Buôn lậu thuốc lá: Chưa hết nóng vì chế tài không đủ răn đe

Thứ Ba, 01/12/2015, 08:31

Theo Nghị định 124/2015/NĐ-CP vừa được ban hành, nếu buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, giao nhận thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng từ 500 bao trở lên, người vi phạm có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự; trường hợp vi phạm bị phạt hành chính, số tiền có thể lên đến 100 triệu đồng.

Đối với phương tiện vận chuyển nguyên liệu thuốc lá lậu, nếu tang vật có số lượng 2 tấn trở lên, hoặc vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm sẽ bị tịch thu.

Tại Hội nghị trực tuyến sơ kết 6 tháng thực hiện Chỉ thị 30/CT-TTg về tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá vào ngày 21-5-2015, Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu nhất trí cao với các đề xuất của Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 389 quốc gia, trong đó có đề xuất tăng chế tài, giảm số lượng thuốc lá nhập lậu, buôn bán, vận chuyển từ 1.500 bao xuống còn 500 bao phải xử lý hình sự để đảm bảo tính răn đe.

Công an Đồng Tháp bắt đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu.

Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho biết, Thông tư liên tịch số 36/2012/TTLT – BTC – BCA – BTP – BYT – TANDTC - VKSNDTC, quy định truy cứu trách nhiệm hình sự khi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ sản phẩm thuốc lá nhập lậu với số lượng từ 1.500 bao trở lên. Do đó các đối tượng buôn lậu đã chia nhỏ khối lượng và giao cho nhiều người khác nhau vận chuyển hoặc tàng trữ dưới mức 1.500 bao để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Thời gian qua, số vụ buôn lậu thuốc lá bị xử lý hình sự chiếm chưa tới 1% tổng số vụ bị bắt giữ.

Thiếu tá Nguyễn Văn Sơn, Phó Đội trưởng Đội CSĐT tội phạm hình sự - kinh tế - ma túy Công an thị xã Hồng Ngự (Đồng Tháp) kể: “Trong lần chúng tôi phát hiện một xe buýt chở hơn 1.500 gói thuốc lá ngoại nhập lậu, tài xế chỉ thừa nhận phần của mình chỉ có 1.000 gói; hơn 500 gói còn lại là của… khách. Anh tài xế luôn leo lẻo trốn trách trách nhiệm của mình bằng lý lẽ: không lẽ khách bước lên mình lục đồ của khách để xem có hay không có thuốc lá lậu. Trong những trường hợp như thế chúng tôi đành phải xử lý hành chính”.

Nếu đối tượng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu đã bị xử lý hành chính một lần, thì lần tái phạm sau đó, khi phát hiện, cơ quan điều tra sẽ xử lý hình sự mà không phải định lượng. Các đối tượng buôn lậu thuốc lá luôn dùng đủ cách để đối phó, “lách luật”. Các đối tượng không bao giờ mang theo giấy tờ tùy thân, bị bắt các đối tượng không khai thật tên tuổi, nơi cư trú, né tránh trách nhiệm hình sự. Trong quá trình xác minh, làm rõ để xử lý vi phạm hành chính với những trường hợp lần đầu phát hiện, số lượng dưới 1.500 gói, nếu lực lược chức năng không điều tra lưu giữ hồ sơ cẩn thận, sẽ rất khó xử hình sự đối tượng tái phạm.

“Chính do vậy, bây giờ, ngay sau khi bắt giữ đối tượng, dù mới lần đầu và chưa đủ mức xử lý hình sự, chúng tôi đều xác lập hồ sơ nghiệp vụ kỹ càng, sau đó thông báo đến Công an nhiều đơn vị, địa phương để làm cơ sở xử lý hình sự đối tượng này nếu tái phạm” - Thiếu tá Sơn chia sẻ kinh nghiệm và cách làm của Công an thị xã Hồng Ngự.

Trở lại với việc Chính phủ vừa ban hành Nghị định 124, xử lý “mạnh tay” hơn với hành vi có liên quan đến thuốc lá điếu ngoại nhập lậu, Thiếu tá Nguyễn Văn Sơn cho rằng quy định mới này chắc chắn sẽ góp phần làm “dịu tình hình” buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá không chỉ tuyến biên giới mà cả trong thị trường nội địa.

Binh Huyền