Giá thịt lợn tăng cao, ai được lợi?

• Giá thịt lợn tăng cao, hộ chăn nuôi không nên “găm” hàng tạo “sốt ảo”
• Giá thịt lợn vẫn thấp ở mức cảnh báo
• Khủng hoàng thừa thịt lợn làm nông dân mất 100.000 tỷ đồng

Hơn 1 tháng qua, giá thịt lợn trên thị trường đột nhiên tăng vùn vụt từng ngày, mặc dù trên thị trường không có dấu hiệu khan hiếm, sức tiêu thụ không tăng, thậm chí còn chững lại do thời tiết nắng nóng. Điều đáng bàn, mặc dù giá thịt lợn lên cao nhưng người chăn nuôi nhỏ lẻ lại chưa được hưởng lợi. Điều này đặt câu hỏi, ai đang kiếm bộn tiền khi giá thịt lợn trở về thời “hoàng kim”?

Nguồn cung lợn trong chuồng hiện vẫn còn dồi dào.

Từ giữa tháng 4 đến nay, giá thịt lợn trên thị trường tăng vùn vụt từng ngày. Khác với thời điểm “thê thảm”, nhiều nơi, giá lợn hơi xuất chuồng đã lên tới mức 50.000 đồng/kg. Tại thị trường miền Bắc, giá lợn hơi tăng chóng mặt, một số nơi, giá lợn hơi xuất chuồng chạm mức 50.000 đồng/kg, còn phổ biến ở mức 46.000-48.000 đồng/kg.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Thanh Long, chủ trang trại chăn nuôi lợn ở Thanh Oai, Hà Nội cho biết, hiện giá lợn hơi đã rậm rịch lên tới 51.000-52.000 đồng/kg. Theo đánh giá của ông Long, giá lợn hơi đứng ở mức 40.000-42.000 đồng/kg là hợp lý, còn như hiện nay là cao bất thường. Giá lợn xuất chuồng tăng mạnh kéo theo giá thịt lợn trên thị trường cũng đang nhảy múa theo ngày.

Tại các chợ bán lẻ ở Hà Nội, giá thịt lợn đều tăng từ 20.000-30.000 đồng/kg. Cụ thể, giá thịt nạc vai hồi đầu tháng 5 còn ở mức 80.000 đồng/kg, nhưng hiện tại đã ở mức 110.000 đồng/kg; giá sườn cũng đã ở mức 120.000 đồng/kg. Và hầu hết các tiểu thương đều cho rằng, giá sẽ còn lên cao từng ngày.

Thực tế, sau cuộc đại khủng hoảng dư thừa thịt lợn vào năm 2017, đã có hàng nghìn hộ nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ bỏ nuôi lợn, để trống chuồng hoặc giảm đàn vì kiệt quệ vốn. Chính vì vậy, số lượng đàn lợn trên cả nước không còn nhiều như thời điểm trước khủng hoảng. Bởi vậy, giá lợn hơi đột ngột tăng thời điểm này, thực ra lợi nhuận khổng lồ không chảy vào túi nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ. Theo một chuyên gia trong lĩnh vực chăn nuôi, thị trường thịt lợn đang có những diễn biến khá khó hiểu.

“Trong khi thịt lợn tại thị trường Trung Quốc khá rẻ, đang ở mức 35.000 đồng/kg nên sẽ không nhập khẩu của Việt Nam, còn thị trường trong nước nhu cầu tiêu dùng cũng không có dấu hiệu tăng đột biến bởi đang giữa mùa Hè nắng nóng. Vậy tại sao giá thịt lợn lại nhảy múa”, vị chuyên gia này đặt câu hỏi?

Ngoài ra, diễn biến của thị trường cho thấy, sự điều tiết của cơ quan chức năng quá có vấn đề. Chỉ trong vòng 1 năm mà giá thịt lợn diễn biến khó lường, từ chạm đáy thua lỗ đến cao chót vót chỉ trong vài tháng, đây là điều rất bất thường.

Theo ông Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, rõ ràng, giá thịt lợn đang có vấn đề bất thường. Hiện tại một số nơi thuộc Nam Định, Ninh Bình, Bắc Giang, giá lợn hơi ngày 29-5, đã tăng từ 2.000-4.000 đồng/kg so với tuần trước, đạt mức cao kỷ lục 52.000 đồng/kg. Giá lợn hơi tăng do nguồn cung giảm so với trước.

Ông Vang cho rằng, cuộc khủng hoảng thừa thịt lợn năm 2017 đã khiến nhiều người chăn nuôi lỗ thê thảm, phải phá đàn nái, giảm mạnh đàn lợn. Do vậy, hiện nay đàn lợn đang khủng hoảng thiếu từ khoảng 2 tháng nay. Cũng do diễn biến thị trường thịt lợn đang có những bất thường nên dư luận không ít người đã đặt ra nghi vấn, một số doanh nghiệp chăn nuôi lớn như C.P đang thao túng.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Xuân Dương, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) bày tỏ, đợt tăng giá này, nông dân là người chịu thiệt, còn các công ty lớn thì họ trường vốn, trụ được nên họ có lời hơn, các doanh nghiệp FDI có vốn đầu tư nước ngoài cũng thì càng được hưởng lợi lớn hơn.

Tuy nhiên, ông Dương lại cho rằng: “C.P không thể thao túng giá, thậm chí chúng tôi còn đang yêu cầu các doanh nghiệp lớn như Dabaco, Masan, C.P phải neo giá lợn xuống, trong đó C.P đang làm rất tốt điều này. Thực tế, theo tính toán của chúng tôi, nên duy trì giá lợn ở khung giá 40.000-45.000 đồng/kg là hợp lý để đảm bảo chăn nuôi bền vững, bởi nếu để giá tăng quá cao sẽ dẫn đến 2 nguy cơ: Phá vỡ thị trường và tác động đến người tiêu dùng, trong khi nếu duy trì giá 40.000-45.000 đồng/kg, thì họ vẫn chấp nhận được do hơn 1 năm qua đã được ăn thịt lợn giá rẻ rồi”.

Ông Dương cũng nhận định, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 4 tháng đầu năm nay, tổng đàn lợn cả nước giảm 6,25%; sản lượng thịt giảm 1,2%. Thực tế, giảm như vậy là không nhiều và nguồn cung lợn trong chuồng hiện vẫn còn dồi dào.