Giải Nobel Hòa bình 2019 vinh danh Thủ tướng Ethiopia

• Ethiopia công bố báo cáo sơ bộ về thảm kịch Boeing 737 MAX 8
• Bộ tứ đối thoại dân tộc Tunisia giành giải thưởng Nobel Hòa bình 2015
• Hành trình gian nan của chủ nhân trẻ tuổi nhất Giải Nobel Hòa Bình 2014

Chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy Berit Reiss-Andersen ngày 11-10 thông báo giải Nobel Hòa bình 2019 chính thức gọi tên Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed vì những nỗ lực của ông nhằm kiến tạo hòa bình, hợp tác quốc tế và cho sáng kiến mang tính quyết định giải quyết cuộc xung đột với nước láng giềng Eritrea, theo Reuters.

Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed. Ảnh: Reuters

Thủ tướng Ahmed đã gây chú ý vào năm 2018 sau khi xúc tiến chấm dứt 20 năm xung đột giữa Ethiopia và Eritrea. Chiến tranh hai nước bắt đầu từ tranh chấp biên giới năm 1998, 5 năm sau khi Eritrea tách khỏi Ethiopia, khiến hơn 70.000 người thiệt mạng.

Trong khi đó, Nobel Hòa bình chính là giải thưởng danh giá được trao hằng năm cho các cá nhân hoặc tập thể có đóng góp lớn nhất cho nền hòa bình thế giới, do Ủy ban Nobel thuộc Quốc hội Na Uy bình chọn.

Nobel Hòa bình 2019 có 301 ứng viên, gồm 223 cá nhân và 78 tổ chức. Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed nằm trong những cái tên được dự báo đoạt giải gồm nhà hoạt động môi trường 16 tuổi Greta Thunberg người Thụy Điển, Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ông Abiy Ahmed, sinh năm 1976, trở thành Thủ tướng Ethiopia tháng 4-2018. Ông đồng thời là chủ tịch đảng cầm quyền EPRDF (Mặt trận Dân chủ cách mạng dân tộc Ethiopia) và OPDO (Tổ chức Dân chủ Oromo), một trong 4 đảng liên minh của EPRDF.

Ethiopia, một trong những đất nước nghèo đói và loạn lạc nhất châu Phi, đã chứng kiến những thay đổi rất nhanh chóng từ khi ông Abiy Ahmed trở thành Thủ tướng. Sau khi nắm quyền, ông Abiy Ahmed đã dỡ bỏ tình trạng khẩn cấp toàn quốc và đối thoại với phe đối lập.

Ông chính là người đề xuất sáng kiến từ bỏ phần lãnh thổ biên giới còn tranh chấp với Eritrea theo tinh thần một phán quyết của toà án quốc tế năm 2002, mà sau này dẫn đến việc Ethiopia và Eritrea kí tuyên bố chấm dứt chiến tranh giữa hai nước, mở lại đường biên giới.

Abiy Ahmed cũng được đánh giá cao nhờ những bước đi tăng cường vai trò của phụ nữ trong hoạt động chính trị. Phụ nữ chiếm một nửa trong số 20 bộ trưởng của Chính phủ Ethiopia, bao gồm nữ bộ trưởng quốc phòng đầu tiên của đất nước.

Trước những ý kiến cho rằng giải thưởng danh giá đã được trao vội vàng, vì ở Ethiopia vẫn còn quá nhiều vấn nạn, Chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy Berit Reiss-Andersen nhấn mạnh cơ quan này "tin rằng những nỗ lực hiện tại của Abiy Ahmed xứng đáng được công nhận và cần được khuyến khích".

Bà Reiss-Andersen cũng bày tỏ hy vọng giải thưởng có thể "khích lệ Thủ tướng Ahmed khi thực hiện sứ mệnh quan trọng của mình" bởi "còn rất nhiều điều đang diễn ra ở Ethiopia nhưng cũng còn một chặng đường dài" cho ông Ahmed.