"Nóng" xử lí rác thải, ô nhiễm môi trường
Sáng 5-6, Quốc hội tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà. Đầu giờ sáng đã có 66 đại biểu đăng ký chất vấn, tranh luận, 24 đại biểu đề nghị trả lời bằng văn bản về các vấn đề xả thải, xử lí chất thải, quản lí quỹ đất đô thị…
- Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Bảo vệ môi trường phải hài hoà với phát triển1
- Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Kiểm điểm trách nhiệm vụ Formosa phải làm đúng quy trình
- Bộ trưởng Trần Hồng Hà: "Môi trường đã tới ngưỡng không thể chịu thêm được nữa"
Thí điểm xử lý đất xen kẹt
Trả lời chất vấn của đại biểu Phùng Văn Hùng về xử lý đất xen kẹt, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, tình trạng đất xen kẹt thường xảy ra ở các đô thị, các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đồng ý cho UBND 2 thành phố này thí điểm trong việc giải quyết đất xen kẹt.
Quan điểm của Bộ là, nếu đất xen kẽ đủ lớn, quy hoạch để thực hiện các công trình công cộng phúc lợi xã hội thì Nhà nước sử dụng thành công trình phúc lợi xã hội.
Còn đối với đất có thể chuyển đổi thành trung tâm thương mại, phục vụ cho nguồn lực phát triển kinh tế, thì UBND các địa phương sẽ thực hiện quyền đấu giá để tạo nguồn vốn, nguồn lực từ quỹ đất này để phát triển các công trình thương mại dịch vụ.
Những mảnh đất xen kẹt chưa đủ lớn, trong trường hợp đó chúng ta sẽ xác định theo điểm, nếu liền kề hộ dân nào thì tạo điều kiện cho hộ dân đó chuyển sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở và phải chịu trách nhiệm về tài chính.
"Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến đại biểu là nếu địa phương không có nhu cầu sử dụng những mảnh đất xen kẹt đó thì chúng ta phải tạo điều kiện cho cá nhân chuyển đổi mục đích sử dụng, dĩ nhiên phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch sử xây dựng đô thị ở địa phương, ở vùng đó" – Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà trả lời chất vấn |
Xử lí rác thải thành nhiệt năng
Thừa nhận, hiện nay chúng ta chưa kiểm soát, giảm thiểu được tình hình ô nhiễm nguồn đất, nguồn nước. Khẳng định, vấn đề rác thải là vấn đề hết sức bức xúc hiện nay, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhận trách nhiệm trên cương vị Bộ trưởng Bộ TN&MT, đồng thời cho rằng vấn đề này có liên quan đến nhiều bộ ngành.
Theo tính toán của Bộ TN&MT, đến năm 2030, Việt Nam phải có các nhà máy phát điện bằng cách sử dụng các công nghệ xử lý rác. Các công nghệ này hiện nay đang được kiểm chứng và đánh giá cho đầy đủ, tuy nhiên việc lựa chọn các mô hình của thế giới sẽ phù hợp với tình hình thực tế của Việt Nam, sau khi được thẩm định qua Bộ KH&CN sẽ được công bố để các địa phương trong cả nước biết và thực hiện
Về câu hỏi có doanh nghiệp người Việt Nam có thể đầu tư công nghệ xử lí rác thải không cần phân loại để biến thành nhiệt năng và phân hữu cơ.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, không có việc không cần phân loại rác, bắt buộc phải phân loại. Trong đó hơn 60% là rác thải hữu cơ, hơn 30% rác có thể tái chế, còn lại là chất thải rắn.
Cần phải có sự phối hợp của nhà nước, nhân dân mới có thể xử lí hiệu quả. Hiện nay, đầu tư xử lí rác cũng là kinh doanh, có hiệu quả kinh tế, môi trường. Quan trọng khâu định hướng công nghệ, bố trí quỹ đất… và tạo cho người dân tham gia phong trào này. Năm nay chúng tôi sẽ đưa ra mô hình xử lí này.
