Cô bé 2 lần làm giám khảo giải Vì quyền trẻ em thế giới

Tôi từng gặp Nga trong lần cùng Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đi thăm và tặng quà những trẻ em nạn nhân chất độc da cam ở làng Hữu Nghị và Hòa Bình (Thanh Xuân) Hà Nội từ năm 2004. Bây giờ gặp lại, thấy em chững chạc hơn nhiều.

Từ em bé khuyết tật...

Chị Nguyễn Thị Thu Hà - Chủ nhiệm Khoa Giáo dục đặc biệt của làng Thanh Xuân, cho biết: “Nga là điển hình cho ý chí phấn đấu vươn lên. Từ một em bé khuyết tật, em đã phấn đấu trở thành một học sinh toàn diện. Mấy năm qua, Nga là học sinh tiên tiến của Trường THCS Phan Đình Giót. Em còn giúp đỡ nhiều bạn nhỏ trong làng vươn lên trong cuộc sống”.

Sinh ra trong gia đình có tới 5 anh chị em ở xã Nghĩa Hoàng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, ngay từ nhỏ, Nga đã chịu những thiệt thòi. Cha em là ông Thái Văn Tuấn, trước đây là bộ đội chiến đấu ở Nam Lào - Quảng Trị và bị nhiễm chất độc da cam do giặc Mỹ rải xuống. Lúc mới sinh ra Nga bị một khối u chiếm tới 1/3 cơ thể, do đông con, cộng với kinh tế khó khăn nên cha mẹ Nga không có tiền đưa con đi chữa bệnh.

Năm 1999, đánh dấu sự thay đổi trong cuộc đời Nga, khi em được nhận về làng Hòa Bình (Thanh Xuân) nuôi dưỡng, được học văn hóa và chữa bệnh. Phát hiện ra Nga có một giọng hát khá hay các cô ở Khoa Giáo dục đặc biệt đã chọn em tham gia học văn nghệ trong nhóm hát do Nghệ sĩ nhân dân (NSND) Tường Vi tổ chức. Cùng với học văn nghệ trong nhóm hát, Nga đã tham gia Câu lạc bộ “Ong xanh” dành cho những trẻ em khuyết tật với mong muốn được viết báo để bày tỏ nguyện vọng của mình dành cho bạn bè. Năm 2001, Nga là đại diện cho trẻ em khuyết tật Việt Nam tham gia Giải Vì quyền trẻ em châu Á Thái Bình Dương.

Vốn là một cô bé thông minh nhanh nhẹn lại ham học tập, vì thế Nga nhanh chóng trở thành một người có kỹ năng về biểu diễn văn nghệ và viết báo. Trong những chương trình biểu diễn văn nghệ của trẻ em khuyết tật của NSND Tường Vi tổ chức ở Hà Nội, em là một giọng ca khá hay. Những bài hát của các em nói lên khát vọng một cuộc sống ngày mai tươi sáng đối với trẻ em khuyết tật. Ở Câu lạc bộ “Ong xanh”, Nga cũng là một thành viên đóng góp khá nhiều bài viết tích cực. Những bài viết của em phản ánh về sự thiệt thòi của trẻ em khuyết tật, trẻ em bị nhiễm chất độc da cam.

Thái Thị Nga vui vẻ, tự tin với các bạn trong Ban Giám khảo.

... Đến thành viên Ban giám khảo Giải Vì quyền trẻ em thế giới

 Giải thưởng Vì Quyền trẻ em thế giới là một giải thưởng lớn và có uy tín nhất của trẻ em do các em bình chọn. Trong năm 2006, giải thưởng đã có 15.000 trường học tham gia với 10 triệu học sinh của 80 quốc gia tham dự.

Ban Giám khảo trẻ em quốc tế bao gồm 15 em đến từ 15 quốc gia khác nhau, các em có kinh nghiệm sống nổi bật và đã vượt qua số phận khó khăn, trong đó có em từng bị bắt đi lính, bị bóc lột, bị khuyết tật... Bằng những kinh nghiệm sống và hiểu biết về quyền trẻ em trong chiến tranh, các em đã bỏ phiếu để bầu ra những cá nhân tiêu biểu xuất sắc có nhiều đóng góp cho cuộc sống của mình.

Năm 2006, các em đã bầu chọn cho Craigkielbur - người đoạt giải cao quý nhất của năm. Đây là người đại diện cho trẻ em thế giới đấu tranh cho quyền trẻ em góp phần cứu trẻ em khỏi sự nghèo đói, bị xúc phạm và làm cho tiếng nói của các em được các quốc gia chú ý. Thái Thị Nga là một trong 15 em đại diện cho trẻ em bị khuyết tật được tham dự vào Ban Giám khảo của giải này.

Ở Việt Nam, Giải Vì quyền trẻ em thế giới trong năm 2006 đã thu hút 12 nghìn trẻ em từ 21 trường học và các câu lạc bộ phóng viên nhỏ từ Hà Nội, TP HCM đến Hải Phòng, Đà Nẵng, Nha Trang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên, Nghệ An, Tiền Giang, Đồng Tháp tham gia bình chọn cho “Giải Bạn toàn cầu”, 1 trong 2 Giải Vì quyền trẻ em thế giới.

 Là một em bé đã từng tham gia vào nhiều hoạt động tiêu biểu cho trẻ em trong đó có những giải quyền trẻ em ở châu Á Thái Bình Dương, nhưng khi người đại diện của giải thưởng đến làng Thanh Xuân chọn Nga là thành viên Ban Giám khảo của Giải Vì quyền trẻ em thế giới em đã thực sự bất ngờ.

Chị gái của Nga là em Thái Thị Nguyệt cũng bị ảnh hưởng di chứng của chất độc da cam  hiện đang học nghề tại làng Hòa Bình cho biết, những ngày trước khi đi tham dự giải thưởng, Nga đã cùng các cô chú trong đoàn đi tập huấn ở khá nhiều trường trong cả nước. Em bảo, trách nhiệm của em khi tham dự giải thật nặng nề, vì ngoài việc đại diện cho trẻ em khuyết tật Việt Nam, em còn phải cùng với thành viên Ban Giám khảo đại diện cho  trẻ em trên thế giới tham dự vào giải thưởng để bầu chọn những thành viên thật sự xuất sắc.

Em chìa cho tôi xem tập album ảnh với rất nhiều hoạt động của Ban Giám khảo trong những ngày làm việc tại Thụy Điển. Những bức ảnh đó có em và 2 bạn khác cùng nhóm châu Á. Em kể lại rằng, em đã tham gia Ban Giám khảo năm 2005, 2006 và năm 2007 em sẽ tiếp tục tham gia.

Để làm tốt trách nhiệm của mình, Nga cho biết em vẫn phải vào trang web để cập nhật những thông tin cần thiết trao đổi tiếp tục với bạn bè là những thành viên của Ban Giám khảo. Theo dự kiến, năm 2007, trong những chuyến đi chuẩn bị việc chọn người được Giải Vì quyền trẻ em thế giới sẽ có Nga và một số bạn bè châu Á tiếp tục tham gia