Nâng cao hoạt động giám sát trực tuyến để ngăn chặn buôn lậu

Chủ Nhật, 21/02/2016, 09:30
Trong những ngày đầu năm 2016, chúng tôi có dịp được “thực địa” tại Trung tâm chỉ huy trực tuyến Hải quan - Tổng cục Hải quan. Tại đây, bằng những thao tác nhanh gọn của mỗi cán bộ công chức hải quan, hình ảnh về hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), xuất nhập cảnh (XNC) ở các cửa khẩu tại Hải Phòng hay TP Hồ Chí Minh hiện ra trước mắt.

Từ các dữ liệu của hàng hóa trên tờ khai XNK, đến từng số container, biển kiểm soát phương tiện vận tải… hay hình ảnh các cán bộ hải quan ngoài cửa khẩu đều được hiển thị sắc nét trên hệ thống màn hình giám sát. Bên cạnh đó phải kể đến Hệ thống máy bay không người lái Orbiter 2 có tầm hoạt động từ 30 đến 35km, tốc độ bay tối đa 5.000m, tốc độ bay từ 55 đến 133km/h… giúp giám sát các phương tiện ngoài khơi…

Từ mọi góc nhìn, hoạt động của hải quan tại các cảng biển, cảng hàng không, cảng cạn và cửa khẩu… trong việc giải quyết thủ tục hải quan đối với toàn bộ tờ khai hàng hoá XNK trên phạm vi cả nước qua Hệ thống VNACCS/VCIS đều được kiểm tra, giám sát.

Cán bộ hải quan giới thiệu hình ảnh trực tuyến tại Trung tâm chỉ huy trực tuyến hải quan.

Để cho phóng viên có thể hình dung được công việc kiểm tra, giám sát được thực tế, lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu lấy ví dụ về một tờ khai luồng Xanh được hiển thị trên màn hình. Thời gian từ khi tiếp nhận tờ khai đến khi cơ quan hải quan quyết định thông quan hàng hóa chỉ trong vòng 6 giây. Tiếp đó, là những hình ảnh thông quan từ cảng hàng không cho tới cảng biển được truyền trực tiếp về trung tâm với hình ảnh chân thực mọi hoạt động XNK, XNC tại các cửa khẩu.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc cho biết, Trung tâm chỉ huy trực tuyến hải quan là công cụ quan trọng để lãnh đạo Tổng cục Hải quan kiểm tra, chỉ đạo công tác kiểm soát trên phạm vi cả nước. Hiện nay, trung tâm đã được kết nối với hệ thống máy soi container, hệ thống camera giám sát ở 3 địa bàn quan trọng nhất cả nước về hoạt động XNK là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng. Từ Trung tâm chỉ huy trực tuyến này, lãnh đạo Tổng cục Hải quan sẽ trực tiếp quan sát được hoạt động XNK thực tế ở các địa bàn quan trọng nêu trên.

Ông Nguyễn Phi Hùng - Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu-Tổng cục Hải quan cho biết, Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS góp phần tạo thông thoáng trong hoạt động XNK, giúp cho DN chủ động hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, với vai trò quản lý nhà nước, cơ quan hải quan vẫn phải đảm bảo được yêu cầu quản lý của mình.

Đến nay, Trung tâm dữ liệu của Phòng Giám sát Hải quan trực tuyến đã kết nối thông suốt với các hệ thống trang thiết bị kiểm tra giám sát hiện đại như: Hệ thống camera giám sát, máy soi chiếu container, hệ thống cân ôtô điện tử, hệ thống máy soi chiếu hành lý, hàng hóa, hệ thống dữ liệu xuất nhập khẩu và các hệ thống công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu tập trung của ngành Hải quan nhằm phát hiện các dấu hiệu bất thường tại cửa khẩu để kịp thời can thiệp, ngăn chặn các hành vi vi phạm.

Mới đây, Phòng Giám sát Hải quan trực tuyến đã phối hợp Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Bắc (Đội 1) giám sát qua hệ thống camera khu vực sân bay Nội Bài, đồng thời rà soát, phân tích dữ liệu hành khách nhập cảnh. Theo đó, trong đêm 29-1, Cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp với Cục Cảnh sát Phòng, chống tội phạm buôn lậu (Bộ Công an) và Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội) tiến hành kiểm tra, phát hiện 6 vali ký gửi của 3 đối tượng có chứa ngà voi và các sản phẩm chế tác từ ngà voi. Số hàng hóa trên được vận chuyển từ Angola về Việt Nam qua đường hàng không trên chuyến bay VN680, chuyển tiếp từ Malaysia về sân bay quốc tế Nội Bài lúc 21h40 phút ngày 29-1-2016. Qua đấu tranh khai thác, bước đầu các đối tượng khai nhận số ngà voi trên được một đối tượng ở Angola thuê mang về Việt Nam, tổng trọng lượng là 137,5kg.

Trước đó, Cục Điều tra chống buôn lậu, Phòng Giám sát Hải quan trực tuyến phối hợp Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Trung (Đội 2 - Cục Điều tra chống buôn lậu) tiến hành rà soát, phân tích dữ liệu hoạt động xuất nhập xăng dầu của các DN có dấu hiệu nghi vấn.

Theo đó, lực lượng hải quan đã thực hiện giám sát 24/24 hành trình các tàu chuyên tuyến xăng dầu, cũng như giám sát mọi dữ liệu hoạt động XNK xăng dầu. Kết quả, vào lúc 14 giờ 52 phút, ngày 28-1-2016, qua giám sát hoạt động của tàu chuyên chở xăng dầu, lực lượng hải quan phát hiện tàu BTS CHRISTINA đang di chuyển vào vùng biển Phan Rí (thuộc xã Hòa Phú, Tuy Phong, Bình Thuận) có biểu hiện nghi vấn. Đến  0 giờ 20 phút ngày 29-1, Phòng Giám sát Hải quan trực tuyến, Đội 2 chủ trì phối hợp với Cục Cảnh sát kinh tế (Bộ Công an) cùng một số lực lượng chức năng liên quan tiến hành kiểm tra phương tiện.

Trước đó, ngày 28-1, Công ty Dương Đông Hòa Phú đã mở tờ khai số 100726667900 tại Hải quan Bình Thuận. Công ty trên khai báo trên tờ khai hàng hóa là 1.877,562 tấn xăng Ron 92 được vận chuyển trên tàu BTS CHRISTINA. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện số xăng Ron 92 đã bơm lên kho là 3.246 tấn, còn lại trên tàu là 6.137,636 tấn, tức là gấp 5 lần so với số hàng hóa mà Công ty Dương Đông Hòa Phú đã khai báo. Như vậy, tổng số hàng hóa vận chuyển trên tàu là 9.373,636 tấn, tương đương với 13.241,345 m³ xăng Ron 92.

Đẩy mạnh công tác giám sát, từ đó nâng cao công tác kiểm tra bảo vệ nội bộ cũng như tinh thần trách nhiệm của các công chức hải quan trong thực hiện các quy trình nghiệp vụ, phòng chống các biểu hiện tiêu cực nhũng nhiễu của cán bộ công chức hải quan. Việc kết nối và tích hợp các hệ thống hiện có của ngành Hải quan cũng phát huy sức mạnh tổng thể, tận dụng được mọi nguồn lực hệ thống, trang thiết bị của ngành trong công tác hiện đại hóa, chuyên nghiệp hóa quản lý hải quan.

Lưu Hiệp
.
.
.