TP HCM: Ô nhiễm bụi đang ở mức báo động đỏ
Ô nhiễm vì… bụi mịn
Tại TP HCM, hiếm thấy người dân nào ra đường mà không tự trang bị khẩu trang để chống khói bụi từ các phương tiện giao thông và các nhà máy, khu công nghiệp thải ra… Không cần thiết bị đo lường phân tích nào, họ cũng có thể cảm nhận được mức độ ô nhiễm không khí xung quanh đang ngày càng nặng nề. Theo kết quả đánh giá từ 6 trạm quan trắc đặt tại các cửa ngõ TP HCM, nồng độ bụi đo được luôn vượt mức cho phép từ 90% trở lên!
Theo quy chuẩn Việt Nam quy định, nồng độ bụi cho phép là 0,3 mg/m3, thế nhưng, tại các khu vực này, nồng độ bụi quan trắc có khi lên đến 2,1mg/m3, gấp 7 lần chuẩn cho phép. Các khu vực luôn đứng đầu bảng phong thần là ngã tư Đinh Tiên Hòang - Điện Biên Phủ (nồng độ bụi là 0,53mg/m3) và ngã sáu Gò Vấp (nồng độ bụi là 0,73mg/m3)…
Theo các chuyên gia môi trường, bụi mịn có trong không khí ô nhiễm gây tác hại nặng nề lên sức khỏe con người. PGS.BS Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Hội Hô hấp TP HCM thì cho biết: "Những hạt bụi lớn hơn 10 micromet sẽ bị chặn lại ở mũi hoặc được hệ bạch huyết ở vùng hầu họng bảo vệ, không thể xâm nhập vào cơ thể. Các hạt bụi có kích thước từ 5-10 micromet khi đi vào ống dẫn khí cũng sẽ bị cản trở bởi các phản xạ như: ho, khạc đờm… Thế nhưng, những hạt có kích thước dưới 2 micromet thì cơ thể không thể "lọc" kịp. Những hạt này sẽ vào tận phế nang, gây xơ phổi, màng phế nang dày lên khiến sự trao đổi khí để lấy oxy trở nên khó khăn. Kết quả là bệnh nhân có nhiều nguy cơ bị suy hô hấp".
Theo một nghiên cứu tại Khoa Môi trường, Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM, bụi mịn vừa được báo cáo mới đây, trong thành phần bụi có trong không khí tại một số khu vực ở TP HCM có lẫn hợp chất hữu cơ đa vòng có từ 4-6 vòng thơm. Đây là các muội than rất nhỏ (0,01 - 0,08 micromet) hình thành từ khói thải động cơ sử dụng nhiên liệu xăng, dầu. Khi thải vào không khí, các chất này nhanh chóng kết hợp thành những hạt bụi có kích thước lớn hơn. Và đã có các bằng chứng khoa học cho thấy chất hữu cơ này tác nhân gây ung thư, biến đổi gen, các bệnh về hô hấp và những bệnh tật khác trên cơ thể người.
Ô nhiễm tăng theo từng quý, từng năm
Hiện tại TP HCM có các trạm quan trắc đặt tại các khu vực cửa ngõ ra vào thành phố. Bao gồm 6 trạm ở vòng xoay Hàng Xanh, ngã tư Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ, vòng xoay Phú Lâm, vòng xoay An Sương, ngã sáu Gò Vấp, ngã tư Nguyễn Văn Linh - Huỳnh Tấn Phát. Theo kết quả quan trắc cho thấy, mức độ ô nhiễm bụi tăng dần theo thời gian.
Trong năm 2010, tại khu vực vòng xoay Hàng Xanh, tỉ lệ bụi ở quý một vượt chuẩn cho phép 82%, thì sang quý hai con số này là 83% và quý ba là… 93%. Tại khu vực ngã sáu Gò Vấp, nồng độ bụi luôn vượt chuẩn 100%. Năm 2007, chuỗi số liệu đo đạc về bụi tại sáu trạm quan trắc này cho thấy có ít nhất 81% giá trị đo đạc vượt chuẩn cho phép. Đến năm 2009 là 89% và trong quý III-2010 con số này đã "bứt phá" lên 95%.
Đánh giá về mức độ ô nhiễm tại TP HCM, các chuyên gia cho biết, nguyên nhân gây ô nhiễm quá mức tại TP là do lưu lượng xe cộ lưu thông trên đường phố quá nhiều. Việt
Trong khi đó, xe gắn máy lại là xe động cơ không bắt buộc phải có bộ lọc khí (trong khi xe hơi muốn sản xuất ra thị trường buộc phải có bộ lọc khí) nên mức độ ô nhiễm do một chiếc xe máy gây ra gấp 4 lần 1 chiếc xe hơi. Hơn nữa, với tình trạng, mỗi người đều có một chiếc gắn máy riêng cũng khiến mật độ lưu thông của xe máy trên đường ngày càng tăng. Ô nhiễm môi trường cũng vì thế mà tỉ lệ thuận.
Không chỉ có bụi mịn, nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí khác như SO, NO2… trên địa bàn thành phố luôn vượt tiêu chuẩn cho phép. Nồng độ NO2 trung bình quan trắc được trong quý III-2010 là 0,15 - 0,22mg/m3, có 39% giá trị vượt chuẩn cho phép.
Trong đó, có giá trị vượt chuẩn đến 185 lần! Đáng lo ngại là các chất này đều có thể dễ dàng xâm nhập và ở lâu trong cơ thể người. Trong khi đó, phần lớn các loại khẩu trang hiện nay đều không có bộ lọc khí hữu hiệu, không thể ngăn chặn các loại bụi độc hại có kích thước cực nhỏ xâm nhập vào cơ thể. Tình hình không khí ngày càng ô nhiễm mang đến lời cảnh báo đối với sức khỏe con người.
Theo thống kê từ các bệnh viện nhi trên địa bàn TP HCM, các bệnh hô hấp trẻ em ngày một tăng qua từng năm. Các bệnh viêm phổi, viêm tai giữa, suyễn... là những bệnh có liên quan đến ô nhiễm không khí cũng đang có xu hướng tăng. Riêng bệnh hô hấp ở người lớn, theo PGS.BS Lê Thị Tuyết Lan, bệnh nhân có triệu chứng viêm mũi dị ứng đường hô hấp trên do môi trường ô nhiễm chiếm từ 17% đến 25% dân số!
