TP Hồ Chí Minh dành gói 100 tỷ đồng hỗ trợ chủ nhà trọ

TP Hồ Chí Minh có khoảng 60,5 nghìn dãy hoặc khu nhà trọ tập trung do các hộ gia đình, cá nhân đầu tư với số lượng lên đến 600 nghìn phòng, giải quyết được chỗ ở cho khoảng 1,8 triệu công nhân, người lao động từ các tỉnh, thành khác về sinh sống, làm việc. Trong đó, 60% là nhà trọ độc lập và 40% là phòng trọ người dân ngăn nhà cho thuê.

Về chất lượng, ông Trần Hoàng Quân, Giám đốc Sở Xây dựng đã khẳng định, có trên 90% nhà trọ đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của người lao động, công nhân thuê để sinh sống với diện tích 5m2/người. Tuy vậy, hiện vẫn có khoảng 30% nhà trọ chưa đáp ứng nhu cầu về phòng cháy chữa cháy. Để giải quyết tình trạng này, TP Hồ Chí Minh sẽ dành gói 100 tỉ đồng hỗ trợ cho các chủ nhà trọ vay cải tạo, nâng cấp nhà trọ.

Khảo sát của Liên đoàn Lao động thành phố cho thấy, chi phí thuê phòng trọ hàng tháng của một lao động đã ở mức trên dưới 1,5 triệu đồng, chiếm từ 25-30% thu nhập. Có khoảng 60% người lao động chỉ có nhu cầu thuê ở trong thời gian 10-15 năm làm việc tại thành phố để tích lũy ít vốn rồi sau đó trở về quê. 

Nhà ở xã hội (NOXH) thiếu trầm trọng, nên những năm qua, các chủ nhà trọ tại TP Hồ Chí Minh đã đóng góp rất lớn trong việc đáp ứng chỗ ở thuê cho hàng triệu công nhân, lao động. Giá thuê phòng trọ trên dưới 1,5 triệu đồng/tháng là mức giá thuê nhà thấp nhất hiện nay. Trong khi đó, Luật Nhà ở 2014 không quy định chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở, về tín dụng, về thuế đối với các hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các khu nhà trọ cho công nhân, lao động thuê. Các chính sách hỗ trợ như giảm 2%/năm lãi suất vay tín dụng cho chủ đầu tư dự án NOXH, nhà ở công nhân hoặc hỗ trợ 3 tháng tiền thuê nhà cho công nhân, người lao động được triển khai gần đây cũng chưa áp dụng cho chủ các khu nhà trọ.

Nhằm hỗ trợ chủ nhà trọ, TP Hồ Chí Minh cũng đã có chính sách hỗ trợ vốn vay cho người dân xây dựng các khu nhà trọ đạt chuẩn, nhưng ưu đãi này không đến được với nhiều chủ phòng trọ. Ngoài thủ tục phức tạp, thì đa số các dãy phòng trọ của người dân đều ẩn dưới danh nghĩa xin giấy phép xây dựng nhà ở. Khi hoàn công xong mới ngăn thành từng phòng, làm thêm gác lửng để thành phòng trọ cho thuê.

Những năm qua đã có một số doanh nghiệp tại thành phố tham gia vào lĩnh vực đầu tư, kinh doanh nhà trọ. Tuy vậy, quy định pháp luật hiện nay mới chỉ cho phép hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng các khu nhà trọ cho công nhân, lao động thuê ở, chứ chưa cho phép doanh nghiệp bất động sản (BĐS) thực hiện các dự án khu nhà trọ cho công nhân, lao động thuê. Các khu nhà cho thuê trọ của doanh nghiệp đã phải “núp” dưới danh nghĩa cá nhân của chủ doanh nghiệp. Khu nhà trọ gồm 2 tòa nhà cao 5 tầng với 285 phòng, mỗi phòng có diện tích 19m2 dành cho 02 người ở với giá thuê khoảng 1,5 triệu đồng/tháng tại thị trấn An Lạc, quận Bình Tân là do Công ty TNHH Lê Thành đầu tư xây dựng, kinh doanh và trực tiếp quản lý vận hành, nhưng phải đứng dưới danh nghĩa cá nhân chủ của công ty trên. Chủ khu trọ này chưa được hưởng bất kỳ chính sách hỗ trợ nào của Nhà nước và phải nộp thuế khoán là 7%/doanh thu.

Trong khi đó với dự án NOXH của doanh nghiệp, chủ đầu tư lại được hưởng nhiều chính sách ưu đãi như được vay tín dụng với lãi suất 4,8-5%/năm, được giảm 50% thuế VAT, 50% thuế TNDN, được miễn tiền sử dụng đất lại còn được Nhà nước đầu tư hạ tầng kết nối đến ranh dự án.

Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh, nếu cho phép doanh nghiệp BĐS được tham gia xây dựng nhà trọ, các tiện ích, dịch vụ phục vụ công nhân, người lao động sẽ được đảm bảo tốt hơn. Từ đó tạo áp lực cạnh tranh, buộc các hộ gia đình, cá nhân đang sở hữu các khu nhà trọ phải đầu tư nâng cấp chất lượng nhà trọ và tăng tiện ích, dịch vụ cho người thuê trọ. Việc này cũng phù hợp với định hướng khuyến khích người dân chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp.

Ông Lê Hoàng Châu cho rằng, cần thiết bổ sung vào Luật Nhà ở sửa đổi quy định cơ chế, chính sách hỗ trợ nhóm đối tượng là hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng các khu nhà trọ cho công nhân, lao động thuê. Đồng thời bổ sung quy định cho phép các doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh khu nhà trọ cho công nhân, người lao động thuê ở cũng như xem xét có các chính sách hỗ trợ về thuế, về tín dụng ưu đãi với nhóm đối tượng này.