Diễn biến khó đoán định cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

• "Thử thách" của tân Tổng thống Mỹ có thể đến rất sớm
• Đại cử tri - Những người thực sự bầu ra Tổng thống Mỹ
• Đợt tranh luận cuối cùng giữ hai ứng viên Tổng thống Mỹ: Ôn hòa hơn, rõ ràng hơn

Tổng thống Donald Trump đang có màn “rượt đuổi” ấn tượng với ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden ở các bang chiến địa Florida, Bắc Carolina và Arizona. Đảng Cộng hòa cũng đang chiếm ưu thế so với đảng Dân chủ trong các cuộc bỏ phiếu sớm ở Florida. Nếu tổng thống Trump giành chiến thắng tại các bang Vành đai Mặt trời như cách ông đã làm vào năm 2016 và đánh bại ông Biden ở Pennsylvania, ông có thể tiếp tục nắm giữ Nhà Trắng thêm 4 năm nữa.

Tổng thống Trump tại cuộc vận động tranh cử ở bang Pennsylvania hôm 31/10. (Ảnh: AP)

“Dù không muốn điều này xảy ra nhưng bạn có thể rõ ràng nhận thấy ông ấy sẽ chiến thắng như thế nào”, chiến lược gia đảng Cộng hoà Jeff Rose trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 của ứng viên Ted Cruz nhận định.

Dù vậy, con đường nắm giữ vị trí Tổng thống Mỹ 4 năm tới của ông Trump vẫn tồn tại những điều khó đoán định, từ số lượng cử tri đảng Cộng hoà “bùng nổ” trong Ngày bầu cử, trong đó bao gồm cả những cử tri mới đi bỏ phiếu cho đến sự ủng hộ nhạt nhoà dành cho ông Biden, đặc biệt là đối với nhóm cử tri trẻ da màu; sự gián đoạn tại một số điểm bỏ phiếu làm giảm tỷ lệ cử tri đảng Dân chủ đi bầu cử hay một chiến thắng hợp pháp liên quan đến việc kiểm phiếu, hoặc một số cử tri vẫn chưa dành sự ủng hộ tuyệt đối cho ông Trump.

Theo các chiến lược gia đảng Dân chủ, đảng Cộng hoà và các quan chức thuộc chiến dịch tranh cử, tổng thống Trump sẽ cần hầu hết hoặc tất cả những điều kể trên xảy ra ở nhiều bang để có thể giành chiến thắng.

Tuần trước, một chiến lược gia đảng Dân chủ đã vạch ra những khả năng có thể xảy ra về kết quả phiếu đại cử tri của ông Trump, bao gồm một chiến thắng với 279 phiếu bầu đại cử tri, một kết quả hòa hoặc một kịch bản "259-259” và Pennsylvania sẽ là bang cuối cùng quyết định kết quả. 

Nếu điều đó xảy ra, chiến lược gia đảng Dân chủ này lo ngại tất cả cơ hội để tổng thống Trump chuẩn bị cho những thách thức pháp lý hậu Ngày bầu cử sẽ nhiều hơn: “Nếu chúng ta không thắng trong đêm bầu cử, họ sẽ chiến đấu với điều này, và ra về với một chiến thắng”.

Các cố vấn và đồng minh của tổng thống Trump nhận định họ ngày càng lạc quan hơn về cơ hội tái đắc cử của ông so với những tháng trước. Các cuộc thăm dò cho thấy cách biệt được rút ngắn ở một số bang sau cuộc tranh luận tổng thống lần thứ hai và các cố vấn cho rằng những số liệu tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ gần đây có thể khiến cho nhóm cử tri quyết định muộn tin tưởng và bỏ phiếu cho ông Trump. 

Tổng thống Mỹ đang chạy nước rút ở các bang chiến địa, với 14 cuộc vận động tranh cử ở 7 bang vào cuối tuần qua và vào ngày 2/11. Ông Trump cũng không loại bỏ khả năng sẽ tiến hành một số cuộc vận động ngày 3/11, vào những giờ phút cuối cùng của cuộc bầu cử.

Viễn cảnh lý tưởng nhất của Tổng thống Trump - một trong những kịch bản mà các cử tri ủng hộ ông kỳ vọng nhất, đó là kết quả các cuộc thăm dò dư luận đã sai. Các cuộc khảo sát ở từng bang cách đây 4 năm đã không phản ánh chính xác tương quan giữa hai ứng viên. Năm nay, kết quả khảo sát giữa hai ứng viên ở các bang chiến địa cũng là một điều đáng chú ý mặc dù ông Biden liên tục dẫn trước ở hầu hết các bang này.

