Vi phạm sở hữu trí tuệ: Phát hiện rất nhiều nhưng xử lý chẳng bao nhiêu

• Tiêu hủy hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng cấm
• Cần xử lý hình sự các hành vi vi phạm sở hữu trí tuệ
• Còn nhiều vi phạm trong thực thi quyền sở hữu trí tuệ

Ngày 28-4, Bộ Khoa học – Công nghệ đã tổ chức Hội nghị tổng kết chương trình phối hợp hành động phòng và chống xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ giai đoạn 2 (2012-2015). Hội nghị có sự tham dự của 9 Bộ, ngành liên quan.

Theo thống kê của Bộ Khoa học – Công nghệ, trong giai đoạn 2012-2015, lực lượng chức năng của các Bộ, ngành đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 25.966 vụ việc có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, sản xuất, buôn bán hàng giả.

Cơ quan chức năng tiêu hủy hàng hóa vi phạm sở hữu trí tuệ.

Qua đó đã xử lí vi phạm hành chính đối với 25.543 vụ việc với tổng số tiền xử phạt trên 97 tỉ đồng. Ngoài ra cũng khởi tố 381 vụ với 553 bị can; xét xử 55 vụ, trong đó có 12 vụ xử lí hình sự.

Ông Kiều Nghiệp, đại diện Cục Quản lí thị trường (Bộ Công thương) cho rằng, bất cập lớn nhất hiện nay nằm ở chỗ chế tài xử phạt còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe, chủ yếu vẫn là xử phạt hành chính, các vụ khởi tố hình sự còn ít. Trong khi đó, các văn bản pháp luật quy định chế tài xử phạt lại chưa thống nhất khiến lực lượng thực thi lúng túng.

Tiêu huỷ hàng nghìn túi xách vi phạm sở hữu trí tuệ.

Ông Nguyễn Văn Thuỷ - Cục điều tra chống buôn lậu (Tổng cục hải quan) lại nhấn mạnh: "Nếu chúng ta không có chế tài để xử lí thì Việt Nam sẽ dễ trở thành điểm sản xuất hàng giả". Chỉ trong năm 2015, lực lượng hải quan đã bắt giữ khoảng 70 vụ, trong đó xử phạt hành chính khoảng 30 tỉ đồng, thu nộp ngân sách khoảng 18 tỉ đồng.

Tại hội nghị, Thượng tá Nguyễn Hữu Cừ, đại diện Cục cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (Bộ Công an) cho biết, vi phạm về sở hữu trí tuệ khá nhiều nhưng lại khó xử lí hình sự.

Trong 2.047 vụ được phát hiện mới khởi tố được 381 vụ. "Khởi tố các vụ việc liên quan đến hàng giả thì nhiều nhưng các vụ vi phạm sở hữu trí tuệ chỉ đếm trên đầu ngón tay. Muốn xử lí hình sự được thì chủ thể quyền phải có đơn kiến nghị, đồng thời chứng minh được việc vi phạm. Tuy nhiên, rất ít trường hợp bị xâm phạm hợp tác với cơ quan chức năng".

Một sản phẩm bị làm nhái.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thuỷ, Cục điều tra chống buôn lậu (Tổng cục hải quan) lại cho rằng, cái khó trong việc xử lí vi phạm về sở hữu trí tuệ nằm ở khâu giám định nhằm xác định vi phạm. 

"Hiện nay mới chỉ có Cục Sở hữu trí tuệ làm công tác giám định. Tuy nhiên, việc giám định hiện nay chưa tốt, cùng một vụ việc mà nay giám định thế này, mai giám định lại khác, chúng tôi không biết làm sao" – vị này nói.