Cần nhân rộng mô hình giải quyết nạn “xe tù, cơm chặt”

Sau nhiều đợt các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý nghiêm khắc những trường hợp vi phạm, tình trạng “cơm tù, xe nhốt” trên các tuyến đường dài từ TP HCM đi các tỉnh miền Tây, miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên đã giảm hẳn. Tuy nhiên, gần đây dư luận lại lên án nạn “cơm tù, xe nhốt” đang hoành hành…

Xe không "nhốt" nhưng cơm vẫn… "chặt"

Đó là vào những mùa cao điểm: Trước và sau Tết, mùa thi đại học, mùa nghỉ hè, nhập học… nhu cầu đi lại của hành khách tăng cao thì đây cũng là mùa làm ăn của các chủ phương tiện vận chuyển hành khách cũng như các quán ăn kinh doanh ven đường, phục vụ chủ yếu cho các đoàn xe liên tỉnh. Để tận thu, các chủ xe đã bóc lột hành khách bằng cách nhồi nhét số người vượt quá số ghế quy định, lấy tiền cao hơn nhiều so với giá vé, thậm chí bỏ khách dọc đường để sớm quay xe về rước khách mới… và các nhà xe thường hợp đồng với các quán ăn ven đường.

Các quán ăn này chỉ có nhiệm vụ chăm chút những suất ăn có chất lượng miễn phí cho nhà xe, sau đó "chém" lại hành khách với giá cắt cổ: 20.000đ/đĩa cơm, 15.000đ/tô phở, cháo… nhưng chất lượng thì khỏi phải nói. Thịt chỉ lèo tèo vài mẩu, cơm thì đôi khi sống, nhão, hoặc khô. Còn vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm cũng như nơi chế biến, buôn bán, quán nào trông cũng nhếch nhác, bàn ghế dơ bẩn, bát đĩa chỉ rửa qua loa nên có không ít hành khách đã bị đau bụng, nôn ói dọc đường…

Một mô hình cần được nhân rộng

Trong khi những ngày cao điểm Tết và sau Tết Đinh Hợi, nhiều hành khách đi các tuyến miền Bắc, miền Trung, miền Tây phải chịu cảnh "xe nhốt, cơm chặt" thì tuyến các tỉnh Tây Nguyên (Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông), rất nhiều hành khách được phục vụ các dịch vụ chất lượng cao với giá… bình dân. Đó là mô hình trạm dừng nghỉ do Doanh nghiệp Vận tải hành khách Rạng Đông (TP HCM) đầu tư xây dựng trên QL14, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước và đây cũng là doanh nghiệp đầu tiên thực hiện mô hình này có bài bản.

Anh Nguyễn Thanh Tâm - chủ Doanh nghiệp Rạng Đông cho biết: “Xuất phát từ nhu cầu bảo vệ quyền lợi cho hành khách của mình (xe Rạng Đông chạy trên tuyến này), đồng thời thực hiện Chỉ thị 01/2004/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc xóa bỏ hiện tượng "cơm tù, xe dù, bến cóc", tôi thấy việc xây dựng trạm dừng với các dịch vụ cao để phục vụ cho hành khách là hết sức cần thiết nên doanh nghiệp đã có kế hoạch xây dựng mô hình này".

Đến nay, được sự chấp thuận của Bộ Giao thông vận tải, Cục Đường bộ Việt Nam, UBND tỉnh và Sở Giao thông vận tải tỉnh Bình Phước, dự án trạm dừng đã được triển khai xây dựng một số hạng mục và đưa vào hoạt động vào trong dịp Tết Đinh Hợi vừa qua. Mặc dù chưa hoàn thành nhưng các dịch vụ phục vụ ở đây khiến hành khách hết sức ngỡ ngàng: 2 khu nhà vệ sinh dành cho hành khách được đầu tư cả tỉ đồng với những hệ thống hiện đại như: Vòi áp lực, các thiết bị dùng trong các phòng vệ sinh đều ngoại nhập, có thiết kế dành riêng cho người khuyết tật.

Còn khu vực nhà hàng ăn uống, có niêm yết giá công khai với mức: 15.000 - 20.000đ/phần cơm, 15.000đ/tô phở, 10.000đ/tô cháo… và nhiều loại thực phẩm, nước uống khác nữa. Riêng cơm khách muốn ăn thêm, phục vụ đầy đủ, miễn phí. Ngoài ra, đảm nhận việc nấu ăn tại đây là những đầu bếp đã được đào tạo, có bằng cấp hẳn hoi.

Anh Tâm cũng cho biết: Hiện nhiều xe có thương hiệu đã hợp đồng với Rạng Đông như: Hồng Hải, Việt Hưng, Hoàng Cầu, Hoàng Vũ… để hành khách của họ được phục vụ tại trạm dừng nghỉ này. Cũng để cạnh tranh, các xe thương hiệu này đã bao phiếu (trị giá 15.000đ) cho hành khách trong giá vé. Hành khách có phiếu này không nhất thiết phải ăn cơm mà có thể mua bất kỳ mặt hàng nào đang kinh doanh tại đây với giá trị tương đương.

Trạm dừng nghỉ của Doanh nghiệp Rạng Đông đã đi vào hoạt động.

Với xu thế hiện nay, hành khách đang chuyển dần sự lựa chọn các dịch vụ vận tải có thương hiệu, có chất lượng cao và hiện có nhiều doanh nghiệp đang đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh vận chuyển hành khách. Với xu hướng đó, nạn “xe tù, xe nhồi nhét khách” sớm muộn rồi cũng sẽ bị loại bỏ. Nhưng với tình trạng “cơm chém, cơm chặt” và vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh nơi chế biến, kinh doanh tại các quán ăn ven đường bị thả nổi như hiện nay thì quyền lợi của hành khách chắc chắn sẽ không được bảo vệ.

Cũng thực hiện Chỉ thị 01/2004/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo các địa phương, các doanh nghiệp xóa bỏ hiện tượng “cơm tù, xe dù, bến cóc” và các vi phạm khác trong hoạt động kinh doanh vận tải thì việc xây dựng trạm dừng như Doanh nghiệp Rạng Đông được hành khách rất ủng hộ.

Thiết nghĩ, mô hình này nên được nhân rộng. Đặc biệt, các doanh nghiệp vận tải nên dành thời gian đến tham quan trạm dừng lý tưởng này về áp dụng cho doanh nghiệp của mình