Sai phạm trong sử dụng đất
Từ một hình thức giãn cư trá hình…
Thôn Vân Tràng thuộc thị trấn Nam Giang, Nam Trực, Nam Định đã nổi tiếng gần xa hơn 400 năm với nghề cơ khí, đúc. Đến đầu năm 2002, UBND huyện Nam Trực đã ra quyết định thành lập cụm công nghiệp Vân Tràng và giao cho UBND thị trấn Nam Giang quản lý với tổng diện tích 10,2ha nằm sát đường 55 tách biệt khỏi khu dân cư.
Ngay sau khi cụm công nghiệp được thành lập, đã có 72 cơ sở làm nghề đăng ký thuê đất, với thời hạn 50 năm để mở xưởng kinh doanh, sản xuất. Theo quy định của ban quản lý cụm công nghiệp, các hộ vào cụm công nghiệp chỉ được phép xây dựng xưởng sản xuất và các ki ốt kinh doanh. Nhưng khi vừa được giao đất, hầu hết các hộ đã ồ ạt xây nhà ở kiên cố.
Trước tình trạng đó, UBND thị trấn Nam Giang đã có công văn đề nghị các chủ xưởng không được xây nhà mái bằng, không xây gác. Nhưng các chủ xưởng đã tự lách luật bằng cách xây gác thấp, đổ mái bằng để sau đó xây tiếp tầng 2, tầng 3. Điều đáng nói là thực trạng đó đã diễn ra ngay từ khi cụm công nghiệp ra đời và cho đến nay vẫn đang tiếp diễn.
Theo báo cáo của Phòng Công thương huyện Nam Trực thì vẫn chỉ có 72 chủ cơ sở đăng ký thuê đất để mở xưởng sản xuất, nhưng cụm công nghiệp nay đã thành khu dân cư với hàng trăm hộ gia đình.
Còn các xưởng sản xuất thì chiếm con số không nhiều. Thậm chí có nhiều hộ còn lấy phần đất thuê này mang chia lô để bán với mỗi suất giá dao động từ 80 đến 120 triệu đồng. Rõ ràng, người dân đã lợi dụng việc thuê đất phục vụ sản xuất để xây nhà ở và tự ý bán lại cho nhiều người khác, biến cụm công nghiệp thành một khu giãn cư. Trong khi nhu cầu về giãn cư tại đây là không có.
Chính quyền... bó tay
Theo tìm hiểu từ Thanh tra huyện Nam Trực, vào quý IV năm 2003 và đầu 2004, trước tình trạng vi phạm tràn lan về việc sử dụng đất tại cụm công nghiệp Vân Tràng, UBND huyện đã giao cho UBND thị trấn Nam Giang kiểm tra để có biện pháp xử lý vi phạm.
Khi UBND thị trấn Nam Giang kiểm tra, đo đạc thì gần như tất cả các hộ ở đây đều sai phạm về thiết kế xây dựng và đầu tư xây dựng công trình tại lô đất thuê tại cụm công nghiệp Vân Tràng.
Từ báo cáo kiểm tra của UBND thị trấn Nam Giang, UBND huyện Nam Trực đã ra Quyết định 601/QĐ- XPHC ngày 18/12/2004 xử phạt hành chính hơn 40 hộ sai phạm. Sau đó 40 hộ trên đã khiếu nại quyết định này.
Từ đó, UBND huyện đã cho thành lập đoàn thanh tra liên ngành xuống để kiểm tra, sau đó đã tổ chức đối thoại để người dân thừa nhận sai phạm. Kết luận của đoàn thanh tra là hộ nào cũng có vi phạm (40 hộ thì có đến 38 hộ phải xử lý).
Đoàn thanh tra đã kiến nghị với UBND huyện ra Quyết định 535/QĐ-TC ngày 25/5/2005 xử phạt hành chính với mức phạt cao hơn. Mặc dù đã thừa nhận sai phạm nhưng người dân vẫn chây ỳ, không chịu nộp phạt. Và khi quyết định xử phạt hành chính sau 1 năm hết thời hạn, thì mọi chuyện lại đâu vào đấy, mặc dù quan điểm của huyện lúc đó là rất kiên quyết.
Trao đổi với PV CAND, ông Vũ Đức Hạnh - Chủ tịch UBND huyện Nam Trực thừa nhận, sai phạm tại cụm công nghiệp Vân Tràng hiện nay đang là vấn đề bức xúc nhưng không thể xử lý được.
Nguyên nhân của việc để xảy ra tình trạng trên tại cụm công nghiệp Vân Tràng đó chính là do khâu quản lý của UBND thị trấn Nam Giang trước đây trong việc giám sát và quản lý đầu tư xây dựng. Khi được giao trách nhiệm quản lý dự án, thị trấn đã không kiểm soát nên mới dẫn đến tình trạng trên.
Sự việc trên đã phần nào cho thấy năng lực yếu kém của chính quyền sở tại trong công tác quản lý. Khi sự việc mới manh nha xuất hiện, các cấp chính quyền địa phương đã không kiểm soát, không có những biện pháp xử lý quyết liệt kịp thời để bây giờ khi sự việc đã trở nên nghiêm trọng lại loay hoay không tìm được hướng giải quyết.
Đến giãn cả… ô nhiễm môi trường
Cụm công nghiệp tập trung đã hoạt động được 6 năm nhưng cũng chỉ trong thời gian này, người dân đã biến nó thành một làng Vân Tràng ô nhiễm thứ 2 và cũng là một điểm nóng về ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh Nam Định. Phế thải công nghiệp thuộc loại chất thải nguy hại được người dân đổ tràn lan bên đường.
Trời mưa, nước thải chứa nhiều hoá chất độc hại như axit tràn lên đường, chảy lênh láng khắp khu dân cư mới, chảy tràn ra cả cánh đồng bên cạnh làm cho cánh đồng này đã bị bỏ hoang mấy năm nay. Rồi khí, bụi công nghiệp cũng mù mịt khắp nơi.
Ông Vũ Văn Thiện, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Nam Trực cho biết, các cơ quan chức năng đã có một số biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm tại khu dân cư mới này, tuy nhiên chưa có hiệu quả. Điều căn bản nhất vẫn phải là tuyên truyền, giáo dục ý thức của người dân. Bao giờ người dân tự ý thức được việc bảo vệ môi trường nơi mình sống hàng ngày thì môi trường nơi đây mới có thể cải thiện được
