Ngân sách oằn lưng gánh phí xe công

• 40.000 xe công 'ngốn' gần 13.000 tỷ đồng mỗi năm
• Giảm tình trạng sử dụng xe công lãng phí
• 4 chức danh được sử dụng xe công không hạn định mức giá

Theo thông tin mà ông Trần Đức Thắng – Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) cho biết thì cả nước hiện có gần 40.000 xe ôtô công, chưa bao gồm xe tại các đơn vị vũ trang, doanh nghiệp Nhà nước. Chi phí sử dụng một xe công trung bình khoảng 320 triệu đồng mỗi năm (bao gồm cả chi phí trả lương lái xe, chi phí hao mòn, sửa chữa, xăng dầu…). 

Theo tính toán, ước tính mỗi năm, chi phí để “nuôi” xe công có thể ngốn 12.800 tỷ đồng - mức chi như vậy trong bối cảnh ngân sách còn khó khăn là chưa phù hợp. Đấy là chưa kể, tình trạng sử dụng xe công sai mục đích, sử dụng lãng phí còn tràn lan khắp nơi.

Điều này cũng một phần bắt nguồn từ quy định cũ “quá thoáng” khi các đơn vị được thay thế xe ôtô công theo nguyên tắc “không vượt quá số xe ôtô hiện có”. Điều này đồng nghĩa với không hạn chế số lượng xe công tại các đơn vị. Vì thế, số lượng xe công cứ thế tăng dần đều khi hàng năm, hàng loạt xe công mới được “xin cho”, trong khi xe công cũ vẫn tiếp tục được sử dụng. 

Bởi vậy, Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng xe ôtô trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, có hiệu lực thi hành từ ngày 21/9/2015 được đánh giá là một quy định tích cực giúp giảm số lượng, giảm tình trạng sử dụng xe công lãng phí.

Theo đó, Quyết định 32 quy định tất cả được thống nhất định mức từ 1 đến 2 xe/đơn vị cho tất cả các cơ quan, đơn vị. Với định mức “cứng” này, nhiều cơ quan, đơn vị sẽ phải giảm đầu xe, từ 24.460 xe đang được phục vụ công tác, có thể sẽ giảm 7.000 chiếc. 

Việc này giúp ngân sách mỗi năm sẽ tiết kiệm được khoảng 500 tỷ đồng tiền mua xe thay thế, chưa tính chi phí vận hành trong quá trình sử dụng. Quy định này được đánh giá là phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước trong quản lý tài sản công (trong đó có xe ôtô công) là tiến tới giảm dần việc trang bị hiện vật và chuyển sang cơ chế thuê/khoán. Đây là xu hướng phù hợp với nền kinh tế thị trường, hiệu quả, tiết kiệm mà nhiều nước đang áp dụng.

Tác động tích cực thứ 2, đó là sẽ thúc đẩy các hình thức sử dụng xe khác khi đề ra định mức đối với việc thuê dịch vụ xe ôtô và khoán kinh phí sử dụng theo giá thị trường dựa trên khoảng cách thực tế từ nhà ở đến nơi làm việc hoặc khoảng cách thực tế đi công tác, đơn giá bình quân của phương tiện vận tải công cộng. Bộ Tài chính nhận định đây sẽ là một bước thay đổi lớn, tiến tới giảm dần việc trang bị hiện vật và chuyển sang cơ chế thuê, khoán được nhiều nước đang áp dụng.