Cần đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp và hoạt động của các cơ quan tư pháp

Từ 4 đến 6/1, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Tư pháp toàn quốc năm 2005. Hội nghị chỉ ra phương hướng công tác nhằm tạo bước chuyển biến mới, toàn diện hơn trong lĩnh vực công tác tư pháp thời gian tới. Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã đến dự và phát biểu chỉ đạo.

Đến nay đã có 44 Sở Tư pháp đang thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa", vì vậy thời gian giải quyết công chứng, hộ tịch, lý lịch tư pháp, bán đấu giá tài sản, đăng ký giao dịch đã được rút ngắn một cách đáng kể.

Về công tác xây dựng, thẩm định và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật năm 2004, Bộ Tư pháp đã hoàn thành việc chủ trì soạn thảo, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 15 văn bản quy phạm pháp luật quan trọng như: Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND; Pháp lệnh thi hành án dân sự; Pháp lệnh giám định tư pháp…

2004 là năm đầu tiên triển khai Nghị định của Chính phủ về công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Tính đến tháng 10/2004, toàn ngành Tư pháp đã tiếp nhận 21.027 văn bản để kiểm tra và đã phát hiện được 3.260 văn bản trái pháp luật, có thông báo và kiến nghị xử lý 844 văn bản sai trái (Cục Kiểm tra văn bản của Bộ Tư pháp đã kiểm tra 2.972 văn bản, bước đầu phát hiện được 915 văn bản có dấu hiệu sai trái).

Về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, năm 2004, ngành Tư pháp đã đẩy mạnh công tác phối hợp giữa ngành Tư pháp với các bộ, ngành và chính quyền địa phương. Nhiều mô hình hoạt động có hiệu quả trên phạm vi cả nước, đặc biệt là các vùng sâu, vùng xa.

Trong năm 2005, ngành Tư pháp sẽ tiếp tục tập trung cải cách một loạt thủ tục tư pháp liên quan đến người dân như hộ tịch, bán đấu giá tài sản, giám định tư pháp công chứng, quốc tịch, đồng thời tập trung tạo ra bước chuyển biến căn bản trong công tác thi hành án dân sự. Triển khai thực hiện các đề án trong chương trình hành động quốc gia phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2005 - 2010 đã được Chính phủ ban hành. Nét mới của Hội nghị Tư pháp năm 2005 là ngành Tư pháp sẽ tập trung bàn sâu về một loạt chuyên đề trọng điểm của ngành, như về công tác pháp chế, công tác củng cố tổ chức hệ thống cơ quan tư pháp địa phương, chuyên đề về thi hành án dân sự, công tác hộ tịch.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phan Văn Khải biểu dương những nỗ lực, cố gắng của ngành Tư pháp đã đạt được trong năm 2004, đồng thời chỉ rõ: Năm 2005, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo để có được những chuyển biến tích cực trong công việc quản lý Nhà nước, đặc biệt là xây dựng và hoàn chỉnh thể chế và kiểm tra chặt chẽ việc thực hiện thể chế, nhằm đảm bảo những thích ứng và cam kết hội nhập quốc tế. Chính phủ quyết tâm thực hiện đúng chương trình xây dựng luật và pháp lệnh. Bộ Tư pháp cần chủ động phối hợp các bộ, ngành liên quan triển khai các biện pháp đổi mới toàn diện công tác xây dựng pháp luật, nâng cao chất lượng văn bản pháp luật.

Trong thời gian tới, ngành Tư pháp cùng với các bộ, ngành, địa phương tăng cường đẩy mạnh việc kiểm tra, thẩm định văn bản quy phạm pháp luật. Cần phải đẩy mạnh cải cách tư pháp và hoạt động của các cơ quan tư pháp. Ngành Tư pháp cần phải nghiên cứu, đề xuất các giải pháp, nâng cao việc thi hành án dân sự, tập trung giải quyết khiếu nại, tố cáo kéo dài. Thủ tướng cũng chỉ ra rằng, một bộ phận cán bộ còn yếu kém về năng lực, chậm đổi mới về tư duy, thậm chí tiêu cực gây cản trở, phiền hà cho nhân dân. Ngành Tư pháp cần phải kiện toàn, xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp đủ mạnh, nắm vững kiến thức pháp lý chuyên sâu và kiên quyết xử lý nghiêm, đưa ra khỏi ngành những cán bộ không đáp ứng được yêu cầu chuyên môn và vi phạm phẩm chất để làm cho bộ máy thật sự mạnh, đáp ứng được yêu cầu trong thời gian tới