Xử lý nghiêm xe tự chế chở hàng cồng kềnh

Một giờ trên đường

Hành trình của nhóm phóng viên chúng tôi trong một giờ trên 10 tuyến phố của Hà Nội vào trưa 19/11 đã ghi nhận tới vài chục trường hợp người điều khiển, ngồi trên môtô, xe máy không đội mũ bảo hiểm; xe ba bốn bánh chở hàng cồng kềnh, vi phạm trật tự an toàn giao thông. Điểm xuất phát đầu tiên là trục đường Kim Mã - Nguyễn Thái Học.

Trong khi các dòng phương tiện đang lưu thông khá đông đúc thì "vút" lên trước chúng tôi là hai xe máy (một xe chở ba mặc đồng phục học sinh) đều không đội mũ bảo hiểm. Hai chiếc xe này lạng lách và phóng rất nhanh trên đường, dù cố gắng nhưng chúng tôi cũng không đuổi kịp được họ. Đến đoạn ngã tư Kim Mã - Núi Trúc trông thấy một tốp Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ phía đầu bên kia, hai chiếc xe này đã rẽ sang đường Núi Trúc rồi lao vào dòng người đông đúc trước cái lắc đầu của hàng chục người tham gia giao thông.

Đến ngã tư Kim Mã - khách sạn Dawoo, trong lúc chờ đèn đỏ, chúng tôi bắt gặp hai thanh niên đi xe máy không đội mũ bảo hiểm. Định bụng bám theo chiếc xe này xem họ có bị "thổi còi" hay không nhưng khi đèn xanh vừa bật thì chiếc xe lách vào dòng người đông và thoát qua chốt Cảnh sát giao thông. Xuống tới khu vực ngã tư Cầu Giấy thì vi phạm quả là… đếm không xuể.

Xe ba bánh tự chế chở hàng cồng kềnh vi phạm TTATGT trên đường Đê La Thành.

Khu vực này không có lực lượng CSGT chốt giữ nên các phương tiện mặc sức vi phạm. Xe ba, bốn bánh chở hàng chất chồng kéo lê xuống đường mặc nhiên lưu thông. Vào đến khu vực đường Láng, tình hình vi phạm trật tự giao thông càng "nóng" hơn. Nói một cách không ngoa thì người điều khiển lẫn người ngồi sau không đội mũ bảo hiểm nhiều như "bươm bướm".

Đang bám theo một chiếc xe chở hai thanh niên không đội mũ bảo hiểm, bỗng có tiếng "rầm" khiến chúng tôi phải phanh xe gấp. Người điều khiển chiếc xe là một đồng chí CSGT bị va phải chiếc ôtô chở hàng đi cùng chiều. Tình huống xảy ra khá bất ngờ, chúng tôi chỉ kịp trông thấy một chiếc xe máy đèo 3 học sinh không đội mũ bảo hiểm phóng vút đi trong khi một chiến sĩ CSGT cố gắng lách qua dòng phương tiện để ngăn chặn vi phạm. Đứng trước cửa Đội CSGT số 3 chừng mươi phút, chúng tôi đếm được hàng chục vi phạm của người tham gia giao thông qua đây. Người vi phạm đủ mọi lứa tuổi, từ học sinh, thanh niên đến tầng lớp trung tuổi cũng không đội mũ bảo hiểm.

Học sinh vô tư không đội mũ bảo hiểm.

11h30’, dù đã là giữa giờ trưa, thế nhưng mật độ phương tiện ở đường Đê La Thành lại trong tình trạng tắc nghẽn. Hàng dãy dài xe ba, bốn bánh xếp  ngay vệ đường; xe tải chở hàng đỗ ngược đường; xe ba bánh chở bàn ghế, sắt thép ùn ùn qua lại khiến giao thông bị kẹt cứng.

Chúng tôi cố lách vào dòng phương tiện này để "chộp" vài kiểu ảnh nhưng việc di chuyển quả là khó khăn. Không chỉ trên con đường này mới xuất hiện nhiều loại xe đã bị cấm chở hàng, mà ở khu vực chợ Đồng Xuân - Bắc Qua và phố Hàng Chiếu cũng nhiều không đếm xuể. Đây chính là loại phương tiện gây nên tình trạng ách tắc giao thông, dù đã bị cấm chở hàng nhưng gần đây nó lại hoạt động  với số lượng lớn mà rất ít bị kiểm tra, xử lý.

Cần cấm triệt để xe ba bánh

Mặc dù tình trạng xe ba, bốn bánh tự chế ngang nhiên chở hàng ra vào khu vực phường Ô Chợ Dừa kéo dài cả ngày nhưng việc kiểm tra, xử lý của Công an phường sở tại vẫn còn khá khiêm tốn (từ đầu năm 2010 đến nay mới xử lý 13 trường hợp xe ba bánh tự chế vi phạm, trong đó tạm giữ 3 xe vì mang biển thương binh giả).

