Hệ thống bán lẻ nước ngoài mang lại cơ hội xuất khẩu hàng Việt Nam

• Nhà bán lẻ nước ngoài đang khai thác thị phần còn bỏ ngỏ tại Việt Nam
• Việt Nam - cơ hội cho những nhà bán lẻ nước ngoài

Trong thời gian qua, hàng hoá của Việt Nam đặc biệt là hoa quả đã xuất khẩu sang nhiều nước và cho những tín hiệu tích cực, thể hiện qua vụ quả vải tươi vừa qua đã xuất bán thành công qua hệ thống siêu thị của Nhật Bản,  Singapore và được người tiêu dùng bản địa đón nhận, đánh giá cao, tại thị trường Nhật còn “cháy hàng”. 

Đây thực sự là một giải pháp hiệu quả trong việc đưa hàng Việt ra thị trường thế giới. Tuy nhiên, với nhiều quy định nghiêm ngặt, doanh nghiệp (DN) Việt cần có sự đầu tư, vận hành chuyên nghiệp hơn nữa, để đáp ứng yêu cầu của nhà phân phối.

Nhiều cơ hội cho xuất khẩu nông sản

Thương vụ Đại sứ quán (ĐSQ) Việt Nam tại Singapore cho biết, tính đến giữa tháng 6-2020, gần 50 tấn vải đã được xuất khẩu sang Singapore từ cảng Hải Phòng và dự kiến đến hết mùa vải, tổng giá trị xuất khẩu có thể đạt 100 tấn. Năm 2020 là năm đầu tiên người dân Singapore được thưởng thức vải thiều nhập khẩu trực tiếp Việt Nam. 

Vải thiều Việt Nam hiện được bán với giá 5SGD/kg trong tuần đầu tiên (mức giá khuyến mại) và tăng trở lại mức 6SGD/kg ngay trong tuần tiếp theo, cùng mức giá với vải Trung Quốc đang bán tại Singapore. Tuy nhiên, do chất lượng và màu sắc trái vải đẹp tươi hơn hẳn, người tiêu dùng Singapore đã ngay lập tức “phải lòng” với trái vải Việt Nam. 

Sau 2 tuần lên kệ, nhiều siêu thị đã không còn vải để bán. Để có được kết quả này, Thương vụ ĐSQ Việt Nam đã liên tục tổ chức các đoàn đưa nhà nhập khẩu trái cây Singapore về Việt Nam trong 3 năm liền để tìm kiếm các sản phẩm trái cây mới của Việt Nam. 

Ngay từ đầu mùa vải, Thương vụ đã phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại và Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang tổ chức hội thảo trực tuyến để quảng bá trái vải Việt Nam, kết nối với doanh nghiệp xuất khẩu trong nước. 

Đối với chuỗi siêu thị Fair Price, hiện nắm tới 70% thị phần bán lẻ của Singapore, Thương vụ luôn quan tâm xây dựng mối quan hệ trao đổi thường xuyên với đại diện mua hàng của phía bạn, để giới thiệu và thuyết phục nhập khẩu các mặt hàng mới, tăng cường sự hiện diện của sản phẩm Việt Nam tại hệ thống siêu thị.

Bên cạnh đó, theo Bộ Công Thương, mới đây, hơn 2 tấn vải thiều Việt Nam đã được tiêu thụ hết chỉ sau vài giờ xuất hiện tại các hệ thống siêu thị ở Thủ đô Tokyo và tỉnh Osaka (Nhật Bản) ngay trong ngày mở bán đầu tiên, ngày 21-6. Giá bán vải tại thị trường Nhật Bản là từ 180.000-270.000 đồng/kg. Ước tính, trong năm nay, sẽ có khoảng 100 tấn vải thiều tươi sẽ được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản bằng đường hàng không và đường biển. 

Đồng thời, ngày 22-6, tỉnh Sơn La đã tổ chức lễ xuất 30 tấn xoài đầu tiên trong năm sang thị trường Mỹ, Canada và Australia theo đường chính ngạch. Nếu như người tiêu dùng Australia đã quen với trái xoài Việt Nam từ vài năm gần đây thì đây là năm đầu tiên trái xoài được cấp phép sang Canada.

Thực tế cho thấy, không chỉ có quả vải thiều tươi, trong thời gian qua, nhiều sản phẩm của Việt Nam như: Áo sơ mi, thực phẩm, thanh long, khoai lang, chuối đã được xuất khẩu và bày bán tại một số hệ thống siêu thị lớn của một số nước. 

