Dỡ bỏ thủ tục nhiêu khê về dán nhãn năng lượng

• Bắt buộc dán nhãn năng lượng với nhóm thiết bị điện gia dụng
• Dán nhãn năng lượng trên đồ gia dụng, thiết bị văn phòng
• Thị thực điện tử thể hiện quyết tâm cải cách thủ tục hành chính triệt để của Chính phủ1
• Đơn giản hóa 33 thủ tục hành chính

Tại thông tư này, Bộ Công Thương đã thay đổi phương thức chứng nhận, tạo thông thoáng hơn cho doanh nghiệp trong việc thực hiện thủ tục dán nhãn năng lượng: Để doanh nghiệp tự công bố mức hiệu suất năng lượng và dán nhãn năng lượng trên sản phẩm. Doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm công bố và dán nhãn.

Cho phép doanh nghiệp sử dụng kết quả thử nghiệm hiệu suất năng lượng một lần đối với mỗi model sản phẩm, áp dụng cho các tất cả các sản phẩm hàng hóa sản xuất trong nước cũng như các lô hàng nhập khẩu có cùng model, cùng nhà sản xuất, xuất xứ và cùng đặc tính kỹ thuật (không giới hạn thời gian hiệu lực của phiếu thử nghiệm);

Cho phép việc thử nghiệm dán nhãn năng lượng được thực hiện bởi các Tổ chức thử nghiệm độc lập hoặc các phòng thử nghiệm của nhà sản xuất trong nước và nước ngoài. Không giới hạn về việc phải thử nghiệm dán nhãn năng lượng tại các tổ chức thử nghiệm độc lập.

Các tổ chức thử nghiệm độc lập và các phòng thử nghiệm của nhà sản xuất ở nước ngoài không cần đăng ký để được Bộ Công Thương chỉ định hay công nhận, thừa nhận. Các doanh nghiệp đăng ký dán nhãn năng lượng cho sản phẩm hàng hóa nhập khẩu chỉ cần gửi hồ sơ, tài liệu chứng minh các phòng thử nghiệm nêu trên đáp ứng các điều kiện và gửi kèm cùng hồ sơ đăng ký dán nhãn năng lượng về Bộ Công Thương.

Doanh nghiệp có thể tự dán nhãn năng lượng trên sản phẩm

Thông tư này cũng bổ sung quy định về việc miễn trừ dán nhãn năng lượng đối với hàng hóa nhập khẩu phi thương mại, hàng hóa, phụ tùng thay thế, dự phòng nhập khẩu đơn chiếc phục vụ cho các công trình, dự án, nhà máy sản xuất; hàng hóa, vật tư thiết bị tạm nhập - tái xuất; hàng quá cảnh chuyển khẩu; hàng hóa doanh nghiệp trong nước sản xuất, gia công phục vụ xuất khẩu; hàng hóa thuộc lĩnh vực an ninh quốc phòng, bí mật quốc gia, an toàn bức xạ hạt nhân;

Bổ sung quy định về dán nhãn năng lượng điện tử để doanh nghiệp lựa chọn. Doanh nghiệp đăng ký dãn nhãn có thể lựa chọn gửi hồ sơ online, hoặc gửi hồ sơ về Bộ Công Thương qua đường bưu điện.

Ông Trịnh Quốc Vũ – Vụ trưởng Vụ Khoa học - Công nghệ và Tiết kiệm năng lượng (Tổng cục năng lượng) cho rằng: Sau khi Thông tư 36 có hiệu lực, cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường quản lý hậu kiểm.

Từ đầu năm 2012, Bộ Công Thương đã ra Thông tư 07, yêu cầu dán nhãn năng lượng là bắt buộc. Quy định này đã dẫn đến số DN và sản phẩm phải dán nhãn tăng lên nhanh chóng: Từ con số 665 mã sản phẩm được cấp giấy chứng nhận và dán nhãn năm 2012, đến 2014 đã tăng lên 2.655 mã sản phẩm. 7 mặt hàng nhập khẩu được cấp chứng nhận và dán tem nhiều nhất là điều hòa không khí, tủ lạnh, tivi, máy giặt, quạt điện, nồi cơm điện và đèn chiếu sáng.

Tuy nhiên, ngoài những kết quả giúp người dân nhận diện sản phẩm tiết kiệm năng lượng, góp phần giảm tiêu thụ điện năng quốc gia… quy định đã có những bất cập khiến DN khốn khổ vì quy trình rườm rà, nhiều thủ tục, tốn kém thời gian, chi phí.

Cụ thể, DN phải tiến hành thử nghiệm nhiều lần đối với cùng một model sản phẩm, do hiệu lực của phiếu thử nghiệm chỉ kéo dài 6 tháng. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng của các phòng thử nghiệm trong nước vô cùng hạn chế. Hiện trên toàn quốc chỉ có 1 phòng thử nghiệm cho động cơ điện đặt tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 (Quatest 1) tại Hà Nội. Các DN tại miền Trung và miền Nam có đôi khi phải vận chuyển những thiết bị nặng hàng tấn ra Hà Nội để thử nghiệm.

Thông tư 07 còn bắt buộc các thiết bị kể cả sản xuất và nhập khẩu đều phải được thử nghiệm tại phòng thử nghiệm độc lập để đảm bảo tính minh bạch, chính xác, làm tăng chi phí cho các nhà sản xuất, nhập khẩu.

Mặt khác, dù có công nhận và chỉ định các phòng thử nghiệm tại nước ngoài, nhưng cũng với số lượng cực kỳ ít: chỉ có 2 phòng thử nghiệm độc lập tại Hàn Quốc và Thái Lan đăng ký và được chỉ định, nên các nhà sản xuất tại nước ngoài không có nhiều lựa chọn, tốn kém chi phí vận chuyển và cũng không giảm tải được đáng kể cho các phòng thử nghiệm trong nước.

Thông tư cũ cũng chưa có quy định về việc miễn trừ thực hiện dán nhãn đối với hàng hóa nhập khẩu phi thương mại, hàng hóa, phụ tùng thay thế, dự phòng nhập khẩu đơn chiếc phục vụ cho các công trình, dự án, nhà máy sản xuất…, nên các thiết bị nhập về không phải để bán ở Việt Nam cũng phải làm một việc vô nghĩa là dán nhãn năng lượng, với rất nhiều thời gian và công sức chờ đợi.

Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham) cho biết: để được dán nhãn năng lượng và chứng nhận tiêu thụ hiệu suất năng lượng tối thiểu, các nhà sản xuất hay các công ty nhập khẩu phải mất vài tuần, thậm chí vài tháng chờ đợi, phụ thuộc vào các sản phẩm và khối lượng công việc của những đơn vị kiểm tra.