“Ăn theo” lễ cúng cô hồn

Thứ Năm, 21/08/2008, 13:00
Trong một ngày, bà N. thu hoạch gần 50kg gạo và hàng chục chai nước tương “làm phước cho người nghèo” nhân lễ cúng cô hồn. Nghe nhiều người trong xóm kể, được bao nhiêu bà N. đi đánh tứ xắc và chơi đề hết…

Tháng 7 âm lịch, người Việt Nam có hai lễ cúng lớn là đại lễ Vu lan và lễ cúng cô hồn. Theo dân gian, đại lễ Vu lan là để cầu siêu cho cha mẹ, ông bà, còn cúng cô hồn là để bố thí cho những vong hồn không ai thờ cúng. Lễ Vu lan là lễ báo hiếu còn lễ cúng cô hồn là lễ làm phước.

Cho nên trong suốt tháng 7 âm lịch này, trên đường phố, ở đâu cũng thấy bày mâm lễ cúng cô hồn. Nhà khá giả thì mâm lễ thịnh soạn, người khó khăn thì vài ba bịch bánh kẹo, khúc mía, trái ổi vài đồng xu lẻ bày biện lên cúng mong cho cô hồn đừng phá quấy để làm ăn. Nhưng ngoài ý nghĩa trên, bên cạnh việc cúng cô hồn còn bao nhiêu là hệ lụy.

Giật đồ cúng cô hồn bán kiếm tiền xài

Từ rằm tháng 7 âm lịch, nhóm T. "quậy" (17 tuổi, quận 4, TP HCM) gồm 5 thành viên mỗi ngày thu vào không dưới 1 triệu đồng. Hỏi ra mới biết, cả nhóm T. “quậy" thức dậy từ 6h sáng lên 3 xe gắn máy rảo khắp các con hẻm. Để ý nhà nào đang lập đàn cúng cô hồn tươm tất, tiền cúng (là tiền thật) đặt trên khay kha khá là lập tức nháy điện thoại về kêu "chiến hữu". Khi gia chủ vừa thắp nhang chưa kịp tàn là lập tức cả đám lao vào “chôm” ngay khay tiền và con gà cúng rinh đi trước.

Chỉ một buổi sáng theo nhóm của T. chúng tôi tròn mắt khi chiến lợi phẩm mà nhóm T. thu hoạch được: 5 con gà cúng, gần 700 ngàn đồng và vô số bánh kẹo. Tôi hỏi T.: "Gà mang về nhậu à?". T. “quậy” lắc đầu: "Đâu có! Bán hết, mỗi con bán xa cạ được 50 ngàn đồng chia nhau".

Tất cả số gà giật được, T. đem ra bán cho một quán phở trên đường H.D. (quận 4) sau khi kỳ nèo được giá gần 300 ngàn đồng. Dạo quanh các con hẻm ở quận 1, quận 7, 8, chúng tôi thấy hàng chục nhóm "cô hồn sống" khoảng 14-17 tuổi, tay vác hai ba con gà cúng bọc trong túi nilon mặt hả hê... Đối phó với tình trạng này, nhiều gia đình chuẩn bị cúng khóa chặt cửa ngoài, xong lễ mới mở cửa "rước" cô hồn vào…

Nhiều công ty thường tổ chức làm phước cho người nghèo bằng cách mua gạo, nước tương, mì gói… đóng vào bọc nilon phân phát cho người nghèo. Có gia đình liên hệ với chính quyền nhờ phát phiếu nhận gạo cho bà con nghèo, có gia đình tự phân phát phiếu trước khi chia từng phần để phân phát. Vì tự phát phiếu nên cảnh hỗn loạn thường xuyên xảy ra trước cổng nhà các gia chủ. Người có nhu cầu được phiếu xin gạo thì không có, người gia cảnh không đến nỗi thiếu thốn gì thì trong tay có đến 5-6 phiếu cho gạo.

Trong nhóm mà chúng tôi gặp một người phụ nữ khoảng 40 tuổi tên N. (ngụ quận 4) là người rất "chuyên nghiệp" trong chuyện lấy gạo bố thí. Buổi sáng 16/7 (âm lịch), thấy bà N. tại một quán nước nhỏ ở phường 16, quận 4 đặt 4 bịch gạo và 4 chai nước tương xuống, bà N. kêu liền ly cà phê sữa đá. "4 bịch này nữa là 7 bịch nha!"- vừa nâng ly cà phê sữa lên tu ừng ực, vừa móc điếu Hero trong túi áo ra châm lửa, bà N. xẵng giọng với chủ quán - "Trừ ly cà phê sữa 5 ngàn còn lại 165 ngàn nha! Đưa tiền đi tôi còn đi lấy phước tiếp, còn 6 phiếu nữa!".

Thì ra, chủ nhà chỉ nhìn mặt rồi phân phát cho từng người, ai lấy rồi thì không lấy nữa nên khi bà N. có phiếu trong tay, bà phát cho mỗi người quen một phiếu nhờ "lấy dùm". Ngày hôm đó, bà N. đã thu hoạch gần 50kg gạo và hàng chục chai nước tương, nghe nhiều người trong xóm kể, được bao nhiêu bà N. đi đánh tứ xắc và chơi đề hết…

Hệ lụy của tục đốt vàng mã

Mặc dù mấy ngày nay TP Hồ Chí Minh trời liên tục đổ mưa lớn kéo dài dai dẳng cả ngày nhưng trên các đường phố ở khu quận 5, quận 6… người ta vẫn vác hàng bao giấy tiền vàng mã ra đường để đốt cho người dưới "suối vàng".

Tất cả sẽ thành tro bụi nhưng không biết người cõi âm có hưởng được hay không, chỉ biết một món hàng bằng giấy như vậy nếu qui đổi ra thành tiền thì giúp đỡ những người đang gặp khó khăn thì cũng đủ ấm lòng hàng trăm gia cảnh nghèo khó trong mùa mưa bão này

M.Đ.
.
.
.