hệ giữa Iraq và Iran ngày càng tốt đẹp hơn.

Trong khi đó, Tổng thống Rouhani nói rằng Iran luôn muốn tăng cường “mối quan hệ anh em” với Baghdad. “Ngay từ đầu, chúng tôi đã sát cánh cùng Iraq và hỗ trợ Iraq trong cuộc chiến chống khủng bố tại nước này”, ông Rouhani nói thêm.

Theo Guardian, trong chuyến thăm, hai nhà lãnh đạo cũng bàn về nhiều vấn đề mang tính khu vực như kiểm soát đường biên giới và hợp tác chống khủng bố. Hai bên cho rằng họ có vai trò cụ thể cùng các nước khác trong khu vực để đảm bảo “an ninh chung” cho khu vực Trung Đông.

Iran và Iraq có đường biên giới chung dài.

Dự kiến, ông Rouhani sẽ rời Baghdad vào ngày mai (13-3).

Chuyến công du này diễn ra trong bối cảnh Washington đang gia tăng các biện pháp trừng phạt Tehran cũng như gia tăng sức ép cô lập Iran ở Trung Đông, bởi vậy, nó được xem là thông điệp mạnh mẽ tới Mỹ và đồng minh của Washington trong khu vực rằng Tehran vẫn có vai trò không thể phủ nhận ở Iraq, bất chấp những biến cố xảy ra trong 2 thập niên qua.

Hồi tháng 1, trong chuyến công du mang tính tiền trạm tới Iraq, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif nói rằng Mỹ không có quyền can thiệp vào mối quan hệ láng giềng giữa Iran và Iraq.

“Những kẻ ngoại đạo rồi sẽ rời khỏi (Trung Đông), song ở đó vẫn luôn có các quốc gia của khu vực và họ vẫn sinh sống với nhau”, ông Zarif nhấn mạnh thêm, cho biết Iran và Iraq có mối quan hệ không hề “hời hợt” và mối quan hệ này không có vai trò nào của Mỹ.

Các chiến binh thuộc nhóm Hashd al-Shaabi. Ảnh: ITN

Nhà ngoại giao Iran cũng  tuyên bố các doanh nghiệp lớn của Iran nên có một vai trò quan trọng trong việc tái thiết Iraq sau cuộc chiến chống IS. "Thế giới chắc chắn đã nhìn ra rằng Mỹ không phải là người (duy nhất) đánh bại khủng bố IS”, Ngoại trưởng Iran nhấn mạnh thêm.

Ngoài việc có mối quan hệ chính trị gần gũi với Iraq trong lịch sử, Iran cũng có vai trò chi phối với các nhóm dân quân ở quốc gia láng giềng. Sau khi IS chiếm đóng gần 1/3 lãnh thổ Iraq vào năm 2014, các binh sĩ thuộc lực lượng dân quân Hashd al-Shaabi thân Iran đã phối hợp với các lực lượng Iraq chống lại IS một cách hiệu quả.