Mỹ, EU và NATO củng cố quan hệ đồng minh

• Nhật - Mỹ siết chặt quan hệ đồng minh, bảo vệ lợi ích chung
• Quan hệ đồng minh Mỹ - châu Âu sứt mẻ
• Quan hệ đồng minh Nga - Syria bị rạn nứt?

Những lời nói trấn an này đã được tân Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đưa ra khi ông đại diện cho chính quyền Tổng thống Donald Trump tham dự và có bài phát biểu về lập trường và chính sách đối ngoại của Mỹ tại Hội nghị An ninh Munich ở Đức.

Hãng Reuters nhận định, trong chuyến đi lần này, ông Mike Pence mang trên mình sứ mệnh làm rõ lập trường của Mỹ đối với Nga nhất là sau sự kiện cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn từ chức vì bê bối quan hệ mập mờ với chính quyền Moscow. Tờ báo này cũng khẳng định rằng các thành viên NATO và EU đều rất mong chờ bài phát biểu nói trên của tân Phó Tổng thống Mỹ.

Một số nhà phân tích thì chỉ ra rằng, các quốc gia thành viên của NATO và EU đều rất muốn duy trì một mối quan hệ tốt đẹp giữa Mỹ với NATO và EU. Nhưng những chỉ trích gần đây của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với NATO và cả EU khiến cho hai tổ chức này mang nhiều lo ngại, nhất là trong bối cảnh khủng bố vẫn đang đe dọa an ninh trên toàn cầu.

Tân Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk. Ảnh: Times.

Một cú huých khác khiến NATO và EU “lo sốt vó” chính là tối hậu thư mà tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đưa ra cho các quốc gia thành viên NATO cách đây chưa đầy một tuần. Đó là các chi phí quốc phòng tại NATO mà Mỹ giữ quan điểm rằng các nước châu Âu thành viên của khối này phải chi ít nhất 2% GDP cho chi phí quốc phòng…

Phát biểu với báo chí tại trụ sở NATO, ông Mike Pence đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ của nước Mỹ đối với NATO và đánh giá tổ chức này là nhân tố đảm bảo cho một thế giới an toàn hơn và đóng vai trò quan trọng trong nền hòa bình, sự thịnh vượng của thế giới.

Về phần mình, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng đặc biệt nhấn mạnh mối quan hệ đối tác giữa châu Âu và Bắc Mỹ. Ông cho rằng điều này thể hiện rất rõ trong liên minh NATO và luôn có vai trò quan trọng từ trước đến nay.

Hãng Independent của Anh nhận định, một trong những dấu hiệu cho thấy mối quan hệ Mỹ và NATO được “hâm nóng” trở lại chính là việc Tổng Thư ký NATO thông báo đã thảo luận với Phó Tổng thống Mỹ về những tiến bộ đạt được trong cuộc chiến chống khủng bố. Cả hai quan chức này còn cùng nhất trí về việc NATO có thể đóng góp nhiều hơn cho cuộc chiến chống khủng bố cũng như tầm quan trọng của việc tăng chi tiêu quốc phòng để đảm bảo chia sẻ gánh nặng tài chính một cách công bằng hơn trong NATO.

Và thuận lợi trong cuộc gặp với giới chức NATO đã giúp cho tân Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đạt bước tiến mới trong quan hệ với EU, nhất là khi ông có chuyến thăm chính thức tới Brussel, Bỉ.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker cho biết, Mỹ cần một Liên minh châu Âu (EU) "mạnh mẽ và đoàn kết" trên tất cả các vấn đề có thể và vì thế, sự ổn định toàn cầu phụ thuộc phần lớn vào mối quan hệ tốt giữa Mỹ và EU. Hai bên sẽ hợp tác trên nhiều mặt, trong đó có quốc phòng.

Đồng quan điểm này, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk chỉ ra rằng cả người Mỹ và người châu Âu cần thực hiện những gì mình đã cam kết, đồng thời nhấn mạnh về một thực tế rằng thế giới sẽ rơi vào tình trạng tồi tệ nếu châu Âu bị chia rẽ…

Đương nhiên là ông Mike Pence đã đạt được mục tiêu lớn nhất của chuyến đi và vì thế tại các cuộc gặp, tân Phó Tổng thống Mỹ đã nêu rõ chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đang xem xét các biện pháp nhằm làm "sâu sắc hơn" quan hệ Mỹ và EU cũng như khẳng định không có chuyện Washington ủng hộ ý tưởng liên minh này tan rã.

Ông Mike Pence nhấn mạnh, Mỹ cam kết hợp tác với EU vì sự thịnh vượng, vì sự nghiệp bảo vệ công dân của hai bên và vì cuộc chiến chống khủng bố. Theo Phó Tổng thống Mỹ, dù còn những bất đồng nhưng hai lục địa đã có chung một di sản, chung các giá trị và hơn tất cả là có cùng ý chí thúc đẩy nền hòa bình và sự thịnh vượng của cả hai bờ Đại Tây Dương.