Dấu mốc mới trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ
Chuyến thăm này có ý nghĩa đặc biệt, là dấu mốc quan trọng trong quan hệ bang giao giữa hai nước sau 21 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao; khẳng định bước đi cụ thể trong chiến lược “tái cân bằng” tại châu Á - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Theo lịch trình đã được các cơ quan chức năng hai nước bàn định từ nhiều tháng qua, Tổng thống Barack Obama sẽ gặp gỡ, thảo luận với các nhà lãnh đạo Việt Nam về đường hướng thúc đẩy mối quan hệ hợp tác toàn diện sâu rộng hơn trong nhiều lĩnh vực, nhất là về kinh tế, giao lưu nhân dân, an ninh cũng như các vấn đề thế giới và khu vực cùng quan tâm.
Hiện tại, quan hệ chính trị, ngoại giao, kinh tế, hợp tác văn hóa, giáo dục và nhiều lĩnh vực giữa hai nước được ghi dấu bằng những con số sinh động, khẳng định bước tiến vượt bậc so với trước khi bình thường hóa quan hệ ngoại giao (năm 1995).
 |
Trong chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ tháng 7-2015, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Barack Obama đã tái khẳng định “Việt - Mỹ vượt qua khác biệt, hướng tới tương lai”.
Từ kết quả mối quan hệ hữu nghị, hợp tác phát triển nhanh chóng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ: "Không ai có thể hình dung tại phòng Bầu dục của Nhà Trắng diễn ra cuộc gặp thú vị giữa Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam và Tổng thống Hoa Kỳ… Từ hai nước cựu thù, chúng ta đã chuyển thành những người bạn, đối tác và đối tác toàn diện. Quá khứ không thể thay đổi nhưng tương lai thuộc về trách nhiệm của chúng ta"...
Đáp lại, Tổng thống Barack Obama khẳng định, Hoa Kỳ rất coi trọng quan hệ với Việt Nam và vai trò của Việt Nam ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đồng thời coi Việt Nam là "đối tác xây dựng" trên nhiều lĩnh vực, bao gồm biến đổi khí hậu và gìn giữ hòa bình toàn cầu.
Nhìn lại mối quan hệ thăng trầm của hai nước, chúng ta không khỏi tiếc nuối những cơ hội bị bỏ lỡ, để rút ra bài học cho hôm nay. Ngay trong bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam mới ngày 2-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viện dẫn những lời bất hủ trong bản Tuyên ngôn Độc lập của nước Mỹ năm 1776. Trước đó, từ giữa năm 1945, Người đã đích thân sang Trung Quốc gặp gỡ phái bộ quân sự Mỹ, khẳng định Việt Minh đã kiên quyết đứng về phe Đồng Minh từ năm 1941 để đánh đuổi phát xít.
Thông qua chỉ huy phái bộ Mỹ tại Côn Minh và sau này là Đội Con Nai (sang giúp Việt Minh huấn luyện quân sự), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi nhiều thông điệp tới Chính phủ Hoa Kỳ, khẳng định Việt Minh (sau 19-8-1945 là Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) là bạn của Đồng Minh, là người đại diện hợp pháp của nhân dân Việt Nam; đề nghị Hoa Kỳ công nhận nền độc lập của Việt Nam…
Chỉ trong hai năm 1945 - 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có 8 thư và điện gửi Tổng thống Hoa Kỳ Harry Truman, 3 thư và điện gửi Ngoại trưởng James Byrnes. Đáng chú ý, trong bức thư viết tháng 2 - 1946 gửi Tổng thống Harry Truman, Chủ tịch Hồ Chí Minh bày tỏ mong muốn Việt Nam được “hoàn toàn độc lập” và ý nguyện thiết lập “hợp tác đầy đủ” với Hoa Kỳ… Rất tiếc, vì nhiều lý do, đặc biệt là xuất hiện mầm mống của “Chiến tranh lạnh” và đối đầu Đông – Tây nên những nguyện vọng của nhân dân Việt Nam đều không được hồi đáp...
Đây là chuyến thăm thứ ba của một Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ tới nước Việt Nam thống nhất, sau các chuyến thăm năm 2000 của Tổng thống Bill Clinton và năm 2006 của Tổng thống George W. Bush. Các nhà lãnh đạo Việt Nam cũng đã nhiều lần thăm chính thức Hoa Kỳ.
Trong bối cảnh thế giới đã có những đổi thay sâu sắc và gia tăng xu thế hợp tác, toàn cầu hóa, đồng thời cũng đứng trước những thách thức gay gắt đe dọa hòa bình và ổn định, cả Việt Nam và Hoa Kỳ đều thấy rõ tầm quan trọng và tiềm năng của mối quan hệ song phương cũng như đa phương.
Với chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử này của Tổng thống Barack Obama, quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ sẽ bước sang một trang mới, góp phần vào hòa bình, ổn định và phát triển của hai nước nói riêng, khu vực châu Á – Thái Bình Dương nói chung.
Mối quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ trải qua bao thăng trầm nhưng ngày càng tốt đẹp, đó là thực tế đáng mừng; như Phó Tổng thống Joe Biden trong tiệc chiêu đãi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ (tối 7-7-2015) đã lẩy Kiều: “Trời còn để có hôm nay/ Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời” và Tổng thống Bill Clinton trong chuyến thăm Việt Nam năm 2006: “Sen tàn cúc lại nở hoa/ Sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân”… Trên tinh thần đó, nhân dân Việt Nam hân hoan chào mừng chuyến thăm của Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Obama tới Việt Nam và tin tưởng vào thành công tốt đẹp của chuyến thăm.
