Nhức nhối lương giáo viên
Cuối năm, tiền lương, thưởng tết của giáo viên (GV) quá thấp so với các nghề khác khiến xã hội không khỏi băn khoăn.
Nhưng việc này đã được cảnh báo từ khá lâu. Mức lương của các bảo mẫu hầu như không đổi trong 20 năm qua (kể từ khi UBND TP.HCM ban hành khung lương cho đối tượng bảo mẫu, cấp dưỡng năm 1988). Theo văn bản này, một bảo mẫu được trả từ 500.000 đồng 600.000 đồng/người/tháng. Lương của GV ở các bậc học khác cũng vậy, rất thấp và hầu như không đổi. Những người bạn của tôi dạy ở Trường THPT Gò Vấp (quận Phú Nhuận) cho biết một GV trung học mới ra trường thu nhập chỉ từ 1,2 triệu đồng/tháng, có thâm niên 20 năm công tác mới leo lên được 2,5 triệu đồng/người/tháng. GV mầm non, tiểu học cũng chỉ từ 900.000 đến 1,5 triệu đồng/người/tháng. Một số trường có điều kiện thì phụ cấp thêm cho GV từ nguồn thu dạy thêm, cho thuê mặt bằng, giữ xe, căn-tin... nhưng cũng không đáng bao nhiêu. Ở các tỉnh, lương GV còn thấp hơn…
Lương không đủ sống khiến một bộ phận GV không yên tâm với nghề. Tình hình GV nghỉ việc đang có chiều hướng gia tăng. Chỉ tính ở TP.HCM, đầu năm học 2009-2010 thiếu khoảng 3.500 GV nhưng qua hai đợt tuyển công chức vẫn không đủ. Năm học trước đó, TP.HCM cũng cần hơn 4.500 GV nhưng chỉ tuyển được hơn 2.800 GV.
Số GV còn ở lại với nghề thì phải dành quá nhiều thời gian cho việc mưu sinh. Điều này đã tác động trực tiếp lên chất lượng dạy học của họ. Tình trạng dạy thêm, tăng tiết tràn lan trong nhà trường như một căn bệnh trầm kha khiến nhiều phụ huynh không yên tâm bởi con em họ đang được hấp thụ một lối học nhồi nhét, khô cứng, thụ động…
Trên thực tế không thiếu những chủ trương, chính sách quan tâm đến đội ngũ nhà giáo. Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2001-2010 (ban hành từ tháng 12-2001) có ghi “Giải pháp phát triển đội ngũ nhà giáo về số lượng và chất lượng là một trong các giải pháp được ưu tiên”. Phát biểu tại diễn đàn Quốc hội cuối năm 2006, Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân cũng nhấn mạnh: “Điều kiện tiên quyết để phát triển chất lượng giáo dục trong điều kiện kinh phí có hạn là đầu tư phát triển GV và cán bộ quản lý giáo dục”… Nhưng đến nay nghề giáo vẫn là nghề có thu nhập thấp trong xã hội!
Còn nhớ cuối năm 2006, bà Trần Thị Tâm Đan, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội, đã đề xuất xây dựng lộ trình nâng cao thu nhập cho GV. Cũng thời điểm đó, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân cho biết một đề án điều chỉnh lương GV đang được bộ này bàn với Bộ Tài chính trình Chính phủ tháng 7-2007 và có thể thực hiện vào năm 2010.
Nghị quyết Đảng nói giáo dục là quốc sách hàng đầu. Để chấn hưng giáo dục trước hết phải trả GV về đúng giá trị của họ trong xã hội. Bởi vậy, chăm lo cho đội ngũ làm giáo dục là việc làm hợp đạo lý dân tộc và cần thiết hơn bao giờ hết