Bộ TN-MT lên tiếng vụ lấn biển xả hàng chục triệu m3 xỉ thải

Thứ Bảy, 29/07/2017, 18:08
Sau khi hàng loạt báo điện tử đưa tin về việc Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) lấn gần 300 ha biển để chôn hàng chục triệu mét khối (m3) xỉ thải, Bộ Tài nguyên – Môi trường khẳng định, Formosa vẫn đang quản lí chất thải theo đúng quy định.


Trước thời điểm lò cao số 1 vận hành thử nghiệm (ngày 29-5), FHS đã vận hành ổn định các hạng mục như nhiệt điện, luyện cốc, thiêu kết… Các loại chất thải rắn phát sinh được FHS thu gom, phân loại và quản lý theo quy định, chưa có hoạt động đổ thải ra bãi xỉ. 

Rác thải sinh hoạt được thu gom và định kỳ chuyển giao cho Công ty TNHH MTV chế biến rác thải sinh hoạt Hoành Sơn (tỉnh Hà Tĩnh) vận chuyển, xử lý. Tro bay, xỉ và thạch cao của nhà máy điện được quản lý theo Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 12/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ. 

Công ty đã xuất khẩu 6.802,3 tấn thạch cao sang Philippines. Bùn thải sinh hoạt, công nghiệp, sinh hóa và chất thải nguy hại được chuyển giao cho Công ty TNHH MTV chế biến chất thải công nghiệp Hà Tĩnh là đơn vị có chức năng xử lý. FHS cũng đã ký hợp đồng nguyên tắc với Công ty Cổ phần xử lý tái chế chất thải công nghiệp Hòa Bình và Tập đoàn Xi măng Thành Công là những đơn vị có giấy phép để xử lý tro, xỉ, thạch cao, chất thải rắn, chất thải nguy hại khi lượng chất thải phát sinh lớn.

Sau khi lò cao số 1 và các hạng mục công trình phụ trợ phía sau lò cao vận hành thử nghiệm (gồm luyện thép từ gang lỏng, cán thép, lò vôi,....), ngoài các loại chất thải rắn phát sinh nêu trên, FHS có phát sinh một số loại chất thải rắn như xỉ hạt lò cao, xỉ thép, vật liệu chịu lửa, bùn và bụi. Nếu hoạt động hết công suất, lò cao số 1 sẽ phát sinh khoảng 1.1 triệu tấn/năm xỉ hạt lò cao, hiện phát sinh khoảng 90.200 tấn/tháng. 

FHS đã phân định xỉ hạt là chất thải rắn công nghiệp thông thường và đang lưu giữ an toàn tại kho chứa có nền bê tông, xung quanh có hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn và được che phủ bạt. 

Khu vực được xây dựng làm bãi xỉ thải lấn biển của Formosa 

Xỉ hạt lò cao tại các nhà máy sản xuất thép trên thế giới và các nhà máy luyện thép liên hợp ở Việt Nam vẫn đang được sử dụng để làm nguyên liệu sản xuất xi măng như: Nhà máy thép Hòa Phát ở Hải Dương, nhà máy gang thép Thái Nguyên. 

Trong thời gian chờ kết quả công bố hợp quy của Bộ Xây dựng (theo QCVN 16:2014/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng) để được bán ra thị trường trong nước, FHS đã hoàn thiện các thủ tục để xuất khẩu sản phẩm xỉ hạt ra nước ngoài. Dự kiến cuối tháng 8-2017, FHS sẽ xuất khẩu chuyến đầu tiên ra nước ngoài với khối lượng là 23.000 tấn.

Đối với bùn, bụi thu hồi từ các hệ thống rửa khí lò cao và khí lò chuyển, Bộ Tài nguyên – Môi trường đã yêu cầu FHS phân định để quản lý theo quy định. Nếu là chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải này sẽ được FHS tái sử dụng làm nguyên liệu trong sản xuất; trường hợp là chất thải nguy hại sẽ được chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định. Vật liệu chịu lửa hiện phát sinh khoảng 13.349 tấn/năm, được FHS phân định là chất thải thông thường nên được tái chế, thu hồi kim loại.

Hệ thống xử lí nước thải của Formosa 

Khi lò cao số 1 hoạt động đạt 100% công suất sẽ phát sinh khoảng 423.150 tấn/năm xỉ thép. Chất thải này đã được phân định là chất thải công nghiệp thông thường, đang được xử lý tại trạm xử lý xỉ thép để thu hồi kim loại làm nguyên liệu cho lò chuyển, phần không thể sử dụng (khoảng 34.100 tấn/năm) dự kiến sẽ lưu giữ an toàn tại bãi thải xỉ. Tới đây, khi Bộ Xây dựng ban hành quy chuẩn sử dụng xỉ thép, xỉ lò cao làm vật liệu xây dựng thì cơ bản toàn bộ khối lượng xỉ thải của FHS sẽ được sử dụng để sản xuất vật liệu xây dựng theo quy định.

Theo nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được Bộ Tài nguyên – Môi trường phê duyệt năm 2008 và quy hoạch sử dụng đất lấn biển đã được tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt, FHS được quy hoạch bãi xỉ lấn biển có diện tích là 281,6 ha. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, FHS đã nghiên cứu và đề xuất phương án tái sử dụng phần lớn chất thải rắn công nghiệp thông thường phát sinh để phục vụ quá trình sản xuất. Hiện tại, bãi xỉ của FHS đã được điều chỉnh xây dựng trên diện tích chỉ còn 143 ha, phần diện tích còn lại của bãi xỉ đang được FHS hoàn thiện các thủ tục để chuyển đổi thành khu vực lưu giữ nguyên liệu sản xuất cho giai đoạn 2 của ựd án.

Bãi xỉ của FHS đang được thi công, xây dựng nhằm đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn bãi lưu giữ chất thải rắn thông thường theo quy định. Xung quanh bãi được xây bờ đê kiên cố bằng đá khối cao khoảng 7 m, phía trong đê được phủ 2 lớp vải lọc theo đúng nội dung báo cáo ĐTM được phê duyệt. Lòng bãi đã được khảo sát địa chất và xác định có lớp sét tự nhiên có độ dày trung bình là khoảng 10 m.

Như vậy, hiện tại, FHS vẫn đang lưu giữ an toàn các loại chất thải rắn phát sinh theo yêu cầu của Bộ Tài nguyên - Môi trường, chưa lưu giữ trong bãi chứa xỉ lấn biển. Theo Bộ Tài nguyên – Môi trường, các nhà máy sản xuất thép liên hợp trên thế giới đều có bãi chứa xỉ lấn biển như nhà máy thép liên hợp Gwangyang, nhà máy thép liên hợp Pohang tại Hàn Quốc...

Bộ Tài nguyên – Môi trường đã yêu cầu FHS khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án xây dựng, hoàn chỉnh bãi lưu giữ xỉ thải, bảm bảo tiêu chuẩn chống thấm đối với đáy bãi, chống thẩm thấu mặt ngang; đảm bảo độ an toàn cao nhất có thể chống chịu được các biến động của tự nhiên như động đất và sóng thần. 


Khánh Vy
.
.
.