Kiểm soát nông sản từ biên giới, không để mất an toàn thực phẩm

Chủ Nhật, 27/10/2019, 08:12

Trong tuần qua, tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), nông sản xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc bị ùn ứ do đang vào mùa vụ thanh long. Đến ngày 26-10, tình trạng ùn tắc đã giảm bớt, nhưng lượng xe container ở cửa khẩu Tân Thanh vẫn còn ùn ứ khoảng 300 xe/ngày.

Ngược lại, tại thị trường trong nước, nhiều loại trái cây, nông sản vẫn phải nhập khẩu từ Trung Quốc, tuy số lượng giảm so với cùng kỳ năm 2018, nhưng dự kiến sẽ gia tăng trong dịp giáp Tết Nguyên đán.

Kiểm dịch, thông quan nhanh nhằm giải phóng hàng

Theo Chi cục Hải quan Tân Thanh, so với cao điểm ùn ứ thanh long xuất khẩu vào cuối tuần trước, hai ngày nay, số lượng xe container chở nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc đã giảm ùn tắc, việc thông quan hàng hóa được giải quyết nhanh hơn.

Tại bãi xe nhập ở Tân Thanh, lái xe containe Lê Văn Nhân (ở Bình Định) đang chờ thủ tục kiểm dịch, hoàn thiện hồ sơ nộp vào Chi cục Hải quan Tân Thanh để thông quan hàng hoá.

Cán bộ Trạm kiểm dịch thực vật Tân Thanh đang kiểm tra các mẫu trái cây xuất, nhập khẩu.

Lái xe Lê Văn Nhân cho biết, xe anh chở thanh long xuất sang Trung Quốc cũng mất 1 ngày 1 đêm ở Tân Thanh mới tới lượt làm thủ tục xuất khẩu. Rất may khi sang Trung Quốc làm thủ tục xuất hàng xong thì có hàng ( hành, tỏi khô) nhập về để đưa vào TP Hồ Chí Minh.

“Từ khi nhập cảnh về tới bãi, cầm bộ hồ sơ đi hoàn thiện thủ tục, các đơn vị chức năng chuyên ngành lấy mẫu text nhanh, sau khoảng 1-2 tiếng là có thể thông quan” – anh Nhân cho biết.

Anh Nguyễn Tuấn Minh, chuyên làm thủ tục xuất nhập khẩu - Công ty TNHH An Phú (TP Hồ Chí Minh) cho biết, hiện ở cửa khẩu Tân Thanh, các đơn vị quản lý đều thực hiện số hoá nên thủ tục rất nhanh. Hàng hoá phải kiểm dịch, cán bộ của Trạm Kiểm dịch thực vật Tân Thanh phối hợp với chủ hàng và các đơn vị chức năng tại cửa khẩu trong quản lý chuyên ngành, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp để được thông quan nhanh.

Theo anh Minh, hàng nông sản nhiều loại không để được lâu, nên việc lấy mẫu kiểm tra, text nhanh, nếu đảm bảo tiêu chuẩn và không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật thì đều được Chi cục Kiểm dịch thực vật (KDTV) vùng VII đóng dấu, giúp doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ để thông quan nhanh chóng.

Bà Nguyễn Thị Hà, Chi Cục trưởng Chi cục KDTV vùng VII, thuộc Cục Bảo vệ thực vật (BVTV), Bộ NN&PTNT đóng tại Lạng Sơn cho biết, những ngày vừa qua do bước vào vụ thanh long, nên lượng xe hàng từ các tỉnh phía Nam đổ ra Tân Thanh ngày một tăng, cộng với việc do phía Trung Quốc thực hiện quy trình kiểm soát đối với phương tiện vận tải và hàng hóa nhập khẩu từ ngày 12-10.

Theo đó, tất cả các phương tiện nhập cảnh vào Trung Quốc đều được các lực lượng chức năng phía Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ, kiểm tra thủ công từng cabin, container hàng, do đó trung bình mỗi xe kiểm tra tăng lên mất thêm khoảng 5 - 7 phút so với trước đây.

Được biết, với thời gian thông quan lâu như vậy chưa từng xảy ra trước đó, đã dẫn tới hàng hóa thông quan qua cửa khẩu Tân Thanh bị chậm, trong khi các mặt hàng nông sản vẫn tiếp tục dồn về cửa khẩu, nhất là mặt hàng thanh long tại các tỉnh Bình Thuận, Long An, Tây Ninh đang vào thời điểm chín rộ.

Theo bà Hà, trong những ngày này, đơn vị luôn túc trực để làm thủ tục cho các xe hàng nông sản xuất khẩu, tạo mọi điều kiện thông thoáng, đẩy mạnh xuất khẩu theo chủ trương của Chính phủ.

