Các chuyên gia vào cuộc làm rõ cồn cát nổi “kỳ lạ” ở biển Cửa Đại

Thứ Sáu, 05/04/2019, 18:04
Ngày  5-4, Tổng cục Phòng chống Thiên tai, Bộ NN-PTNT, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam và các ngành chức năng kiểm tra cồn cát nổi lên bất thường tại khu vực biển Cửa Đại.  Theo các chuyên gia nhận định, việc xuất hiện cồn cát lớn "kỳ lạ" như vậy có thể do tương tác giữa dòng chảy của sông và sóng ngoài biển đẩy vào…

Đến thời điểm hiện tại, một cồn cát nổi giữa vùng biển Cửa Đại đã nới dài lên hơn 3 km với bề rộng gần 200m trông như một đảo nhỏ nhìn từ trên cao. Ngày 23-3, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có văn bản chỉ đạo Bộ NN-PTNT nghiên cứu, kiểm tra vì sao xuất hiện cồn cát lớn ở biển Hội An và có giải pháp phù hợp... 

Cồn cát xuất hiện tại biển Cửa Đại, TP Hội An dài khoảng 1,5km, rộng 200m, cao hơn 2m so với mực nước biển, khối lượng cát khoảng 60 triệu m³. Khu vực hình thành cồn cát  cách bờ khoảng 2km. Theo các chuyên gia thì việc xuất hiện cồn cát lớn như vậy có thể do tương tác giữa dòng chảy của sông và sóng ngoài biển đẩy vào…

Ngày  5-4, Tổng cục Phòng chống Thiên tai, Bộ NN-PTNT, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam và các ngành chức năng kiểm tra cồn cát nổi lên bất thường tại khu vực biển Cửa Đại.

Như Báo CAND đã có bài viết, một cồn cát nổi kéo dài khoảng hơn 3km xuất hiện ngoài khơi biển Hội An, Quảng Nam. Do cồn cát nổi này có kích thước lớn như một hòn đảo nhỏ, nên nguy cơ chặn lối tàu thuyền ra vào Cửa Đại là hoàn toàn có thật. 

Xác định ban đầu đây là hiện tượng tự nhiên, cát bồi lấp và đang được các nhà khoa học, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN & PTNT) nghiên cứu, kiểm tra chứ hoàn toàn không có yếu tố “kỳ bí”… như một số lời đồn đoán, cộng đồng mạng loan truyền gây thông tin không đúng về sự việc.

Theo ông Lê Trí Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Việc hình thành cồn cát rộng lớn như vậy là hiện tượng rất phức tạp về mặt tự nhiên, nhất là tại khu vực cửa sông Thu Bồn và gần bờ biển Cửa Đại đang bị sạt lở nghiêm trọng. “Có 2 phương án đưa ra vào lúc này. Thứ nhất, nếu chấp nhận sự tồn tại của bãi bồi này thì phải đánh giá được việc hình thành bãi bồi này trong tương lai. Sự hình thành bãi bồi có ảnh hưởng tiêu cực (hoặc tích cực) đến luồng tàu vào ra cửa Đại, đến môi trường cũng như tình trạng sạt lở bờ biển. Phải có giải pháp xử lý như thế nào đối với bãi cát này để tồn tại bền vững. Thứ 2, là xử lý cồn cát này. Nếu xử lý thì lượng cát lấy đi bao nhiêu là vừa, lấy cát đi để phục vụ vào việc gì", ông Thanh nói.

Cũng theo Phó Chủ tịch TP. Hội An Nguyễn Thế Hùng: Chính quyền địa phương cũng đang theo dõi sát sao diễn biến của hiện tượng này.  Mùa biển lặng năm 2018, đã có hiện tượng cát bồi lần ra theo hướng từ huyện Duy Xuyên kéo ra hướng TP.Hội An. Cồn cát bồi này cách cửa biển Cửa Đại khoảng hơn 2 hải lý, đến thời điểm hiện tại đã đo được chiều rộng của cồn cát khoảng 200m... 

