Đường trên lưng bạn

Làng KLâu Ngo Dố, xã Ya Chim cách thị xã Kon Tum khoảng hơn 20km. Đây là ngôi làng 100% là đồng bào dân tộc Gia Rai. Nơi đây A Trâm đã sinh ra trong hoàn cảnh ngặt nghèo: 2 chân em bị co quắp, teo tóp nên không đi được.

Bà ngoại A Trâm là Y Nglih nhớ lại: "Đã đến tuổi đi học mà cái chân nó không biết đi". Bà ngoại phải cõng cháu đến trường xin cho "học cái chữ". Thế rồi cõng ít ngày thì bà cũng mệt. Dù ít hơn 1 tuổi nhưng lại học chung một lớp, A Byrưh đã đến tận nhà xin bà ngoại và mẹ của A Trâm để mình được cõng bạn đến trường. Thế là từ ngày ấy, không chỉ có đi học mà mỗi khi rời khỏi nhà, A Trâm lại ngồi lên lưng bạn.

Nhà của A Trâm và nhà của A Byrưh cũng nghèo lắm. A Trâm đang sống với mẹ tại ngôi nhà sàn đơn sơ. Bố mẹ chia tay từ khi A Trâm mới hơn 1 tuổi. Mẹ con sống nương nhờ vào ông bà ngoại. Bây giờ mẹ của A Trâm là Y Tranh nhận khoán 1ha cao su của Công ty Cao su Kon Tum nên cuộc sống của 2 mẹ con có khá hơn ngày trước.

Còn bố mẹ A Byrưh, 39 tuổi mà đã đẻ đến 5 người con. Cậu bé A Byrưh là con thứ 3. Những ngày cuối năm này, tôi đến thăm em thì em đã đi mót cà phê từ rất sớm. Bố của em tên là A Byưm khi được hỏi là có động viên con mình cõng bạn đi học không thì được trả lời rằng: "Tự nó làm. Không ai nói đâu. Mình không biết. Nó thích thì nó làm đấy…". Chúng tôi biết, đó là cách nói của người dân tộc thiểu số nhưng qua tìm hiểu, bố mẹ của A Byrưh luôn động viên, ủng hộ con mình, vì đó là việc làm tốt được cả làng thương quý.

Ông Kso Nơ, già làng KLâu Ngo Dố tâm sự: "Dân làng KLâu Ngo Dố thương hai thằng lắm. Hằng ngày thấy chúng nó liêu xiêu cùng nhau, ai cũng thấy thương. Tôi đã mấy lần nhìn thấy chúng nó bị ngã, tội nghiệp lắm…".

Trời Tây Nguyên khắc nghiệt, nhất là mùa mưa thì tầm tã, xối xả, mùa khô thì gió lộng nhưng dù nắng hay mưa, đường sá lầy lội thì đôi bạn này vẫn không ngày nào nghỉ học. Trời mưa thì A Trâm cầm dù, ôm cặp sách; còn A Byrưh thì bấm chặt chân dưới đường, hướng về lớp học. A Byrưh kể: "Có nhiều hôm đói cồn cào, đôi chân mỏi nhừ, người thì mệt lả đi nhưng em vẫn gắng sức. Vì nếu mình bỏ lại thì A Trâm biết nhờ cậy vào ai…".

Năm nay đôi bạn này đã bước vào lớp 6, Trường PTCS Ya Chim cách nhà hơn 6km. A Trâm học lớp 6C, còn A Byrưh học lớp 6A. "Đường xa quá rồi, bây giờ cõng thì lâu đến trường lắm" - A Byrưh nghĩ vậy nên bước vào năm lớp 6 cứ buổi chiều sau khi nghỉ học, A Byrưh lại dắt chiếc xe đạp cà tàng ra sân bóng ở cạnh nhà rông gần làng để tập. Biết đi xe đạp rồi, bây giờ, mỗi buổi sáng, A Byrưh đi chiếc xe đạp của mình đến bỏ dưới gầm nhà của A Trâm và lấy xe đạp của nhà A Trâm do mẹ Y Tranh mới mua. Đường bằng thì chở, đường dốc thì dắt… A Trâm vẫn ngồi đó, còn A Byrưh vẫn gò mình, lăn xả trên chặng đường cả đi lẫn về là hơn 12km mỗi ngày.

Trở lại Trường PTCS xã Ya Chim, ngôi trường đang chứng kiến tình cảm của đôi bạn người dân tộc Gia Rai ở vùng cực Bắc Tây Nguyên. Thầy giáo Nguyễn Văn Thịnh, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: "Nhà trường đang tạo mọi điều kiện tốt nhất có thể để hai em học tốt. Trường Ya Chim đang phát động phong trào "Vượt khó trong học tập" của hai em. Giáo dục học sinh trong trường noi gương hai em trong học tập và rèn luyện.

Còn cô giáo Nguyễn Thị Thu Hoàng, giáo viên chủ nhiệm của A Trâm khi trao đổi với chúng tôi cũng biểu lộ nhiều cảm xúc khi nói về hai em. Cô Hoàng tâm sự: "Các em chăm chỉ học hành lắm, luôn hăng hái phát biểu xây dựng bài và tiếp thu khá nhanh, nhất là môn toán do cô trực tiếp giảng dạy. Từ đầu năm học đến nay, chưa bao giờ các em đi học muộn giờ. A Trâm là một trong những học sinh khá giỏi của trường và được bạn bè thầy cô rất quý mến. Riêng em A Byrưh tuy học lực có kém hơn chút ít nhưng em cũng rất có ý thức trong học tập, chăm chỉ lắng nghe thầy cô giảng bài. Cả hai em luôn là tấm gương sáng cho các em học sinh Trường Ya Chim noi theo...

Ngày 8 tháng 10 năm 2008, trong thư khen gửi hai cháu A Byrưh và A Trâm, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết có đoạn viết: "Bác rất xúc động được biết, trong suốt 5 năm qua, cháu A Byrưh đã không quản ngại khó khăn, vất vả dù trời nắng hay mưa vẫn hằng ngày cùng bạn A Trâm đến trường. Bác biểu dương và khen ngợi việc làm cao đẹp của cháu A Byrưh; tinh thần, ý chí vượt khó vươn lên trong học tập của cháu A Trâm. Tình bạn trong sáng, hết lòng yêu thương đùm bọc lẫn nhau của hai cháu là tấm gương sáng để học sinh cả nước noi theo…".

Nắm chặt tay của A Byrưh và A Trâm để tạm biệt làng KLâu Ngo Dố, tôi như cảm thấy ánh mắt của hai ánh lên niềm tin về một tương lai tươi sáng của mình và con đường đi tới ấm no của bà con dân tộc Gia Rai nơi đây đã mở ra