Huyện Mai Châu, Hòa Bình: Gian nan cuộc chiến chống ma túy
Theo chân Thượng úy Triệu Văn Thắng, Phó đội trưởng Đội an ninh, Công an huyện Mai Châu, chúng tôi ngược dốc con đường độc đạo tiến vào hai xã người Mông nằm cheo leo trên độ cao 1.500m là Pà Cò và Hang Kia.
Đây là nơi cư trú lâu đời của người Mông Đỏ (Hang Kia) và người Mông Xanh (Pà Cò), gần đây có thêm người Kinh và người Thái đến sinh sống, quần tụ. Xã Pà Cò có 7 thôn bản, gồm 438 hộ (2.262 khẩu) và 22 hộ (77 khẩu) đăng ký tạm trú. Xã Hang Kia có 5 thôn, 435 hộ (2.610 khẩu) và 22 hộ (47 khẩu) tạm trú.
Thống kê của Công an huyện Mai Châu, trước năm 1993, hoa anh túc nở rực rỡ trên hơn 500 ha vườn đồi của hai xã này, sản lượng bình quân đạt 2 tấn nhựa/năm. Những hệ lụy kéo theo là tại địa phương luôn có khoảng 1.000 người mắc nghiện, phải đi tập trung cai nghiện tại các trung tâm hoặc cai nghiện tại cộng đồng xóm bản.
Tuy nhiên, kể từ khi có Nghị quyết 06/NQ-CP, cây thuốc phiện cơ bản đã bị xoá bỏ. Để thay thế cho cây thuốc phiện, Nhà nước đã có các dự án trồng cây ăn quả, cây lương thực, cây công nghiệp ngắn ngày… quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng như điện, đường, trường, trạm, bể nước ăn, chuồng trại… Đời sống vật chất, tinh thần của người dân cũng từ đó từng bước được cải thiện.
"Khí hậu mát mẻ, thổ nhưỡng phù hợp để phát triển cây ăn quả và chăn nuôi gia súc, nhưng đó cũng chính là điều kiện tốt để cây thuốc phiện sinh sôi trên đất Hang Kia, Pà Cò. Kể từ sau những đợt triệt phá đầu tiên vào năm 1993, đến năm nay, loài cây hại người này mới lén lút xuất hiện lại, trồng lẫn trong các vườn cây cải tại một số sườn đồi, thung lũng heo hút, ít người qua lại" - Thượng úy Triệu Văn Thắng, người đã "nắm" địa bàn hai xã này từ 6 năm nay, cho biết.
Ngay khi phát hiện dấu hiệu cây thuốc phiện lại lén lút xuất hiện, Công an huyện Mai Châu đã báo cáo để chính quyền địa phương triệu tập hội nghị bất thường, lập ban chỉ đạo, tổ công tác xuống bản nhằm tuyên truyền, vận động nhân dân tự nguyện triệt phá.
Một góc bản Hang Kia (xã Hang Kia, Mai Châu).
Chúng tôi theo lối đi dốc đứng, lởm chởm đá tai mèo, tụt xuống thung lũng Pà Cò Lớn để xem một nương thuốc phiện vừa được phát hiện, triệt phá. Nương này của gia đình ông Sình A T., 60 tuổi, người bản Pà Cò Lớn, rộng khoảng 140m2, nằm khuất sau các vách đá dựng đứng, trồng xen những cây hoa cải đặc sản của người Mông. Ông T. thú nhận do bị nghiện thuốc phiện nặng, nên gieo trồng một ít để lấy nhựa hút.
Trung tá Hà Công Cận, Trưởng Công an huyện Mai Châu cho biết: "Năm nào đến mùa hoa cải, chúng tôi cũng đi kiểm tra thực địa, thấy lâu rồi bà con mới trồng lại cây thuốc phiện như năm nay. Chúng tôi đã kịp thời vận động bà con triệt phá tất cả các nương rẫy có cây thuốc phiện. Nếu không sẽ cực kỳ nguy hiểm, bởi trong những năm tới, hạt giống cây thuốc phiện sẽ rất nhiều. Lúc đó có muốn triệt phá hết, e rằng chỉ một mình lực lượng Công an huyện sẽ không thể đủ".
Theo quốc lộ 6, từ ngã ba Tòng Đậu (Mai Châu, Hòa Bình) ngược về phía Mộc Châu (Sơn La) chừng 16km là đến lối rẽ vào hai xã Pà Cò, Hang Kia. Con đường không xa, nhưng dốc đứng, dẫu có nhiều đoạn đã được tráng bê tông, nhưng những đoạn dốc đứng vẫn lổn nhổn đá ông sư, nếu người đi không cẩn trọng và luôn bám theo ta luy dương của đường, rất dễ vì trượt đá mà rơi xuống thung lũng.
Vì vậy, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên khi bắt gặp trên con đường khấp khểnh này khá nhiều những chiếc xe tay ga mới, thậm chí cả xe ôtô bốn chỗ hạng sang thường chỉ thấy ở các đô thị lớn.
Nhận thấy vẻ ngạc nhiên của chúng tôi, Thượng úy Triệu Văn Thắng cho biết: "Một số bà con trong hai xã, nhờ biết sử dụng hợp lý đồng vốn Nhà nước hỗ trợ, đời sống đã khá lên nhiều, có thể mua được xe máy, hoặc xe tải nhỏ để dùng. Đó là điều đáng mừng.
Nhưng theo thống kê sơ bộ, toàn xã Pà Cò 438 hộ thì có tới 18 chiếc ôtô, 465 chiếc xe máy; xã Hang Kia có 435 hộ thì có 11 xe ôtô, 365 xe máy. Trong đó có không ít chiếc xe máy trị giá cả trăm triệu, xe ôtô lên tới tiền tỷ, nhiều nhà có hai, ba chiếc ôtô "xịn". Nếu nói đó là do hiệu quả từ chăn nuôi gia súc, trồng mận hậu, đào núi, rau cải… ở khu vực núi non hiểm trở này, chắc chẳng thuyết phục được ai".
Trung tá Hà Công Cận, Trưởng Công an huyện Mai Châu cho biết thêm: Trong năm 2004, phát hiện, bắt giữ 19 vụ, 30 đối tượng, trong đó phá 8 vụ án, 13 đối tượng, thu giữ 51 bánh hêrôin, 1.030 viên ma tuý tổng hợp, 13.500 USD, hơn 54 triệu đồng, 11 xe máy, 6 điện thoại di động, 1 khẩu súng, 2 viên đạn và 14,8kg thuốc nổ...
Tính đến hết tháng 3/2008, tại hai xã Hang Kia, Pà Cò đã có 59 đối tượng bị bắt giam, 19 đối tượng đang có lệnh truy nã, vì liên quan đến việc buôn bán, tàng trữ, vận chuyển chất ma túy. Điều đó cho thấy một thực tế, sau khi triệt phá cây thuốc phiện, một số đối tượng tại địa phương lại quay sang buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với quy mô lớn và thủ đoạn tinh vi hơn trước.
Công tác đấu tranh phòng chống ma túy ở Mai Châu, chính vì vậy còn rất nhiều gay go, phức tạp
