Đầu tư ồ ạt vào kinh doanh vận tải hành khách: Thừa xe, vắng khách

Thứ Sáu, 11/12/2009, 15:38
Việc nhiều địa phương đầu tư ồ ạt vào lĩnh vực này đã gây ra tình trạng thừa xe, thiếu khách. Đây là bài học cho những nhà đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh vận tải. Đồng thời nó cũng chính là nguyên nhân làm cho lái xe, phụ xe phải tranh thủ vòng vo, đón bắt khách gây lộn xộn trên các tuyến giao thông.

Không đủ tiền xăng vẫn nghiến răng chạy

Chúng tôi lên một chuyến xe chất lượng cao từ Bến xe phía Nam (Hà Nội) chạy tuyến Thái Bình. Xe hơn 30 chỗ ngồi, chất lượng cao, sạch đẹp, có video nhưng cả xe chỉ vỏn vẹn chưa đầy 10 khách. Lái xe vừa chạy vừa than thở: Xe vắng khách nhưng đến giờ là bắt buộc phải xuất bến anh ạ. Giá vé từ Hà Nội - Thái Bình là 35.000 đồng/lượt.

Có mặt tại Bến xe phía Nam thời điểm này, cảnh chúng tôi thường bắt gặp hàng loạt xe khách xuất bến trên xe chỉ có lác đác vài khách. Nhiều nhà xe cho biết: Tình trạng ế ẩm nhưng vẫn phải chạy và nhiều khi phải chấp nhận cảnh chịu lỗ.

Anh Tuấn, lái xe của hãng V.B chạy tuyến Mỹ Đình - Thái Bình cho biết: Đấy anh xem cả xe 24 chỗ ngồi chỉ có vỏn vẹn 5 khách, chưa được 300.000 đồng, chưa đủ tiền xăng. Theo anh Tuấn thì riêng tiền xăng mỗi lượt cũng đã mất 500.000 đồng. Đấy là chưa tính đến tiền khấu hao, tiền lương trả cho lái phụ xe, tiền các khoản chi phí phát sinh khác…

Tình trạng xe xuất bến không có khách cũng gây ra hiện tượng nhiều phương tiện chây ỳ, vòng vo đón khách gây lộn xộn trên các khu vực bến xe và tuyến quốc lộ. Hàng loạt xe khách từ loại chất lượng cao máy lạnh, sàn lót thảm đến xe thường, bậc trung nằm đợi chờ khách là cảnh thường thấy ở các bến xe. Nhiều lái xe cho biết, bây giờ chủ yếu là lấy ngày cuối tuần, đông khách bù lỗ cho ngày vắng để chờ… đến dịp Tết.

Tại Hà Nội, tại bến xe phía Nam, trung bình mỗi ngày có khoảng 800 lượt xe xuất bến. Trên thực tế, số lượng vé bến bán ra cho hành khách có nhu cầu chỉ đạt khoảng 1/3. Thừa xe, thiếu khách là tình trạng chung tại nhiều bến xe tại Hà Nội vào thời điểm này, nên hầu hết các nhà xe đều tìm đủ mọi cách để bắt khách.

Một chuyến xe xuất phát ở bến xe phía Nam chỉ có... vài khách.

Theo BQL Bến xe phía Nam thì tại đây có những tuyến bình quân cứ 15 phút lại có một xe xuất bến. Bến chật, xe nhiều, tần suất xuất bến nhanh và dĩ nhiên là… thiếu khách. Đơn cử như tuyến Giáp Bát - Nam Định hiện có tới 4-5 đơn vị cùng khai thác với khoảng 271 lượt xe mỗi ngày. Tuyến Giáp Bát - Thanh Hóa cũng có tới hơn 180 lượt xe mỗi ngày về TP Thanh Hóa và các huyện, thị xã…

Theo chúng tôi được biết, hiện tại phần lớn các doanh nghiệp vận tải đều tổ chức khoán định mức cho các lái xe, chính vì lý do này nên vào thời điểm quá vắng khách, lái xe thường tranh thủ "vợt" thêm khách trên đường….

Nhiều doanh nghiệp đầu tư xe nằm đắp chiếu

Tình trạng đầu tư ồ ạt xe chở khách, không tính toán hết nhu cầu đi lại của người dân đang là một thực tế tại một số địa phương. Đơn cử như tại Hà Tĩnh trong những năm gần đây rất nhiều doanh nghiệp đã ồ ạt đầu tư vào lĩnh vực vận tải hành  khách. Riêng dàn xe giường nằm, chất lượng cao chạy tuyến Hà Tĩnh - Hà Nội đã có cả chục nhà xe nhảy vào đầu tư. Đấy là chưa kể hàng loạt xe chất lượng cao ghế ngồi cũng được doanh nghiệp đầu tư.

Tình trạng phát triển với tốc độ quá nhanh của số lượng xe khách đã khiến cho không ít nhà xe ở địa phương này có xe phải nằm đắp chiếu vì…. không có khách. Nhiều trường hợp xe vẫn còn chạy nhưng trong tình cảnh lay lắt, đắp đổi qua ngày.

Cách đây khoảng 3 năm, nhiều gia đình đã quyết định bỏ ra hơn 1, 4 tỷ đồng để mua xe Space 35 chỗ ngồi đưa vào kinh doanh vận tải hành khách. Tuy nhiên, khi mua được xe về thì cũng là dịp hàng loạt doanh nghiệp khác đầu tư nhiều tỷ đồng sắm xe giường nằm, máy lạnh hai tầng sang trọng khiến cho những chiếc xe này… lập tức lỗi mốt. Nhiều xe đắp chiếu, có những nhà xe cố gắng lắm mỗi chuyến chỉ được khoảng 9-10 khách, nhiều khi chưa đủ chi phí.

Có mặt tại Bến xe Hà Tĩnh vào dịp đầu tháng 12/2009, chúng tôi chứng kiến cảnh 3 chiếc xe trị giá hàng tỷ đồng của nhà xe D.B đang nằm đắp chiếu tại đây nhiều tháng nay. Nợ ngân hàng, lãi mẹ đẻ lãi con nên nhiều nhà xe như ngồi trên đống lửa.

Đầu tư ồ ạt vào lĩnh vực kinh doanh vận tải, không có sự tính toán kỹ càng, nhiều nhà xe đang phải nhận "quả đắng" lâm vào cảnh "dở khóc dở cười". Tình trạng thừa xe thiếu khách cũng chính là nguyên nhân làm cho các khu vực bến xe, trên một số tuyến quốc lộ thường xuyên lộn xộn gây mất TTATGT

Nhóm phóng viên điều tra
.
.
.