Những điểm nhấn bên lề APEC 2016

Thứ Hai, 21/11/2016, 09:11

Bên lề Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) vừa diễn ra tại Thủ đô Lima của Peru, đã diễn ra một loại các cuộc hội đàm đáng chú ý giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin, Chủ tịch Trung Quốc và Tổng thống Mỹ Barack Obama… Đây được giới quan sát đánh giá là điểm nhấn bên lề Hội nghị Cấp cao APEC năm nay.

Tại cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Putin hôm 19-11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi nỗ lực chung của Bắc Kinh và Moskva nhằm thúc đẩy tiến trình xây dựng Khu vực Thương mại Tự do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP). Ông Tập Cận Bình nhấn mạnh, hai bên cần thực thi đầy đủ các vấn đề đã được nhất trí tại Hội nghị APEC 2014 ở Bắc Kinh và các hội nghị khác trong những năm gần đây.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Trung Quốc cũng nhấn mạnh sự cần thiết của hợp tác Trung - Nga trong khuôn khổ APEC nhằm thúc đẩy khối này đóng góp nhiều hơn cho tăng trưởng kinh tế khu vực và toàn cầu, đồng thời khẳng định Bắc Kinh sẵn sàng phối hợp nỗ lực với Moskva để tiếp tục liên lạc chặt chẽ cấp cao, tăng cường hỗ trợ lẫn nhau cũng như củng cố lòng tin chính trị và chiến lược trong thời gian tới.

Chủ tịch Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Barack Obama gặp ở Peru. Ảnh: AP.

Về phần mình, Tổng thống Putin đánh giá mối quan hệ cấp cao giữa Nga và Trung Quốc có vai trò rất quan trọng đối với hòa bình và ổn định toàn cầu, nhấn mạnh rằng hai bên cần duy trì liên lạc chặt chẽ. Người đứng đầu Điện Kremlin cũng hoan nghênh đà phát triển tốt của quan hệ kinh tế song phương và những thành tựu mà hai bên đạt được trong lĩnh vực công nghệ cao mới.

Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo cũng trao đổi sâu về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, theo đó nhất trí bảo đảm hòa bình và an ninh tại Đông Bắc Á, Trung Á và các khu vực khác giáp hai nước.

Cùng ngày, tại cuộc hội đàm giữa Chủ tịch Trung Quốc và Tổng thống Mỹ, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí duy trì đà phát triển quan hệ song phương, đồng thời cam kết tiếp tục thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong nhiều lĩnh vực.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng, hai bên gặp nhau vào một "thời điểm mấu chốt” trong quan hệ Trung - Mỹ. Ông bày tỏ hy vọng “hai bên sẽ cùng nhau tập trung hợp tác, xử lý các bất đồng và đảm bảo một sự chuyển tiếp êm thấm trong quan hệ và sẽ tiếp tục phát triển xa hơn”.

Về phía Mỹ, Tổng thống Obama bày tỏ mong muốn “nắm lấy cơ hội này để ghi nhận các nỗ lực của hai bên nhằm xây dựng các mối quan hệ song phương bền vững và hiệu quả hơn”, và tin tưởng rằng, mối quan hệ Mỹ-Trung mang tính xây dựng sẽ đem lại lợi ích cho người dân hai nước cũng như toàn cầu. Về vấn đề Biển Đông, Tổng thống Obama đã nhắc lại cảnh báo của Mỹ rằng tất cả các bên liên quan trong tranh chấp ở Biển Đông cần giảm căng thẳng và giải quyết tranh chấp một cách hòa bình.

Cũng liên quan tới Biển Đông, theo thông cáo của Văn phòng Tổng thống Philippines, trong cuộc hội đàm với Tổng thống Rodrigo Duterte, Chủ tịch Tập Cận Bình đã cam kết Bắc Kinh sẽ tiếp tục cho phép ngư dân Philippines tiếp cận bãi cạn Scarborough đang tranh chấp trên Biển Đông.

Còn tại cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga, Tổng thống Duterte đã không giấu giiếm quan điểm của mình về các cường quốc quốc tế như Mỹ, đồng thời cho rằng ông sẽ tiếp tục theo đuổi chính sách ngoại giao tái định hình “xa rời” Washington cho dù đã dành những phát biểu niềm nở cho Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Ông Duterte lên án Mỹ và các đồng minh phương Tây đang cầm đầu các cuộc chiến mà ông khẳng định là cuối cùng đã thất bại: “Họ dường như khơi mào một cuộc chiến nhưng lại sợ chiến tranh. Họ phát động chiến tranh ở rất nhiều nơi, ở Việt Nam, Afghanistan và Iraq... Họ nói rằng, nếu bạn liên minh với họ thì họ sẽ theo bạn. Tôi đã chứng kiến nhiều nước phương Tây bắt nạt những nước nhỏ hơn”.

Về phần mình, Tổng thống Putin đã chúc mừng người đồng cấp Philippines giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hồi tháng 5 và khẳng định ông từng làm rất nhiều việc trong thời gian ngắn để xây dựng lòng tin và sự tin cậy giữa Moskva và Manila.

Cũng trong ngày 19-11, tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và người đồng cấp Canada Justin Trudeau, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí về tầm quan trọng của việc thúc đẩy thương mại tự do cũng như sự cần thiết làm sâu sắc thêm quan hệ song phương.

Tại cuộc hội đàm với Tổng thống Putin, Thủ tướng Shinzo Abe và nhà lãnh đạo Nga đã thảo luận các phương thức nhằm thúc đẩy đàm phán về lãnh thổ vốn đang đình trệ, cũng như tăng cường hợp tác kinh tế song phương như một phần trong các công việc chuẩn bị chuyến công du Nhật Bản sắp tới của nhà lãnh đạo Nga dự kiến diễn ra vào ngày 15, 16-12.

Ngoài ra, Nhật Bản và nước chủ nhà cũng đã ký tuyên bố chung cam kết hợp tác chặt chẽ hơn nữa để thúc đẩy Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), trong bối cảnh Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố có thể rút khỏi hiệp định này.

Còn tại cuộc gặp giữa Tổng thống Mexico Enrique Pea Nieto và Thủ tướng Canada Justin Trudeau, hai bên đã tái khẳng định cam kết của hai nước đối với thị trường tự do và bày tỏ sẵn sàng tiếp tục hợp tác vì lợi ích của người dân.

Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường hợp tác, phối hợp một cách liên tục, chặt chẽ và hiệu quả nhằm thúc đẩy hơn nữa khả năng cạnh tranh và thịnh vượng của khu vực Bắc Mỹ.

Khổng Hà (tổng hợp)