Sớm hoàn thiện các quy định cấp, đổi GPLX cho người nước ngoài ở TP HCM
Hội nhập quốc tế, ngày càng có nhiều người nước ngoài đến sinh sống và làm việc tại TP HCM, chưa kể hàng triệu lượt Việt kiều về nước thăm thân nhân và lượng khách quốc tế khá lớn đến du lịch theo dạng tự do.
Theo quy định, khi điều khiển phương tiện ôtô, xe gắn máy tham gia giao thông tại Việt Nam, các đối tượng là người nước ngoài buộc phải có giấy phép lái xe do cơ quan chuyên ngành của Việt Nam cấp.
Quy định cũng nêu rõ, người nước ngoài, kể cả Việt kiều đến cư trú, làm việc học tập tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên, có giấy phép lái xe quốc tế hay quốc gia (do nước ngoài cấp) và phải còn giá trị sử dụng thì mới được làm thủ tục đổi sang giấy phép lái xe tương ứng của Việt Nam.
Thực tế, người nước ngoài đang điều khiển các loại phương tiện ôtô, xe máy tham gia giao thông trên địa bàn TP HCM thì nhiều.
Nhưng ngược lại, đối tượng đã được cấp đổi giấy phép lái xe là không nhiều: Cả năm 2006 chỉ có 2.303 trường hợp; 8 tháng của năm 2007 cũng chỉ có 1.462 trường hợp người nước ngoài được cấp đổi và thi mới.
Từ đây xuất hiện một nghịch lý, nhiều người nước ngoài mặc dù có... bằng lái xe được quốc tế công nhận nhưng đang vi phạm các quy định về trật tự ATGT đường bộ khi điều khiển phương tiện ôtô, xe máy tham gia giao thông mà không có giấy phép lái xe tại Việt Nam!
Theo một cán bộ làm công tác quản lý sát hạch và cấp giấy phép lái xe thì "quy định bắt buộc như vậy xuất phát từ sự khác biệt về các quy tắc giao thông ở nước ta so với nhiều nước trong khu vực và quốc tế. Thực tế đã cho thấy, các đoàn khách du lịch caravan bằng xe hơi đến từ Thái Lan cho đến nay vẫn chưa được chấp thuận vào lãnh thổ Việt Nam bởi xe hơi của họ là xe tay lái nghịch!
Hơn nữa, đặc thù của giao thông đường bộ của nước ta là giao thông hỗn hợp, quy định bắt buộc như vậy không nằm ngoài mục đích bảo đảm an toàn tính mạng cho chính bản thân người nước ngoài điều khiển phương tiện tham gia giao thông".
Nhưng cũng chính từ quy định khá chặt chẽ trong việc cấp đổi giấy phép lái xe đã khiến một bộ phận người nước ngoài không đủ một trong các điều kiện để được cấp đổi. Nhất là khách du lịch quốc tế dạng tự do và đối tượng Việt kiều bởi để được cấp đổi giấy phép lái xe, người nước ngoài phải có thời gian ở lại Việt
Thực tế hiện nay, xung quanh các khu vực phố Tây Đề Thám - Phạm Ngũ Lão, quận 1 và nhiều dịch vụ cho thuê xe gắn máy, xe ôtô tự lái đã mọc ra ở các nơi mà đối tượng phục vụ chủ yếu là người nước ngoài. Đây cũng là nơi có không ít người nước ngoài vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ do không có giấy phép lái xe của Việt
Khó nhất hiện nay là việc cấp, đổi giấy phép lái xe và quản lý đối tượng lái xe là Việt kiều bởi thời gian về nước thăm thân nhân thường ngắn mà phương tiện giao thông sử dụng hàng ngày chủ yếu của họ vẫn là xe gắn máy và ôtô. Để giải quyết tình trạng này, tại TP HCM, ngành GTCC đã hướng dẫn đối tượng này đến xác nhận vào đơn xin cấp, đổi giấy phép lái xe tại Ủy ban về người Việt
Bên cạnh đó, trong khi thực hiện cấp, đổi sở đã tổ chức những lớp học thực hành cho Việt kiều có nhu cầu và cấp ghép cả giấy phép điều khiển xe gắn máy chung trong giấy phép lái xe ôtô, nhưng số người được cấp cũng không nhiều.
Thực tế từ việc cấp, đổi cũng đã xuất hiện tình trạng bất hợp lý là thời hạn lưu hành của giấy phép lái xe không đồng nhất giữa các quốc gia. Chưa kể đến những vướng mắc về rào cản ngôn ngữ trong việc phổ biến lý thuyết, Luật Giao thông đường bộ cho người nước ngoài trong trường hợp phải học và thi lại do bị phạt vi phạm.
Hoạt động cấp, đổi giấy phép lái xe cho người nước ngoài tại TP HCM đã cho thấy còn một khoảng hở trong việc quản lý người nước ngoài chấp hành các quy định của pháp luật khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông