Nông dân kêu trời vì nước thải nhà máy tinh bột sắn

Mới hơn 8h sáng, ông Lê Thanh, Trưởng thôn Thượng An (xã Phong An) nhận được tin báo của người dân: “Cá lại nổi chết trắng hồ ở khu vực Bàu Sen, anh ra kiểm tra…”. Dẫn chúng tôi ra khu vực đầm Bàu Sen, rộng chừng 3ha thuộc địa phận hai thôn: Thượng An (xã Phong An) và La Vần (xã Phong Hiền), càng đến gần đầm, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Chỉ cho chúng tôi thấy những con cá chết nổi trên mặt đầm, ông Thanh nói: “Hậu quả của việc xả nước thải bừa bãi của Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế đó. Nước thải từ nhà máy xả ra phải đi qua 3 cây số mới đến đầm này, nhưng cá vẫn chết nổi đầy hồ, nước có màu đục ngầu, nhiều váng, hôi thối như vậy thì biết nó độc hại đến chừng nào rồi”.

Ông Thanh cho biết, Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế đóng trên địa bàn thôn Đông An của xã Phong An, đi vào hoạt động từ năm 2004. Hằng năm, khi nông dân bắt đầu bước vào vụ thu hoạch sắn cũng là lúc nhà máy hoạt động hết công suất và xả thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân trên địa bàn. “Thôn Đông An có 750 hộ thì có 300 hộ phải chịu ảnh hưởng từ mùi hôi và nước thải độc hại do Nhà máy Tinh bột sắn thải ra. Tình trạng ô nhiễm bắt đầu từ tháng 7/2012, khi dòng nước chảy xả thải của nhà máy được thay đổi, chảy theo con mương đi qua địa bàn thôn”, ông Thanh cho biết thêm.

Ông Hồ Bòn là hộ dân chịu ảnh hưởng nặng nhất từ nước thải của Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế, bày tỏ: “Gia đình tui đấu trúng 6.500m2 mặt nước ao, hồ của xã Phong An trong 10 năm, đầu tư trên 100 triệu đồng để cải tạo, tu sửa thả cá nuôi, nhưng do bị ngấm nguồn nước thải từ Nhà máy Tinh bột sắn nên mấy hôm nay cá chết quá nhiều. Chắc sẽ bị lỗ nặng rồi…”.

Người dân thôn Thượng An lo lắng khi cá ở đầm Bàu Sen chết do nước thải ra từ Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế.

Theo ghi nhận của chúng tôi, ngoài việc xả thải gây ô nhiễm nguồn nước ở các đầm, ao hồ làm cá chết hàng loạt thì nguồn nước thải của Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế còn khiến cho 87 hộ dân ở thôn Thượng An bị thất thu gần 200 triệu đồng trong vụ thu hoạch lúa vừa qua. Ông Nguyễn Quang Thông, Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Thượng An khẳng định, nước thải của Nhà máy Tinh bột sắn gây ô nhiễm môi trường dẫn đến cá chết hàng loạt, lúa bị hư hại như thế chắc chắn là chưa qua xử lý. Đáng quan tâm, những đêm tối trời, có mưa to là Nhà máy Tinh bột sắn “vô tư” xả thải trực tiếp ra môi trường…

Trước thiệt hại của bà con nông dân do nước thải của Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế gây ra, đã có nhiều cuộc họp “3 bên”, gồm: Chính quyền địa phương, nông dân và lãnh đạo nhà máy, nhưng không thống nhất được phương án xử lý, hướng đền bù. Nhà máy tinh bột sắn đưa ra mức giá “hỗ trợ” thiệt hại, cụ thể, diện tích lúa bị hư hại từ 30-50% được hỗ trợ 59.000 đồng/sào; từ 50-70% hỗ trợ 97.000 đồng/sào; 100% được hỗ trợ giá 139.000 đồng/sào. Mức hỗ trợ này quá thấp nên người dân không chấp thuận…

Theo ông Nguyễn Đôn, Phó Chủ tịch UBND xã Phong An, Nhà máy Tinh bột sắn Thừa Thiên-Huế đóng trên địa bàn xã đã đem lại nhiều nguồn lợi; nhưng bên cạnh là những tác hại rất lớn từ việc ô nhiễm môi trường. Ông Đôn cho biết thêm: “Hiện UBND huyện Phong Điền đã đồng ý cho nhà máy thuê 15ha đất để trồng cỏ, xử lý ô nhiễm nhưng đến nay vẫn chưa triển khai”. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Hoàng Phước, Chi cục phó Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết: Sau khi nhận được tin báo của người dân, đoàn kiểm tra của Chi cục đã về khu vực ô nhiễm để lấy mẫu nước thải gửi vào Đà Nẵng xét nghiệm nhằm đảm bảo sự khách quan. Khi nào có kết quả sẽ công bố đến các cơ quan chức năng có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật