Luật Bảo hiểm xã hội: Mức đóng BHXH phải dựa trên tổng thu nhập

Ngày 18/8, tại Hà Nội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam đã tổ chức lấy ý kiến của các tổng công ty, các doanh nghiệp sản xuất theo thời vụ, doanh nghiệp XKLĐ, doanh nghiệp vừa và nhỏ… và một số hiệp hội doanh nghiệp để đưa Luật BHXH vào đời sống có hiệu quả.

4 điều trong Luật BHXH được các doanh nghiệp quan tâm nhất là: Mức đóng và phương thức đóng của NLĐ; mức đóng và phương thức đóng của chủ sử dụng lao động; tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất và tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH bắt buộc. Mức đóng và phương thức đóng BHXH được nhiều doanh nghiệp quan tâm nhất, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doanh nghiệp sản xuất theo thời vụ.

NLĐ tham gia BHXH lại phải chịu nhiều thiệt thòi do sản xuất không ổn định, tỷ lệ nợ đọng tiền BHXH quá lớn khiến BHXH không hấp dẫn NLĐ. Theo chế độ BHXH bắt buộc, số tiền đóng hàng tháng 5% mức tiền lương là con số gần như cố định nhưng trong thực thế sản xuất, thu nhập của NLĐ lại không ổn định, từng lao động trong các phân xưởng thu nhập cũng không giống nhau.

Có nhiều lao động sau một thời gian tham gia BHXH đã không có khả năng đóng, phải xin bỏ vì thu nhập quá thấp. Do đó, phương thức thu cần dựa trên thực tế thu nhập của lao động, đóng BHXH theo thu nhập. Công đoàn nên đứng ra hợp tác với ngành BHXH để thực hiện việc thu tiền BHXH của NLĐ. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp có nhiều “mánh” lách luật, chậm lên lương cho NLĐ để trốn BHXH.

Mức đóng dựa theo mức lương ghi trong hợp đồng lao động thường rất thấp nên khi NLĐ về hưu, mức hưởng chế độ bị thiệt thòi. Ông Đỗ Nhất Thắng, Phó Tổng Giám đốc một công ty liên doanh đề nghị: "Mức đóng BHXH phải dựa trên tổng thu nhập chứ không dựa trên mức lương ghi trong hợp đồng lao động. Chủ sử dụng lao động sẵn sàng chịu đóng phí BHXH cao cho NLĐ nếu ngành BHXH phối hợp tốt với doanh nghiệp".

Một thực tế đáng quan tâm là hiện có nhiều doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ, việc giải quyết chế độ ốm đau, thai sản ở mức 3% là quá ít ỏi, thủ tục lại rườm rà, gây khó khăn cho NLĐ. Vấn đề bất cập của việc tham gia BHXH là việc chậm trễ trong việc phát sổ bảo hiểm dẫn đến việc NLĐ không được hưởng chế độ BHXH kịp thời. Ông Phạm Đỗ Nhật Tân, Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội khẳng định: BHXH là loại hình bảo hiểm ưu việt hơn các loại bảo hiểm thương mại vì đảm bảo quyền lợi cho cả cuộc đời NLĐ.

Thời gian tới, dựa trên tình hình thực tế của các loại hình doanh nghiệp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tổng hợp xây dựng Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH, đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho NLĐ