Nhiều thanh niên không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông.

Đê La Thành là tuyến đường có đông số hộ kinh doanh buôn bán vật liệu xây dựng nên thường xuyên xảy ra ách tắc giao thông; đây cũng là tuyến đường cấm các phương tiện đỗ, dừng nhưng chủ hàng vẫn thuê xe ba bánh tự chế ra vào chở hàng, càng gây lộn xộn trật tự giao thông đô thị.

Theo đồng chí Tạ Văn Hùng, Trưởng CA phường Ô Chợ Dừa thì trên địa bàn không có công dân của phường hoạt động chở hàng bằng xe ba bánh tự chế mà chủ yếu là dân ở các nơi khác. Công an phường đã gọi các chủ xe lên ký cam kết không được sử dụng xe ba bánh tự chế để chở hàng. Theo ghi nhận của chúng tôi, mặc dù các chủ phương tiện đã ký cam kết với Công an phường, nhưng trên thực tế, việc ký thì cứ ký, còn vi phạm thì vẫn vi phạm.

Liên quan đến việc xử lý xe ba tự chế, theo Trung tá Nguyễn Văn Tài,  Đội trưởng Đội CSGT số 3, Phòng CSGT đường sắt-đường bộ, Công an TP Hà Nội, tính từ 8-11 đến 18/11 đơn vị đã xử phạt 5 xe ba bánh chở hàng cồng kềnh, 4 xe ba bánh không có giấy phép lái xe. Đây cũng là con số quá nhỏ so với thực tế xe ba bánh, bốn bánh chở hàng cồng kềnh, xe ba bốn bánh không phải của thương binh qua lại trên địa bàn quận Đống Đa.

Hiện nay, việc xử lý xe ba bánh tự chế vi phạm trật tự giao thông, lực lượng chức năng gặp phải nhiều vấn đề mang tính "nhạy cảm". Lý giải về vấn đề này, Trung tá Tài cho biết: "Sau Quyết định 545/QĐ-TTG ngày 29/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ xe ba bánh bị đình chỉ tham gia giao thông, ngày 27/1/2010, UBND TP Hà Nội đã có Quyết định 460/QĐ-UBND ban hành chính sách hỗ trợ cho các xe bị đình chỉ lưu thông.

Tuy nhiên, không lâu sau đó, ngày 22/3/2010, UBND TP Hà Nội lại ban hành Công văn số 1858 cho phép tạm dừng chưa triển khai thực hiện Quyết định 460.  Tiếp đó, Công an TP Hà Nội có Công văn số 168 ngày 25/5/2010 hướng dẫn việc xử lý xe ba, bốn bánh tự chế do thương, bệnh binh làm chủ sở hữu và điều khiển. Theo đó, xe ba bánh của thương, bệnh binh được phép lưu thông và chở người. Còn xe ba bánh tự chế, tự dóng không phải của thương binh thì sẽ bị tịch thu và tiêu huỷ. Nhưng trên thực tế, một số xe ba bánh của thương binh lại cho người khác "mượn" để chở hàng. Khi những xe này vi phạm Luật Giao thông, chủ xe là thương binh lên "xin".

Chiểu theo quy định thì chỉ xử phạt, còn không tịch thu xe được. Biện pháp tốt nhất, theo đồng chí Tài là "cấm triệt để". Muốn thực hiện được vấn đề này, Chính phủ nên có văn bản chỉ đạo thống nhất, đồng thời các ngành Giao thông, Thương binh xã hội, Công an… phải ngồi lại để thống nhất phương án, chính sách hỗ trợ cho phù hợp  với các đối tượng.

Có như vậy, việc cấm triệt để các loại xe ba bánh tự chế, tự dóng mới có thể thu lại được hiệu quả rõ rệt. Đồng quan điểm với đồng chí Tài, đồng chí Tạ Văn Hùng cũng cho biết, do chế tài xử phạt với loại xe ba bánh hiện vẫn còn nhẹ nên không đủ tính răn đe. Chính phủ nên xem xét cấm triệt để thì mới mong giải quyết được vấn đề trật tự giao thông đô thị.

Trật tự giao thông đô thị ở Thủ đô đã trở thành vấn đề bức xúc trong dư luận nhiều năm qua, để giải quyết được nó, ngoài việc phải ban hành các văn bản, quy định, nâng cao chế tài xử phạt thì cần phải kêu gọi ý thức của mọi người dân, hãy là người có văn hoá trong giao thông.