Đại biểu Quốc hội đề nghị kiểm toán lại giá điện

• Bộ Công Thương: Không có bất thường về giá điện, ghi chỉ số, tính tiền điện đúng quy trình
• Thanh tra giá điện: Không phát hiện bất thường, hoá đơn tăng do dân dùng nhiều điện!
• Đề nghị Chính phủ báo cáo cơ sở của việc tăng giá điện, giá xăng
• Cần thiết phải báo cáo lại vấn đề giá điện

Thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội sáng 22-5, nhiều ĐBQH đề cập tới vấn đề giá điện tăng, gây bức xúc dư luận.

Theo ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An), Bộ Công thương đã có báo cáo giải trình về cơ sở tăng giá điện, tuy nhiên đây là vấn đề mà cử tri rất quan tâm. “Cử tri họ không biết cách tính giá điện nhưng họ biết là việc tăng giá sẽ ảnh hưởng đến đồng lương, cuộc sống và so sánh giá cả khác thì cái tăng này không hợp với cử tri”, ông nói, đồng thời đề nghị nếu được thì Kiểm toán Nhà nước nên vào cuộc để kiểm toán lại giá điện và giá xăng dầu xem có đúng như đề xuất của các cơ quan không.

ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu

Nếu có kiểm toán và trả lời thì dù tăng hay giảm người dân cũng sẽ thấy minh bạch. “Dân nói tăng giá điện ảnh hưởng thu nhập, cuộc sống nhưng quan trọng nhất là lòng tin và sự minh bạch trong điều hành giá cả. Kiểm toán nên kiểm toán cho cử tri được yên tâm”, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm trên, ĐBQH Lê Thu Hà (Lào Cai) cho rằng nên kiểm toán cách tính đầu vào giá điện cũng như kinh doanh điện, bởi qua tham khảo ý kiến của nhiều nhà kinh tế thì thực tế giá điện không phải tăng 8,36% như công bố.

Theo bà, báo cáo của Bộ Công thương lý giải tính luỹ tiến 6 bậc là căn cứ tham khảo của một số quốc gia như Mỹ, Hàn Quốc, song ở các nước này họ có nhiều chính sách đi kèm. Như ở Mỹ có nhiều cơ quan cung cấp điện và cạnh tranh, phân biệt mức giá điện kinh doanh và điện sinh hoạt. Bên cạnh đó, những hộ thu nhập thấp được giảm giá đáng kể để không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của người dân.

Ở Hàn Quốc thì Chính phủ còn giảm giá điện để giúp các hộ dân vượt qua thời điểm nắng nóng, bởi họ coi đó là thiên tai và cuộc sống người dân cần được bảo đảm. Nước này cũng giảm giá cho hộ thu nhập thấp, cho cơ sở phúc lợi, gia đình có con nhỏ...

ĐBQH Lê Thu Hà

“Ở ta copy cách tính bậc thang nhưng chính sách đi kèm cho người dân lại chưa thể hiện được” – nữ đại biểu đề nghị cần tính toán, cân nhắc quy định mức luỹ tiến bao nhiêu để đáp ứng sinh hoạt tối thiểu của người dân.

Thảo luận tại tổ Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho rằng, điện là vật tư chiến lược, phải đảm bảo yêu cầu sản xuất và đời sống, đồng thời phải có chính sách hợp lý về giá để thu hút nhà đầu tư, đảm bảo cân đối điện.

Về yếu tố tính toán tăng giá điện, theo Phó Thủ tướng năm 2018 chưa hội đủ yếu tố tăng giá. Nhưng năm 2019 than tăng giá 2 lần 7.332 tỷ đồng, giá khí bao tiêu tăng 5.832 tỷ đồng. Hai khoản này phải tính toán và trình trước ngày 19-3 thì ngày 20-3 mới được tăng giá điện. Ngoài ra lợi nhuận của EVN chỉ là 3% thôi, tương ứng với 20.000 tỷ đồng, trong lúc khó khăn thì EVN phải thắt lưng buộc bụng. Do đó tổng thể lại chỉ tăng 8,36% giá điện.

Về biểu giá điện, Phó Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu nhưng hàng năm EVN cũng đã công khai, minh bạch giá thành sản xuất kinh doanh điện và hàng năm đều có kiểm toán độc lập về tình hình hoạt động.

“Hiện Thanh tra Chính phủ đang tiếp tục thanh tra, làm kỹ hơn và tôi cũng báo cáo Thủ tướng cho kiểm toán lại báo cáo tài chính và giá điện năm 2019, nếu có sai sót thì rút kinh nghiệm”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định.