AMM 48 tại Malaysia “nóng” vấn đề biển Đông

• SOM ASEAN hoàn tất văn kiện trình Hội nghị AMM-47
• Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN bàn về vấn đề Biển Đông
• Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47
• Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về tình hình hiện nay ở Biển Đông

Ủy ban các đại diện thường trực tại ASEAN (CPR) là đơn vị đầu tiên nhóm họp tại Trung tâm thương mại thế giới Putra, nơi chuẩn bị diễn ra Hội nghị AMM 48 và các hội nghị có liên quan. Tại đây, đại diện của 10 nước thành viên ASEAN đã thông qua chương trình nghị sự của tuần lễ ngoại giao ASEAN gồm việc thành lập Cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay; tiến độ về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015; trao đổi quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có cấu trúc khu vực và quan hệ đối ngoại của ASEAN.

Phát biểu trước báo giới trong cuộc họp báo chiều 31/7, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman cho biết, ngày 4-8, AMM 48 sẽ chính thức diễn ra với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao 10 nước ASEAN và Tổng thư ký ASEAN.

Trong phiên toàn thể của AMM 48, các Bộ trưởng sẽ thảo luận việc thành lập Cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay, tiến độ về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015. Tại Phiên họp hẹp, các Bộ trưởng sẽ trao đổi quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có Cấu trúc khu vực và Quan hệ đối ngoại của ASEAN.

Đặc biệt, sau AMM 48, một loạt các Hội nghị liên quan cũng sẽ được tiến hành, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và ba nước đối tác đối thoại Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc (ASEAN+3) lần thứ 16, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á lần thứ 5 (EAS FMM 5) và Diễn đàn khu vực ASEAN lần thứ 22 (ARF 22).

Đặc biệt, vấn đề biển Đông đã trở thành chủ đề nóng trên các diễn đàn và tiếp tục được bàn thảo tại tất cả các hội nghị. Đài NHK dẫn lời Ngoại trưởng Nhật Bản cho biết, tại ARF 22, vấn đề luật pháp và quyền tự do hàng hải trên Biển Đông sẽ được chú trọng và Nhật Bản cũng sẽ có những phát biểu, đề xuất về vấn đề này, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc đang ngày càng gia tăng hoạt động trái phép tại các vùng biển trong khu vực.

Trong khi đó, hãng Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của Malaysia cho hay, hôm 31/7, Trung Quốc và ASEAN đã đạt được sự nhất trí về việc thiết lập đường dây nóng giữa các Ngoại trưởng để giải quyết các sự vụ khẩn cấp trong vấn đề Biển Đông. Việc thiết lập đường dây nóng trên sẽ chính thức được công bố trong cuộc họp của các ngoại trưởng ASEAN vào tuần tới.

Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman cho biết, biển Đông là chủ đề nóng tại các diễn đàn của tuần hội nghị ASEAN. Ảnh: Bernama.

Đây sẽ là đường dây nóng cấp Ngoại trưởng đầu tiên có sự tham gia của Trung Quốc và các nhà lãnh đạo ASEAN hy vọng đường dây khẩn cấp này sẽ giúp tháo ngòi căng thẳng do các vụ chạm trán trên biển và tuyên bố chủ quyền phi lý của Bắc Kinh ở biển Đông.

Ngoài việc thành lập đường dây nóng, xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC) cũng là một nội dung được quan tâm nhiều nhất trong vấn đề giải quyết tranh chấp ở biển Đông. Hãng Kyodo của Nhật Bản dẫn lời quan chức ngoại giao ASEAN cho hay, trong dự thảo tuyên bố chung AMM 48, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã bày tỏ quan ngại đối với tốc độ đàm phán về COC và cho rằng, nhu cầu cấp bách hiện nay là "giải quyết khẩn trương tình trạng xói mòn lòng tin giữa các bên liên quan” về vấn đề biển Đông.

Bên cạnh đó, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN cũng sẽ bày tỏ những lo ngại về hành động đơn phương của Trung Quốc ở biển Đông có thể gây tổn hại đến hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực. Bộ trưởng Ngoại giao nước chủ nhà Anifah Aman khẳng định, ASEAN và Trung Quốc đã nhất trí tiến tới giai đoạn tiếp theo của đàm phán COC, cụ thể là về khuôn khổ, kết cấu và các yếu tố của COC, cũng như các vấn đề khó khăn và phức tạp liên quan. Đây là một tiến trình quan trọng đối với COC, đồng thời kêu gọi các bên liên quan kiềm chế và "ngừng mọi hoạt động mang tính chất gây hấn" nhằm giải quyết các vấn đề bất đồng một cách hòa bình và xây dựng”.

Được biết, tuần hội nghị ASEAN lần này có khoảng 750 phóng viên từ 100 cơ quan truyền thông của ASEAN và quốc tế đưa tin về hội nghị AMM 48 và các hội nghị liên quan. Malaysia đã thiết lập một trung tâm báo chí rộng gần 4.600m² tại nơi diễn ra các hội nghị nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các phóng viên tác nghiệp, đưa tin về sự kiện.