Một cuộc khảo sát của ABC News/Washington Post được công bố hôm 28/10 cho thấy ông Biden dẫn trước ông Trump với 17 điểm ở Wisconsin. Tuy nhiên, cùng ngày, một cuộc khảo sát của Trường Luật Marquette cho thấy cách biệt tại bang này chỉ là 5 điểm.

Đội ngũ tranh cử của tổng thống Trump hiện đang dồn lực vào các bang mà ông từng giành chiến thắng 4 năm trước, mặc dù các cố vấn của ông biết rằng ông có thể sẽ không đảo ngược được tình thế tại cả 3 bang Vành đai Công nghiệp Pennsylvania, Michigan và Wisconsin như ông từng làm cách đây 4 năm. 

Ngoại trừ Florida - bang phải thắng của ông Trump, thì Pennsylvania là bang quan trọng nhất mà hai ứng viên Trump và Biden đang cạnh tranh gắt gao. Ông Trump có thể chiến thắng tại Pennsylvania nhưng vẫn thua trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Nhưng nếu ông không giành được Pennsylvania, nơi hiện ông bị dẫn trước 5 điểm, thì ông gần như không có cơ hội. Điều đó giải thích tại sao tổng thống Trump dốc toàn lực vào bang này khi tổ chức 4 cuộc mít tinh tranh cử tại đây chỉ trong ngày 31/10. 

Dù đặt câu hỏi hoài nghi về chiến thắng của ông Trump tại Pennsylvania, song Giám đốc Viện Nghiên cứu Quan điểm công chúng thuộc Cao đẳng Muhlenberg ở Allentown - Christopher Borick cũng cho rằng nếu tổng thống Trump có thể cải thiện vị thế của mình trong lòng các cử tri cao niên và vận động được số lượng lớn cử tri đi bỏ phiếu ở vùng nông thôn, thì ông vẫn có thể chiến thắng tại bang này.

Đảng Dân chủ ở Minnesota hôm 29/10 đã cảnh báo cử tri không gửi phiếu bầu qua thư nữa, sau khi một hội đồng thẩm phán liên bang cho rằng các lá phiếu gửi muộn có thể được tính là không hợp lệ. Bản thân ông Trump đã dự đoán rằng cuộc bầu cử cuối cùng “sẽ kết thúc tại Tòa án Tối cao”.

Trong số 17 tiểu bang mà tổng thống Trump đã nhắm mục tiêu ban đầu, ông đã bỏ qua ba tiểu bang mà ông từng thất bại năm 2016, nhưng hy vọng có thể chiến thắng, đó là Colorado, Virginia và New Mexico. Ông Trump đang chỉ tập trung vận động ở 3 bang mà ông không chiến thắng trong năm 2016 là Minnesota, Nevada và New Hampshire, để giúp “bù đắp: cho các bang mà ông ấy có thể thua. Ví dụ, ông Trump có thể mất Wisconsin nhưng nếu giành được Minnesota hoặc cả Nevada và New Hampshire thì vẫn giành được số phiếu đại cử tri tương đương. 

“Đó là hành động nắm giữ những gì ông ấy đã có được khi biết mình có thể mất một hoặc hai bang”, Scott Jennings, một quan chức làm việc dưới thời Tổng thống George W. Bush và thân cận với Nhà Trắng của Tổng thống Trump nhận định.

Các quan chức trong chiến dịch tranh cử của ông Trump thừa nhận ông chủ Nhà Trắng đã không thể hiện tốt khi Ngày bầu cử cận kề. Thế nhưng, họ bày tỏ sự tin tưởng hơn vào cơ hội tái đắc cử của ông so với những tháng trước đây. “Chúng tôi không coi việc ông Trump tái đắc cử là điều hiển nhưng, nhưng chúng tôi ngày càng tự tin về điều đó”, Steve Cortes, Cố vấn cấp cao về chiến lược trong chiến dịch tranh cử của ông Trump cho hay. 

Các quan chức hàng đầu trong chiến dịch của Tổng thống Trump đều nhấn mạnh cách biệt giữa ông Trump và ông Biden là ít hơn so với cách biệt giữa ông Trump và bà Hillary Clinton hồi năm 2016. “Mặc dù các cuộc khảo sát toàn quốc cho thấy kết quả tệ hơn nhiều so với hồi năm 2016 nhưng số liệu tại các bang chiến địa gần như là ngang nhau”, một cố vấn của ông Trump nói.