Ông Nishitohge Yasuo, Tổng Giám đốc AEON Việt Nam cho biết, hiện nhiều hàng hoá và hoa quả của Việt Nam được bày bán tại hệ thống phân phối của AEON Nhật Bản (250 siêu thị và cửa hàng AEON Style trên khắp Nhật Bản). AEON đã phối hợp với Bộ Công Thương, Sở Công Thương Hà Nội hỗ trợ các nhà cung cấp Việt Nam nâng cao chất lượng sản phẩm, để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài, đặc biệt là Nhật Bản. 

Cụ thể, năm 2018 hàng Việt Nam xuất qua hệ thống AEON đạt 330 triệu USD, năm 2019 đạt 370 triệu USD và năm 2020 hướng đến mục tiêu đạt 450 triệu USD. Bên cạnh AEON, từ năm 2017 đến nay, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu qua hệ thống Big C đạt trị giá 46 triệu USD/năm và dự báo tăng trong thời gian tới. 

Cùng với đó, MM Mega Mark (cũng có vốn đầu tư của Thái Lan như Big C) cũng đang thu hút hàng hóa xuất khẩu, chủ yếu là nông sản của Việt Nam, sang Thái Lan với mục tiêu mỗi tuần 10 container hàng nông sản.

Vải thiều được bày bán ở siêu thị Singapore.

Đáp ứng yêu cầu khắt khe của đối tác

Bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho rằng, ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đưa hàng hóa vào hệ thống bán lẻ nước ngoài và ngược lại, các nhà bán lẻ nước ngoài cũng rất quan tâm đến hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là mặt hàng nông sản. 

Tuy nhiên, việc xuất khẩu qua kênh bán lẻ hiện đại không phải là điều dễ dàng. Bởi các nhà phân phối nước ngoài có yêu cầu cao về tiêu chuẩn, đòi hỏi nhà sản xuất trong nước phải đầu tư công nghệ, phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại để bảo đảm chất lượng sản phẩm cũng như giá cả cạnh tranh...

Về vấn đề này, ông Fukui Tomoaki, Quản lý bộ phận sản phẩm, Công ty TNHH AEON Topvalu Việt Nam cho biết, Tập đoàn AEON có những quy định khắt khe về kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi nhập hàng, như: An toàn thực phẩm; xác định nguyên vật liệu đầu vào, quy trình sản xuất; tồn dư hóa chất nông nghiệp… Vì thế, nhà cung cấp cũng phải có quy trình sản xuất, quản lý tương ứng, để đáp ứng yêu cầu đó.

Trong khi đó, tại thị trường Singapore, khó khăn hiện nay là khả năng đảm bảo nguồn cung hàng chất lượng cao cho Singapore. Hiện nay, nguồn vải sang Singapore được xuất từ vùng trồng bằng hệ thống tiêu chuẩn liên kết chuỗi khối OTAS Việt Nam để phục vụ thị trường Nhật Bản. 

Trong những năm tới, khi nhu cầu của thị trường Nhật Bản lớn hơn, nguồn vải này sẽ không đủ khả năng cung cấp cho Singapore. Bên cạnh đó, theo đánh giá sơ bộ, khâu đóng gói, xử lý của Việt Nam chưa tốt, dẫn đến việc vải vẫn bị hỏng nhiều khi cập cảng Singapore. Vì vậy, siêu thị Fair Price đã phải tiến hành mở từng hộp, phân loại và đóng gói lại, dẫn đến đội chi phí. 

Nếu không làm tốt công tác kiểm dịch dẫn đến việc khách hàng Singapore khiếu nại siêu thị, chắc chắn, cánh cửa của trái vải Việt Nam vào thị trường bền vững sẽ rất khó khăn. Hiện nay, các chuyên gia Singapore cùng dự án STAMEQ đang đẩy mạnh triển khai dự án thí điểm Chuỗi cung ứng lạnh, nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho trái vải và trái nhãn. 

Hy vọng rằng, với sự hỗ trợ của chuyên gia Singapore và các nước, các vùng vải thiều của Việt Nam sẽ được quy hoạch đồng bộ, khép kín theo chuỗi, đảm bảo khả năng cung ứng lâu dài với mức giá cạnh tranh cho thị trường Singapore và thế giới.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết,  Bộ đang kêu gọi doanh nghiệp đăng ký tham gia chương trình xuất khẩu trực tiếp vào hệ thống bán lẻ nước ngoài; đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu các doanh nghiệp uy tín của Việt Nam để giới thiệu với các doanh nghiệp phân phối nước ngoài. 

Điều đó cho thấy, hệ thống bán lẻ nước ngoài mang lại cơ hội xuất khẩu hàng Việt Nam. Vì vậy, cùng với sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý, không cách nào khác, các doanh nghiệp trong nước cần chủ động đầu tư công nghệ, đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh để nắm bắt cơ hội này.