Cắt ưu đãi với Ấn Độ, ông Trump muốn khơi mào cuộc chiến thương mại mới?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong hội nghị song phương tại Manila, Philippines năm 2017. Ảnh Reuters.

Trong khi đó, Ấn Độ đang nỗ lực giảm bớt tác động tiêu cực của động thái này, cho biết họ sẽ không đề cập đến việc đáp trả thuế quan trong các cuộc đàm phán với Mỹ, tuy nhiên, phe đối lập vẫn có thể tận dụng được vấn đề này để gây ảnh hưởng không tốt đối với Thủ tướng Naremdra Modi trước thềm cuộc bầu cử Ấn Độ năm nay.

Ông Trump, người đã tuyên bố cắt giảm thâm hụt thương mại của Mỹ, đã liên tục chỉ đích danh Ấn Độ vì áp thuế cao với hàng của Mỹ, đồng thời, các quan chức thương mại của Mỹ cũng cho rằng việc hủy bỏ các nhượng bộ sẽ mất ít nhất 60 ngày sau khi có thông báo chính thức đến Quốc hội Mỹ và chính phủ Ấn Độ.

“Tôi đang thực hiện những bước đi này, sau khi có sự tham gia mạnh mẽ giữa Mỹ và Ấn Độ, tôi đã quyết định rằng Ấn Độ không thể đảm bảo với Mỹ rằng nước này sẽ cho Mỹ tiếp cận thị trường Ấn Độ một cách công bằng và hợp lý”, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết trong một bức thư gửi đến cho lãnh đạo Quốc hội nước này.

Ấn Độ là nước hưởng lợi lớn nhất trên thế giới từ chương trình GSP (Generalized System of Preferences hay Hệ thống ưu tiên tổng quan), xuất hiện từ những năm 1970 và việc chấm dứt sự tham gia của nước này trong chương trình sẽ là hành động trừng phạt mạnh mẽ nhất đối với quốc gia Nam Á này kể từ khi ông Trump nhậm chức năm 2017.

Theo Reuters, Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ cho biết việc loại bỏ Ấn Độ ra khỏi chương trình GSP sẽ chưa thể có hiệu lực ngay, ít nhất là trong 60 ngày kể từ khi có thông báo chính thức và sẽ được thực hiện thông qua một tuyên bố của Tổng thống.

Nông sản, thủy sản và thủ công mỹ nghệ là các mặt hàng xuất khẩu của Ấn Độ bị ảnh hưởng nghiêm trong nhất từ động thái mới của Mỹ, theo Ajay Sahai, Giám đốc Liên đoàn các tổ chức xuất khẩu Ấn Độ cho biết.

Bộ trưởng thương mại Ấn Độ Anup Wadhawan cho biết chương trình ưu đãi này mang lại cho Ấn Độ khoảng 190 triệu USD “lợi nhuận thực tế” mỗi năm.

Hồi tháng trước, Ấn Độ đã hoãn việc tăng thuế cho đến ngày 1-4 đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ đã công bố trước đó, một động thái nhằm trả đũa cho việc chính quyền Tổng thống Trump không loại Ấn Độ khỏi danh sách áp thuế nhôm và thép mới.

Mặc dù ảnh hưởng từ việc rút khỏi GSP sẽ hạn chế, nhưng nó có thể gây áp lực và khó khăn nhất định đối với Thủ tướng Modi trong cuộc bầu cử sẽ diễn ra trong một vài tháng tới.

Ông Modi đã chỉ ra những thành công trong chính sách đối ngoại của ông, trong đó có việc Ấn Độ gia tăng sức mạnh ngoại giao và tăng cường quan hệ chiến lược với các cường quốc như Mỹ.

Dù thế, mối quan hệ cá nhân giữa ông và ông Trump lại hết sức hạn chế, các cuộc gặp giữa hai nguyên thủ cũng ít thường xuyên hơn so với những cuộc gặp như của ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.