Kết nối các nhà thuốc giúp ngăn chặn thuốc kém chất lượng và loạn giá thuốc

• Khởi động kế hoạch nối mạng giữa các nhà thuốc trên toàn quốc
• Kết nối mạng các nhà thuốc để kiểm soát tình trạng bán thuốc tuỳ tiện
• Sẽ kết nối mạng các nhà thuốc để giám sát việc bán thuốc theo đơn

Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng mua bán thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc giả, thuốc kém chất lượng trên thị trường. Hệ thống phân phối thuốc còn trải qua nhiều khâu trung gian, gây khó khăn khi truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng thuốc.

Từ tình hình trên, Bộ Y tế đã xây dựng đề án tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn giai đoạn 2017 - 2020.  Qua triển khai thí điểm tại 4 tỉnh (gồm: Phú Thọ, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Nam Định), hiện đã có cộng 25 tỉnh, thành tham gia vào hệ thống liên thông kết nối các cơ sở cung ứng thuốc, đã cấp tài khoản cho 4.178 cơ sở bán lẻ thuốc và quản lý được hơn 22.000 đơn thuốc và đem lại kết quả rất tốt.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, trên thị trường có hàng chục nghìn loại thuốc với nhiều tên gọi. Riêng với thuốc, khi mua không ai mặc cả giá, thậm chí, người nghèo bị bệnh càng sẵn sàng bỏ tiền ra mua. Tuy nhiên, việc mua thuốc không cần đơn, mua bán thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc giả, thuốc kém chất lượng cùng với hệ thống phân phối thuốc còn nhiều khâu trung gian, đã gây khó khăn khi truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng thuốc. 

Không chỉ người dân mà cơ quan quản lý hiện không có công cụ nào để biết rõ đường đi, xuất xứ, hạn sử dụng, công dụng của thuốc. Nếu không  quản lý được, người dân sẽ có nguy cơ sử dụng thuốc không bảo đảm chất lượng.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị

Phó Thủ tướng lưu ý: Có 2 việc “cần làm ngay” là triển khai hệ thống y tế từ cơ sở trở lên để hướng tới sau một số năm chúng ta quản lý được sức khoẻ của từng người dân, lập hồ sơ sức khoẻ cá nhân gắn với hồ sơ bệnh án điện tử. 

Thứ hai là kết nối, quản lý toàn bộ hệ thống nhà thuốc. Việc kết nối hệ thống nhà thuốc nhằm thiết lập cơ sở dữ liệu về 22.000 loại thuốc trước tình trạng “việc quản lý mua bán thuốc ở Việt Nam thuộc hàng lỏng lẻo” nhất trên thế giới. Nối mạng hệ thống nhà thuốc, quầy thuốc sẽ gián tiếp và tiến tới trực tiếp loại bỏ mọi hành vi không trong sạch có tính gian lận trong sản xuất kinh doanh thuốc. Việc tham gia kết nối là nghĩa vụ, trách nhiệm đạo đức xã hội đối với nhân dân, phải vì sức khỏe của người dân.

Vì không có ai mặc cả khi mua thuốc nên rất khó quản lý giá thuốc, trừ một số loại thuốc đã được đấu thầu tập trung. Chỉ tính riêng những loại thuốc đấu thầu tập trung trong vài năm qua, chúng ta đã giảm giá trung bình trên 10%/năm và hiện nay giá thuốc ở Việt Nam chỉ cao hơn 1 nước ở ASEAN và có thể giảm tiếp. 

Do đó, việc quản lý tập trung các nhà thuốc góp phần bảo đảm chất lượng thuốc, cơ quan quản lý nhà nước có thêm dữ liệu, nhà thuốc có thêm công cụ tối ưu hoá việc kinh doanh của mình. Đặc biệt người dân khi mua thuốc biết được thuốc do ai sản xuất, hạn sử dụng, tác dụng ra sao, giá cả thế nào, thậm chí còn so sánh giá, chỉ ra nhà thuốc gần nhất bán thuốc tốt nhất, giá cả hợp lý.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến

Phó Thủ tướng khẳng định: Đây là nỗ lực, trách nhiệm rất lớn với xã hội của các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh thuốc. Đừng quên khi đưa một biện pháp quản lý mới đòi hỏi sự thay đổi thói quen của rất nhiều nhà thuốc và cả người dân. Việc quản lý này gián tiếp, trực tiếp và dần dần tiến tới loại bỏ mọi hành vi kinh doanh không trong sạch, gian lận.

Theo Phó Thủ tướng, việc tham gia kết nối không chỉ là nghĩa vụ mà còn là trách nhiệm xã hội, vì sức khoẻ của người dân để bước qua mọi lợi ích cục bộ. Vì vậy, cần đánh giá rất cao những nhà thuốc đã, đang và sẽ tích cực tham gia vào hệ thống. Chúng ta không loại trừ sẽ có một bộ phận không muốn, cố tình không tham gia. 

Bên cạnh việc hỗ trợ cũng cần xử lý nghiêm khắc theo quy định. Do đó rất cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của chính quyền các cấp. Không có lý do gì vì quản lý công khai minh bạch, theo đúng pháp luật, vì lợi ích của người dân mà các nhà thuốc lại không tham gia. Vì thế, ngành y tế cần hướng dẫn cụ thể, thuyết phục nhân viên y tế trong các cơ sở y tế tuân thủ việc kê đơn và những công việc liên quan khác.

Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo: Đây là việc làm cụ thể đem lại lợi ích to lớn cho ngành y tế nên không có lý do gì không thực hiện. Chúng ta đặt mục tiêu đến hết năm 2018 triển khai kết nối tất cả các nhà thuốc trên toàn quốc, năm 2019 là các quầy thuốc nhưng tôi mong lộ trình này là muộn nhất vì nếu thực hiện đồng loạt có thể làm rất nhanh như kinh nghiệm triển khai kết nối thanh toán bảo hiểm y tế đến tận các trạm y tế xã trên cả nước. Khó nhất là chỉ đạo đồng lòng, quyết liệt từ trên xuống. Lợi cho người dân ngày nào thì nên làm sớm ngày đấy, góp phần tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân

“Cùng với việc nối mạng hệ thống nhà thuốc, quầy thuốc, ngành y tế và các cấp chính quyền địa phương cũng cần tập trung hoàn thành việc quản lý hồ sơ sức khỏe của từng người dân, tránh tình trạng chỉ có cán bộ mới được theo dõi sức khỏe như hiện nay” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý.