Sớm tháo gỡ vướng mắc trong chính sách, pháp luật cai nghiện ma tuý

Ông Hứa Ngọc Thuận, Phó Chủ tịch UBND TP. HCM đã chia sẻ kinh nghiệm trong việc đưa người nghiện lang thang vào các trung tâm tiếp nhận các đối tượng xã hội trong thời gian qua, đặc biệt là vào đêm 5/12 với việc ra quân đồng loạt ở các địa phương. Trong đó, nhờ việc nắm bắt tâm lý người nghiện là hoạt động về đêm, rạng sáng sẽ tụ tập về các tụ điểm như: công viên, ghế đá, nơi công cộng. . . nên việc ra quân đã dễ dàng hơn trong việc thu gom các đối tượng, đồng thời, thực hiện rất tốt việc huy động lực lượng cán bộ y tế cho các trung tâm tiếp nhận các đối tượng xã hội để thực hiện cắt cơn giải độc, tư vấn tâm lý cho người bệnh.

Theo báo cáo của Công an TP. HCM, tình hình tệ nạn nghiện ma túy trên địa bàn vẫn đang có nhiều diễn biến phức tạp. Trong quá trình thực hiện Luật xử lý VPHC có hiệu lực (1/1/2014) đến khi triển khai thực hiện Nghị quyết 77/2013/QH13 (05/12/2014), tính đến thời điểm tháng 10/2014, trên địa bàn có 19. 213 người nghiện ma túy, tăng 33, 55% so với năm 2013. Đáng chú ý là tập trung số người nghiện trong độ tuổi từ 18 trở lên chiếm 96, 81%; số người nghiện không có việc làm hoặc có việc làm nhưng không ổn định chiếm tỷ lệ 75, 48%. Trong đó, thách thức lớn nhất hiện nay là xu hướng tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng gia tăng, trong khi đó, công tác phòng ngừa, đấu tranh và kiểm soát ma túy tại TP còn bộc lộ những hạn chế và khó khăn; đặc biệt là chưa có phác đồ điều trị nghiện ma túy tổng hợp.

Uỷ ban Các vấn đề xã hội của Quốc Hội tới làm việc tại Trung tâm Cơ sở xã hội Nhị Xuân ngày 17/12/2014.

Đại diện của Trung tâm Cơ sở xã hội Nhị Xuân cũng cho biết, hiện đang quản lý học viên cai nghiện diện bắt buộc: 3.742 người (trong đó học viên 2.122, người sau cai 1.620).  Và từ ngày 1/2/2008 đến ngày 31/10/2014, cơ sở đã tiếp nhận, quản lý 5.879 lượt học viên, trong đó: 5.047 lượt học viên có hộ khẩu thành phố, 832 lượt học viên ở tỉnhnơi đây tập trung hoạt động cai nghiện tự nguyện với mục đích là giúp cho người nghiện ma túy có điều kiện cai nghiện tốt, được hỗ trợ về chăm sóc sức khỏe, tham gia học tập văn hóa, học nghề. . . Tuy nhiên, trung tâm hiện quản lý nhiều học viên không có nơi cư trú ổn định, thành phần phức tạp, từng có tiền án, tiền sự nên sau khi về lại cộng đồng thì tỷ lệ tái nghiện cao.

Đại diện của Trung tâm giáo dục thanh thiếu niên 2, nơi tiếp nhận học viên sau cai cũng cho biết, từ năm 2008 đến nay, Trung tâm tiếp nhận 3. 095 học viên (1. 799 diện tự nguyện, 1. 296 học viên theo Nghị định  135/CP). Trung tâm thực hiện chăm sóc sức khỏe cho học viên, người sau cai; cập nhật đầy đủ hồ sơ bệnh án học viên, khám và phân loại sức khỏe định kỳ cho học viên cai nghiện tự nguyện; điều trị cắt cơn, giải độc cho học viên theo đúng phác đồ điều trị của Bộ Y tế. Nhưng một thực trạng là học viên sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng tăng, trong quá trình cắt cơn tại cơ sở có những diễn biến tư tưởng không ổn định, dễ kích động…qua đó việc quản lý, tư vấn, giáo dục số học viên này khó khăn. Một số người sau cai có hoàn cảnh gia đình khó khăn hoặc không có nơi cư trú ổn định, cá biệt có trường hợp không liên lạc được với gia đình và không còn biết gia đình mình ở đâu; một số người sau cai nghiện sức khỏe yếu hoặc bị bệnh AIDS không tham gia được các loại hình lao động và học tập. Chế độ, chính sách cho người sau cai thấp đã ảnh hưởng đến sinh hoạt ăn uống của người sau cai nghiện.

Tiếp nhận, làm hồ sơ cho học viên cai nghiện tại Trung tâm Cơ sở xã hội Nhị Xuân  TP. HCM.

Ông Võ Văn Thưởng, Phó bí thư Thành uỷ TP. HCM phát biểu, thành phố xác định tội phạm do ma tuý ngày càng có xu hướng gia tăng, trẻ hoá, và đây là cội nguồn phát sinh ra những loại tội phạm khác. Do đó, mục tiêu của thành phố là quyết tâm kéo giảm tội phạm ma tuý và số người nghiện ma tuý trên địa bàn. Trong đó, việc vận dụng các chính sách, hướng dẫn của nhà nước cho vấn đề cai nghiện ma túy cần phải đi đúng hướng. Thống kê cho thấy, con số người nghiện ma tuý thực tế trên địa bàn là rất lớn, có thể tới hơn 30 ngàn người. Đặc biệt là số người nghiện ma tuý tổng hợp ngày càng gia tăng. Và phác đồ điều trị cho những đối tượng nghiện này thì càng phức tạp vì xuất hiện nhiều phiên bản khác nhau. Biện pháp hướng tới của thành phố là, người nghiện phải được coi như người bệnh và thực hiện các biện pháp dựa trên tinh thần nhân đạo cùng áp dụng các qui định của Luật pháp để kéo họ trở về cuộc sống bình thường. Kéo giảm người nghiện ma túy và tội phạm ma túy cần được thực hiện bằng việc phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị là yếu tố quyết định thành công hay không.

Bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm UBCVĐ XH-QH đã đánh giá cao những nỗ lực, sự vào cuộc quyết liệt của TP. HCM trong việc thí điểm thực hiện đưa người nghiện lang thang vào các trung tâm xã hội; Bà Mai cũng cho biết, tất cả các ý kiến, đề xuất tại hội thảo sẽ được Ủy ban tổ chức phiên giải trình để yêu cầu các cơ quan liên quan khẩn trương xử lý cho phù hợp tình hình thực tế, giải quyết vướng mắc trong việc xác định tình trạng nghiện do chưa có hướng dẫn cụ thể của Bộ Y tế; việc thực hiện quy trình, thủ tục cai nghiện ma túy bắt buộc; giải quyết những vướng mắc của việc hàng ngàn hồ sơ người nghiện tại các địa phương đang chờ quyết định của Tòa án để đưa vào trung tâm cai nghiện bắt buộc.