Tri ân về chiến trường xưa

Đêm hôm ấy ở bến Nhan Biều

Các cựu chiến binh trang trọng nói: "Xin dành một phút mặc niệm tưởng nhớ những anh hùng liệt sĩ đã vĩnh viễn nằm lại ở mảnh đất này!"... Đêm tháng tư, dòng Thạch Hãn được thắp sáng bởi 500 ngọn nến, 500 chiếc đèn hoa đăng của 500 cựu chiến binh đến từ mọi miền đất nước, đại diện cho hàng chục nghìn đồng chí, đồng đội của các đơn vị đã từng tham gia chiến đấu, giữ Thành Cổ Quảng Trị.

Bỗng bên dòng sông hoa ấy, những giọng ca vang lên, làm xốn xang lòng người. Cựu chiến binh Nguyễn Văn Bằng (Sư 320B, một người trong ban biên soạn tập sách “Khúc tráng ca Thành Cổ” sắp xuất bản), hiện là cán bộ thuộc Bộ Xây dựng, say sưa hát ở bờ sông.

Anh hát bài “Dòng Thạch Hãn” (một trong số những bài hát ở tập sách trên), gợi nhớ về đồng đội, đồng chí của mình đã vượt dòng Thạch Hãn giữa làn mưa bom bão đạn vào chiến đấu, giữ từng tấc đất thiêng cho Thành Cổ, để rồi sau hơn 30 năm ở mảnh đất này, bằng tấm lòng tri ân, sự biết ơn sâu sắc, người dân Quảng Trị đã xây dựng lại quê hương ngày một đổi mới từ những hoang tàn đổ nát của chiến tranh, khiến hàng trăm con người có mặt hôm đó cảm động rơi nước mắt...

Những tấm lòng tri ân

Tôi nhận ra trong dòng người đông nghịt đổ về bến Nhan Biều (sông Thạch Hãn, đoạn thuộc xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong) để gặp gỡ, giao lưu, tưởng nhớ và tri ân đồng đội chiến đấu suốt 81 ngày đêm mùa hè đỏ lửa năm 1972, bảo vệ Thành Cổ Quảng Trị thiêng liêng có nhà báo Lê Bá Dương.

Anh Dương cho biết, đã đến Quảng Trị mấy ngày qua, năm nào cũng vậy, vào dịp 30/4, anh không thể vắng mặt nơi này, vì như vậy sẽ có tội với đồng chí, đồng đội đã từng tham gia chiến đấu, hy sinh ở nơi này. Mỗi cành cây, ngọn cỏ ở Quảng Trị đều đã gắn bó với anh như máu thịt của mình.

Có người bảo rằng, mỗi lần về lại Thành Cổ, hễ vấp phải một viên gạch vỡ, hay dù chỉ một nhánh hoa lau cũng làm anh bật khóc là vì lẽ đó. Tôi bỗng có sự so sánh khập khiễng giữa anh và Thiếu tướng, nhà văn Hữu Ước khi thực hiện những chuyến cứu trợ cho đồng bào nghèo từ Bắc chí Nam, hễ gặp người nghèo là anh cảm thấy mủi lòng, xuýt xoa, mong góp sức mình để bà con có một cuộc sống tốt hơn.

Đêm giao lưu văn nghệ một thời hoa lửa ở bến Nhan Biều do cựu chiến binh Nguyễn Mạnh Cường, người từng chiến đấu ở Thành Cổ Quảng Trị, nay là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn tài trợ tổ chức. Ông Cường cũng là chủ dự án Khu kinh tế Bắc Thành Cổ được khởi công xây dựng vào sáng 30/4, với tổng mức đầu tư gần 1 nghìn tỷ đồng.

Ông bộc bạch, muốn xây dựng công trình là để tạo ra của cải và việc làm cho người dân địa phương vốn gặp nhiều khó khăn bấy lâu, hơn nữa việc làm đó còn là sự tri ân một miền đất và những con người đã dũng cảm chiến đấu hy sinh, giành sự sống cho ông và những người sống qua chiến tranh.

Cũng trong đêm hội ngộ đầy nước mắt và nụ cười này, ông Nguyễn Quốc Hà, nguyên Đại tá Chính ủy Sư đoàn 325 trao cho Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn 30 triệu đồng để xây dựng một tượng đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại bến Nhan Biều đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trong 81 ngày đêm bảo vệ Thành Cổ thiêng liêng. Tượng đài dự toán sẽ được xây dựng trên 30 tỷ đồng, số tiền này sẽ được các cựu chiến binh ở các đơn vị tham gia chiến đấu tại Thành Cổ Quảng Trị đóng góp.