Do cồn cát nằm trên luồng ghe tàu từ Cửa Đại ra Cù Lao Chàm, và vệt bồi có xu hướng lớn dần lên nên việc ra vào của các tàu thuyền gặp rất nhiều khó khăn. Việc hình thành các doi cát ở Cửa Đại thực chất không còn lạ nhưng nguyên nhân khiến một cồn cát lớn như vậy xuất hiện ở vùng biển địa phương thì chưa thể lý giải. Và ngoài cồn cát đang khiến không ít người râm ran thì ở phía Nam Cửa Đại cũng đang hình thành một bãi cát khác có nguy cơ gây cản trở tàu thuyền của ngư dân ra vào cảng Cửa Đại”, ông Hùng thông tin thêm.  "Để biết chính xác nguyên nhân xuất hiện cồn cát nổi này phải tổ chức hội thảo, mời các nhà khoa học và có khảo sát cụ thể".

 Đến thời điểm hiện tại, một cồn cát nổi giữa vùng biển Cửa Đại (Hội An) đã nới dài lên hơn 3 km với bề rộng gần 200m trông như một đảo nhỏ nhìn từ trên cao. 

Theo nhận định ban đầu của các chuyên gia thì việc xuất hiện cồn cát lớn như vậy có thể do tương tác giữa dòng chảy của sông và sóng ngoài biển đẩy vào…

Ông Trần Quang Hoài, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Phòng chống Thiên tai, Bộ NN-PTNT cho biết, Tổng Cục hiện đang theo dõi sát sao diễn biến của bãi bồi này, sau đó mới xác định được nguyên nhân hình thành từ đâu. Ông Hoài phân tích: “Chúng ta phải xác định lại bãi bồi mới này tương tác với bờ như thế nào? Nếu kết hợp với việc đây là đê ngầm chắn sóng khổng lồ, làm giảm tác động sóng ở trong bờ thì chúng ta có hành động ứng xử khác. Nếu nó cản trở việc đưa cát từ Cửa Đại ra thì chúng ta lại có hành động ứng xử khác. Hiện chúng tôi đang cắm các mốc và bắt đầu đo vẽ bình đồ địa hình khu vực đảo này và xung quanh đảo để xác định xem diễn biến như thế nào rồi mới đưa ra giải pháp cho phù hợp”.

Theo đánh giá quan trắc của các nhà khoa học thì trong thời gian 5 năm vừa qua, mỗi năm biển Cửa Đại mất khoảng 350 nghìn khối cát. Cát mất ở bờ biển Cửa Đại chủ yếu tập trung vào bãi bồi này. Trong phương án phục hồi bãi biển Cửa Đại có phương án bù cát. Nếu bù cát thì chắc chắn phải sử dụng lại nguồn cát từ biển Cửa Đại ra đi, đảm bảo tính kết dính bền vững bờ biển.

Phó Giáo sư, tiến sĩ Mai Văn Công, Khoa Công trình, Trường Đại học Thủy lợi đánh giá, nếu căn cứ vào quá trình vận chuyển bùn cát tự nhiên thì toàn bộ khu vực bờ biển phía Bắc của biển Cửa Đại bị sạt lở rất nặng. Nếu cứ đợi cho tự nhiên bồi hoàn lại khu vực bãi thì có lẽ khó thành hiện thực, và phải mất thời gian rất dài. “Công nghệ hiện tại đưa cát từ biển vào bờ vẫn là nạo hút thôi, bơm theo đường ống đưa vào xả tại khu vực bãi dự kiến muốn tôn tạo. Cũng có thể hút lên xà lan sau đó vận chuyển vào xả lại khu vực bãi. Tùy theo vị trí đưa vào là chỗ nào, lấy tại đâu đưa vào vị trí nào thì cần phải đánh giá, nghiên cứu kỹ”, ông Mai Văn Công nói.



Hoài Thu
.
.
.