Tính đến ngày 20-10, Chi cục đã thực hiện tuyên truyền và hướng dẫn doanh nghiệp về thông tin truy xuất nguồn gốc; giám sát 5 lô vải xuất khẩu phải sơ chế loại bỏ lá trước khi xuất khẩu do vi phạm quy định của Trung Quốc về việc cấm vải xuất khẩu mang theo lá; giám sát 9 lô thanh long xuất khẩu phải áp dụng biện pháp chọn lọc, làm sạch trước khi xuất khẩu do phát hiện rệp còn sống trên lô hàng (vi phạm qui định của Trung Quốc) chỉ cấp chứng nhận kiểm dịch thực vật xuất khẩu cho những doanh nghiệp khai báo đúng và đủ thông tin truy xuất nguồn gốc theo yêu cầu của Trung Quốc.

Nhập khẩu nông sản, trái cây tăng vào giáp Tết

Chúng tôi có mặt ở cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) vào những ngày này và thấy, trái ngược với cảnh ùn ứ hàng trăm xe container chở Thanh Long chờ xuất khẩu sang Trung Quốc, tại khu vực thông quan, nông sản, trái cây nhập khẩu vẫn diễn ra bình thường. So với cùng kỳ năm 2018, lượng nông sản, trái cây nhập khẩu giảm hẳn, đặc biệt là cam, quýt, táo, dưa, lê, hành, tỏi, khoai tây. Nếu những năm trước, mặt hàng hàng táo, lê, khoai tây, hành tỏi, bắp cải luôn đứng đầu danh sách nhập khẩu thì hiện nay mặt hàng này giảm đáng kể.

Theo bà Bế Thị Thu Hiền, Phó Chi cục trưởng Chi cục KDTV vùng VII, Trạm trưởng Trạm KDTV Tân Thanh, trung bình một ngày có khoảng 300-400 tấn hành, tỏi nhập khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh. Khoai tây, cà rốt giảm mạnh, khoảng 20-30 tấn/ngày. Do mùa này các vựa rau trong nước đã trồng được bắp cải, nên lượng bắp cải Trung Quốc nhập khẩu không đáng kể, chỉ có cải thảo nhập khoảng 50-70 tấn/ngày.

Bà Hiền cho biết thêm, vào tầm này mọi năm, táo, lê, cam quýt Trung Quốc nhập khẩu tương đối lớn thì năm nay giảm hẳn. Thỉnh thoảng có 1-2 xe cam, quýt nhập khẩu; dưa vàng khoảng 60-70 tấn/ngày.

Theo số liệu thống kê của Chi cục KDTV vùng VII, tính đến ngày 20-10, Chi cục đã KDTV được 171 chủng loại hàng xuất, tái xuất, nhập khẩu, với 28.721 lô, giảm 24,29 % so với cùng kỳ năm 2018, khối lượng kiểm dịch trên 2.400 tấn, giảm 21,16 % so với cùng kỳ năm 2018.

Trong đó, hàng xuất KDTV được 12.449 lô, giảm 4.38 % so với cùng kỳ năm 2018 với khối lượng 1.871.453.69 tấn; hàng tái xuất khẩu kiểm dịch được 946 lô, khối lượng trên 50 nghìn tấn; hàng nhập KDTV được 15.326 lô; giảm 5,42 % so với cùng kỳ năm 2018 với khối lượng 492.153,3 tấn, giảm 1,89 % so với cùng kỳ năm 2018. Kết quả kiểm dịch không có lô nào không đạt.

Theo bà Hà, thực hiện Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật ATTP, theo đó 100% các lô hàng thực phẩm có nguồn gốc thực vật đều được áp dụng phương thức kiểm tra thông thường, cụ thể chỉ kiểm tra hồ sơ lô hàng (không phải kiểm tra ngoại quan và thực hiện test nhanh tại cửa khẩu). Chỉ có lô hàng nào nghi ngờ mới gửi mẫu xuống Viện Di truyền kiểm tra đột biến gen và Trung tâm Khảo nghiệm thuốc BVTV để kiểm tra dư lượng thuốc BVTV.

Từ đầu năm đến nay, các mẫu gửi đến Trung tâm Khảo nghiệm thuốc BVTV đều đạt, không có dư lượng thuốc BVTV hoặc có nhưng trong ngưỡng cho phép. Cách đây hơn 1 tháng, có một lô khoai tây, củ cải, đỗ tương được gửi về Viện Di truyền kiểm tra đột biến gen, đến nay chưa có kết quả.

Theo bà Hà, từ nay đến Tết, dự báo hàng nông sản sẽ tăng số lượng cả nhập và xuất khẩu. Các doanh nghiệp nhập khẩu tương đối ổn định, tuy nhiên doanh nghiệp xuất khẩu phải nghe ngóng thị trường trong nước, đưa hàng ở mức cầm chừng, tránh ùn ứ bị phía bạn ép giá.

Trần Hằng – Lưu Hiệp