Xóa nhà “ổ chuột”, xóm nước đen giữa TP Cần Thơ

Chúng tôi đến khu vực hồ Xáng Thổi (thuộc địa bàn của phường An Cư và An Hội) vào một ngày đầu tháng 6. Mưa tầm tã nhưng cái cảnh của vài năm trước đây không còn.

Trước đây, hồ Xáng Thổi được ví như túi rác của thành phố; ám ảnh nhất mỗi khi mưa đến. Hàng ngàn hộ dân sống quanh hồ phải chịu đựng cái mùi hôi hám mà nước đen sì từ mặt hồ ô nhiễm tràn vào nhà; rồi ruồi nhặng, chuột cống, muỗi gây sốt xuất huyết,... mùa nào cũng đông nghẹt. Người dân luôn nơm nớp lo bị bệnh đường ruột, tiêu chảy cấp, viêm phế quản,... Không ai nghĩ rằng, cái "ao tù", cái túi rác ấy lại được Nhà nước bỏ ra gần 50 tỷ đồng để cải tạo, nạo vét và có cảnh quang đẹp như hôm nay.

Ông Bùi Hữu Nhơn - Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều cho biết, tiến độ hoàn thành công trình cải tạo, khôi phục hồ Xáng Thổi sau thời gian thi công đã hoàn thành được 90% khối lượng công việc. Hiện các đơn vị thi công đang hoàn tất mặt đường, lòng hồ, xử lý đập tràn, lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng quanh hồ,… Dự kiến đến dịp 2/9 tới sẽ hoàn thành.

Không phải chỉ cái hồ Xáng Thổi, là đô thị vùng sông nước, Cần Thơ còn dồn sức lo "làm đẹp" khu vực mé sông cũng đang tồn tại khá nhiều khu nhà lụp xụp, "ổ chuột". Sau bờ kè Xóm Chài đối diện bến Ninh Kiều thơ mộng, Cần Thơ bắt tay vào xây kè rạch Khai Luông và kè rạch Cái Khế (bờ Bắc - đoạn đối diện công viên Hoàng Văn Thụ). Hai công trình này cũng "đụng" đến hàng trăm hộ dân, trong đó phải giải tỏa trắng 32 hộ và 21 hộ mặt nước.

Hôm tiếp xúc với chúng tôi, một người dân kể rằng dòng tộc họ được hai lần chính quyền ra tay cứu giúp. Cụ thể là khi khu tái định cư Rạch Dinh (phường Thới Bình) hoàn thành cách nay 2 năm, do cũng từng sống trrong khu "ổ chuột" nên người thân của họ cũng đã được chính quyền giải quyết cho căn nhà tình thương, tình nghĩa giống như 34 hộ dân còn lại. Giờ có nơi ở ổn định rồi, hộ dân này đã có việc làm có thu nhập, đã thoát khỏi diện nghèo…

Sau khi xong công trình bờ kè rạch Cái Khế, Khai Luông (dự kiến cuối năm 2009 này), chính quyền Cần Thơ cho biết đang xúc tiến nhiều công việc để tiếp tục xây bờ kè sông Cần Thơ (đoạn Nhà khách số 2 kéo dài đến tận cầu Đầu Sấu); cải tạo rạch và xây kè rạch Tham Tướng; xây dựng bờ kè từ cầu Nhị Kiều đến cầu Rạch Ngổng; rạch Côn, rạch Bần,...

Nhiều lần theo chân du khách ngồi trên tàu du lịch di chuyển từ bến Ninh Kiều vào chợ nổi Cái Răng, vườn du lịch sinh thái Mỹ Khánh, chúng tôi nghe lời nhận xét rằng: "Nếu triệt xóa được tình trạng nhà cất lấn sông rạch, sông nước Cần Thơ nói riêng và của cả miền Tây Nam Bộ nói chung sẽ rất tuyệt vời!". 

Dưới sông rạch là vậy, Cần Thơ cũng đang ngày đêm nỗ lực làm cuộc cách mạng đối với hệ thống hẻm trên địa bàn. Tại quận trung tâm Ninh Kiều, có trên 200 con hẻm; đa số đều cũ kỹ, chật chội, nhếch nhác, tiềm ẩn bao nhiêu rủi ro, trong đó có chuyện cháy nổ, gây lo lắng trong đông đảo nhân dân.

Trong giai đoạn đầu thực hiện dự án nâng cấp đô thị TP Cần Thơ, ngoài các hạng mục nạo vét kênh Xáng Thổi và hồ Xáng Thổi, TP cũng đã cho cải tạo, nâng cấp trên 60 con hẻm. Sang giai đoạn 2, Cần Thơ sẽ tập trung cải tạo tiếp gần 110 con hẻm tại địa bàn trung tâm.

Cùng với phong trào "Nhà nước và nhân dân cùng làm", đến năm 2012, trung tâm TP Cần Thơ sẽ có gần 200 con hẻm khang trang, đầy đủ điều kiện về cấp thoát nước, điện chiếu sáng, đủ rộng để xe chữa cháy di chuyển, hoạt động nếu chẳng may xảy ra sự cố cháy nổ...

"Chỉ vài ba năm nữa thôi, sắc đẹp của nàng Tây Đô sẽ hiện diện bên bờ sông Hậu" - lãnh đạo TP Cần Thơ kỳ vọng