Quản lý quỹ đất đô thị chưa tốt
Chất vấn Bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Sĩ Cương (Ninh Thuận) nêu vấn đề: Bộ trưởng đánh giá như thế nào về quản lý sử dụng đất đai ở các đô thị hiện nay. Ví dụ, đô thị hiện nay rất thiếu chỗ đỗ xe, nhưng cứ đề xuất xây bãi đỗ xe thì trả lời là không có quỹ đất. Nhưng mới đây, Hà Nội tự rà soát thì phát hiện ra 499 bãi trông giữ xe trái phép. Hiện tại, hầu hết các trường học đều biến thành điểm trông giữ xe ngày và đêm. Bộ trưởng có ý kiến như thế nào về vấn đề này?
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng cho rằng vai trò quản lý đất đô thị thuộc về UBND các tỉnh và thành phố. Liên quan đến từng cấp, kể cả cấp quận, cấp huyện, cấp phường, cấp xã. Trên thực tế, chúng ta có quy hoạch sử dụng đất đai, quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng.…
Vấn đề đại biểu nêu liên quan đến khâu quản lý các quỹ đất, đặc biệt là quỹ đất đã cấp cho các cơ quan sự nghiệp, các đơn vị sự nghiệp, các đơn vị quản lý nhà nước, đất của nhiều dự án.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận hiện Hà Nội chỉ có 7% trong quỹ đất cho giao thông tĩnh và giao thông động. Rõ ràng nhu cầu về bãi đỗ xe của các đô thị là rất lớn, thời gian qua tuy đã bố trí quỹ đất làm các khu trông giữ xe nhưng do quản lý kém nên đã sử dụng không đúng mục đích.
Kiểm soát chặt nguồn thải
Đại biểu Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên); Lê Công Định (Long An); Lê Công Nhường (Bình Định) chất vấn về giải pháp trước mắt và lâu dài xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường đất, nước; triển khai các giải pháp huy động các nguồn lực để ứng phó biến đổi khí hậu ĐBSCL;...
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, ô nhiễm môi trường nói chung, ô nhiễm các lưu vực sông là một tình trạng cần khắc phục. Về phía Bộ, đã cố gắng kiểm soát chặt các nguồn thải. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta chưa thu gom được nước thải, nước thải lẫn với nước mưa, khoảng 95% nước thải chưa được xử lý xả thẳng ra môi trường, nhất là nước thải ở các làng nghề, các cụm công nghiệp... Về giải pháp và trách nhiệm, trước hết các địa phương phải chịu trách nhiệm và có cơ chế xử lý nguồn thải tại địa phương mình; đồng thời phải có sự đầu tư, huy động các nguồn lực xã hội; từng bước để người dân tham gia vào lĩnh vực này...
Về vấn đề phòng chống xói lở bờ sông, nhất là khu vực ĐBSCL, Bộ trưởng cho biết, hiện đã có đầy đủ cơ sở khoa học đánh giá nguyên nhân (do phù sa bị giữ ở các nước thượng nguồn; khai thác cát sỏi trái phép; quy hoạch, đầu tư các công trình thủy lợi,...), từ những nguyên nhân trên, cần có giải pháp quản lý chặt việc quản lý khai thác cát, trong đó xác định rõ trách nhiệm của các địa phương, quận huyện, phường xã; đồng thời có quy hoạch tổng thể xây dựng các công trình thủy lợi; tiến hành quy hoạch lại các khu dân cư để tránh những ảnh hưởng tiêu cực bởi quy luật dòng chảy (bên lở, bên bồi); xã hội hóa, huy động các nguồn lực để đầu tư hạ tầng kỹ thuật ứng phó biến đổi khí hậu; đồng thời đấu tranh với các nước thượng nguồn sông Mê Kông, sông Hồng, kêu gọi sự ủng hộ của các tổ chức quốc tế để sử dụng bền vững nguồn nước chung các hệ thống sông...