Một số điểm mới trong Dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Cư trú

Luật Cư trú có hiệu lực từ ngày 1/7/2007. Quyền tự do cư trú của công dân ghi nhận trong Hiến pháp đã được cụ thể hóa trong Luật Cư trú với những quy định rõ ràng, cụ thể về thủ tục, điều kiện đăng ký cư trú, tạo điều kiện thuận lợi để công dân thực hiện các quyền, lợi ích hợp pháp theo quy định của pháp luật, giải quyết những bức xúc của người dân về vấn đề cư trú, đồng thời bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước về cư trú trong tình hình mới, góp phần tích cực, có hiệu quả trong công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế ở địa phương.

Người dân đến làm thủ tục hành chính tại Phòng Cảnh sát QLHC về TTXH Công an Hà Nội. Ảnh: Nguyễn Hưng.

Sau năm năm triển khai thực hiện, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, Luật Cư trú đã bộc lộ những khó khăn, vướng mắc, bất cập cần được sửa đổi, bổ sung để đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho công dân thực hiện quyền về tự do cư trú và tăng cường công tác quản lý Nhà nước về cư trú như: chưa quy định nghiêm cấm đối với trường hợp người đã đăng ký thường trú cho người khác đăng ký hợp pháp vào chỗ ở của mình để trục lợi, và trường hợp có hành vi giả mạo điều kiện để được đăng ký thường trú nên khi phát hiện không có biện pháp, chế tài xử lý; nhiều trường hợp đã lợi dụng các quy định thông thoáng về điều kiện đăng ký thường trú vào thành phố trực thuộc Trung ương để nảy sinh hiện tượng cho nhiều hộ, nhiều người nhập hộ khẩu vào hộ khẩu của mình, nhưng thực tế những người được nhập lại không cư trú tại đây; Luật Cư trú không quy định thời hạn của sổ tạm trú nên nhiều trường hợp không bị xóa tên trong sổ tạm trú ở chỗ cũ dù thực tế đã chuyển đến chỗ ở mới lại xin cấp sổ tạm trú khác, dẫn đến tình trạng một người có nhiều sổ tạm trú khác nhau, vừa lãng phí, vừa gây khó khăn cho công tác quản lý…

Trao đổi với phóng viên Báo CAND, Đại tá Trần Thế Quân, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Công an cho biết: Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý, bảo đảm các điều kiện hài hòa thuận lợi hơn nữa cho công dân trong cư trú, đồng thời tăng cường công tác quản lý Nhà nước, góp phần giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới thì việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú là cần thiết, nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập nảy sinh nêu trên.

- Khoản 1 bổ sung vào Điều 8 về một số hành vi bị nghiêm cấm là: giả mạo điều kiện để được đăng ký thường trú; cho người khác đăng ký cư trú vào chỗ ở của mình nhưng người này thực tế không cư trú tại chỗ ở đó hoặc để trục lợi.

- Khoản 2 sửa đổi, bổ sung Điều 20 về điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc Trung ương như sau: công dân có chỗ ở hợp pháp và đã tạm trú liên tục tại thành phố đó từ hai năm trở lên; được người có sổ hộ khẩu đồng ý cho nhập vào sổ hộ khẩu của mình nếu là người thành niên độc thân về sống với ông, bà nội, ngoại, anh, chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột; ông, bà nội, ngoại về ở với cháu ruột. Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ cá nhân, tổ chức thì phải đảm bảo điều kiện về diện tích bình quân theo quy định của Hội đồng nhân dân thành phố có xác nhận của chính quyền địa phương hoặc công chứng và được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản. Nơi đăng ký thường trú phải là nơi đang tạm trú. Công dân đăng ký thường trú vào nội thành thành phố Hà Nội thì thực hiện theo quy định của Luật Thủ đô.