Ông Trump: Mỹ tiết kiệm được rất nhiều tiền nếu Philippines hủy thỏa thuận quân sự

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông không quan tâm đến việc Philippines "hủy kèo" thỏa thuận quân sự. Ảnh minh họa Reuters.

“Tôi chẳng quan tâm nếu họ làm điều đó, động thái đó sẽ tiết kiệm rất nhiều tiền”, ông Trump phát biểu với báo giới. “Quan điểm của tôi rất khác những người khác”, ông Trump nói thêm.

Ông Trump thường xuyên bày tỏ mong muốn đưa lực lượng quân đội Mỹ trở về nước sau các cuộc triển khai kéo dài hàng thập kỷ ở nước ngoài và đã buộc một số đồng minh vũ trang chi trả nhiều tiền hơn cho sự giúp đỡ về quốc phòng của Mỹ.

Ông Trump cho biết Mỹ đã giúp Philippines đánh bại phiến quân Nhà nước Hồi giáo, đồng thời, ông ấy đã có mối quan hệ rất tốt với ông Duterte.

Trước đó, ngày 11/2, Tổng thống Philippines tuyên bố chấm dứt Thỏa thuận Lực lượng thăm viếng (VFA) kéo dài hơn hai thập kỷ qua. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper gọi thỏa thuận này là điều “đáng tiếc” khi Washington và các đồng minh đang nỗ lực thúc ép Trung Quốc tuân thủ các quy định quốc tế tại châu Á.

Đại sứ quán Mỹ tại Manila gọi đây là “một động thái nghiêm trọng với ý nghĩa quan trọng”. Quyết định của ông Duterte được cho là xuất phát từ việc Mỹ thu hồi visa của một cựu lãnh đạo cảnh sát của Philippines, người đứng đầu cuộc chiến khốc liệt chống ma túy tại nước này. Quyết định của Tổng thống Philippines sẽ có hiệu lực trong 180 ngày và các quan chức Mỹ bày tỏ hy vọng rằng nó sẽ được đảo ngược hay trì hoãn thêm.

Quyết định của ông Duterte có thể làm khó cho hoạt động quân sự của Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương khi tham vọng của Trung Quốc đang ngày một lớn. Một số thượng nghị sĩ Philippines đã nhanh chóng tìm cách ngăn chặn động thái này, cho rằng Duterte không có quyền đơn phương hủy bỏ các hiệp ước quốc tế mà Thượng viện đã phê chuẩn.

VFA có ý nghĩa quan trọng đối với toàn bộ liên minh Mỹ-Philippines và đặt ra các quy tắc cho các binh sĩ Mỹ hoạt động tại Philippines. Washington đã gọi mối quan hệ là “tàu chiến bọc sắt”, bất chấp các than phiền từ phía ông Duterte, bao gồm các cáo buộc về sự “giả tạo” và đối xử tệ bạc của Mỹ.

Một số nhà lập pháp ở Philippines lo ngại rằng nếu không có VFA, hai hiệp ước khác tạo nên liên minh lâu dài của Washington với Manila sẽ khó tồn tại, đó là Thỏa thuận hợp tác quốc phòng tăng cường 2014 được thực hiện dưới thời chính quyền Obama và Hiệp ước phòng thủ lẫn nhau năm 1951.

Nhiều ý kiến cho rằng các thỏa thuận trên đã giúp ngăn chặn việc Trung Quốc quân sự hóa ở Biển Đông và 1,3 tỷ USD hỗ trợ quốc phòng kể từ năm 1998 là rất quan trọng trong việc tăng cường khả năng của các lực lượng Philippines, vốn có nguồn lực hạn chế.