Cẩn trọng với tin nhắn, cuộc gọi không rõ nguồn gốc
PV Báo CAND đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Tuân, quyền Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT), Cục An toàn thông tin (ATTT), Bộ Thông tin và Truyền thông về vấn đề này.
PV: Sau gần 3 tháng Nghị định 91/2020/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác có hiệu lực, tình hình xử lý vi phạm trong lĩnh vực này diễn biến thế nào? Đã có tổ chức, cá nhân nào bị xử phạt chưa, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Tuân: Thời gian qua, các cơ quan chức năng của Bộ TT&TT đã rất tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan trong công tác thanh tra, kiểm tra, xử phạt các doanh nghiệp, cá nhân vi phạm nhằm hạn chế tối đa sự phát tán tin nhắn rác, cuộc gọi rác. Với tinh thần quyết liệt và nghiêm túc, Sở TT&TT Hà Nội đã xử phạt 3 tổ chức và 1 cá nhân vì đã gọi điện, nhắn tin quảng cáo đến người khác khi chưa được sự đồng ý, thực hiện nhắn tin quảng cáo sai quy định.
Đây cũng là những trường hợp đầu tiên bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 91 về phòng chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Trong năm 2021, Cục ATTT sẽ tiếp tục đề nghị và phối hợp với các cơ quan thanh tra, Sở TT&TT các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm trong lĩnh vực này.
PV: Ngay sau khi Nghị định 91 có hiệu lực, tình trạng tin nhắn rác, cuộc gọi rác quảng cáo, bán hàng qua điện thoại đã có một số thời điểm lắng xuống. Tuy nhiên, đến thời điểm gần cuối năm thì tình trạng tin nhắn rác, cuộc gọi rác lại bùng phát trở lại. Cục ATTT đã có giải pháp gì để ngăn chặn, hạn chế tình trạng này?
Ông Nguyễn Đức Tuân: Để hạn chế tình trạng tin nhắn rác bùng phát, Cục ATTT đã chỉ đạo các nhà mạng phối hợp triển khai các giải pháp nhằm hạn chế sự phát tán của tin nhắn rác, cuộc gọi rác như triển khai hệ thống phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác đã đi vào hoạt động, người dân đã có thể tiến hành phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác qua đầu số 5656 và website thongbaorac.ais.gov.vn.
Cục cũng đã triển khai hệ thống Danh sách không quảng cáo (National Do Not Call) qua đầu số 5656 và website khongquangcao.ais.gov.vn. Người dùng đã có thể đăng ký vào Danh sách không quảng cáo theo cú pháp “DK DNC gửi 5656”. Sau khi đăng ký, không cá nhân, doanh nghiệp quảng cáo nào được phép gửi tin nhắn quảng cáo hoặc gọi điện quảng cáo vào các số điện thoại đã đăng ký trong danh sách này.
Cục cũng đã cấp tên định danh cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân phải sử dụng tên định danh để nhắn tin, gọi điện quảng cáo, không được sử dụng số điện thoại để nhắn tin, gọi điện quảng cáo. Yêu cầu các nhà mạng triển khai hệ thống cảnh báo cuộc gọi rác cho người dùng; các hệ thống kỹ thuật áp dụng các công nghệ tiên tiến như AI, bigdata để ngăn chặn hiệu quả tin nhắn rác, cuộc gọi rác. Hiệu quả chặn lọc tin nhắn rác của các hệ thống này trên thực tế đã đạt tới 99%.
Đặc biệt, Cục ATTT cũng đã phối hợp với cơ quan Công an thanh tra, kiểm tra xử lý tin nhắn rác, cuộc gọi rác có yếu tố vi phạm pháp luật hình sự. Đôn đốc các địa phương tuyên truyền cho người dân, tổ chức quảng cáo hợp pháp; giám sát, xử lý các hành vi phát tán tin nhắn rác, cuộc gọi rác; phối hợp với Thanh tra Sở TT&TT các địa phương kiểm tra, xử phạt hành chính đối với các tổ chức vi phạm, đề nghị doanh nghiệp viễn thông ngừng cung cấp dịch vụ đối với các thuê bao điện thoại vi phạm nhắn tin quảng cáo, gọi điện thoại quảng cáo sai quy định.
 |
| Ông Nguyễn Đức Tuân, Quyền Giám đốc Trung tâm VNCERT. |
PV: Hiện nay việc xử lý các thuê bao phát tán cuộc gọi rác giữa các nhà mạng chưa có sự đồng đều, nơi xử lý kiên quyết, nơi còn quá nhẹ tay. Vì sao lại có sự khác biệt này?
Ông Nguyễn Đức Tuân: Các nhà mạng hiện đang đều có những nỗ lực trong việc ngăn chặn cuộc gọi rác. Tuy vậy, kết quả ngăn chặn của các nhà mạng là chưa đồng đều, một phần là do một số nhà mạng vẫn còn chưa quyết liệt, một phần là vì hệ thống kỹ thuật của nhà mạng hiệu quả chặn lọc khác nhau, nhà mạng nào đầu tư, tích hợp công nghệ mới sẽ có hiệu quả cao hơn.
PV: Cục ATTT sẽ có giải pháp thế nào đối với các nhà mạng không kiên quyết xử lý thuê bao vi phạm?
Ông Nguyễn Đức Tuân: Hiện tại, Cục ATTT đang triển khai các giải pháp để giám sát chặt chẽ việc xử lý thuê bao thực hiện cuộc gọi rác thông qua số lượng xử lý phản ánh qua đầu số 5656. Thời gian tới, Cục sẽ công bố số liệu xử lý phản ánh của người dùng của từng nhà mạng làm cơ sở đánh giá việc ngăn chặn cuộc gọi rác của các nhà mạng.
PV: Trong thời gian qua, nhiều đối tượng đã sử dụng các cách thức phát tán tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo người dùng với danh sách nạn nhân ngày càng dài. Cục ATTT đã phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ Công an như thế nào trong lĩnh vực này? Cá nhân ông có lời khuyên gì đối với người dùng vào dịp cuối năm, thời điểm tin nhắn và cuộc gọi lừa đảo thường bùng phát?
Ông Nguyễn Đức Tuân: Qua theo dõi, giám sát, đối với những trường hợp có dấu hiệu vi an ninh trật tư, an toàn xã hội Cục ATTT sẽ tổng hợp, gửi Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an phối hợp điều tra, xử lý. Công tác phối hợp giữa hai bộ luôn được thực hiện chặt chẽ, nhịp nhàng theo đúng quy trình. Để tránh mắc bẫy bởi tin nhắn lừa đảo, cuộc gọi lừa đảo, người dùng nên cẩn trọng trong việc cung cấp thông tin cá nhân như không cung cấp thông tin cá nhân trên các trang mạng xã hội, trang web bán hàng.
Thường xuyên theo dõi các thông tin tuyên truyền từ các cơ quan quản lý nhà nước để cập nhật các hành vi lừa đảo mới, ngày càng tinh vi. Đặc biệt, người dùng cần cảnh giác khi nhận được cuộc gọi, tin nhắn có nguồn gốc không rõ ràng, từ những người không quen biết. Khi nhận tin nhắn, cuộc gọi không mong muốn, hãy phản ánh lên tổng đài 5656 hoặc web thongbaorac.ais.gov.vn. Cú pháp phản ánh quả tổng đài 5656 như sau: Phản ánh tin nhắn rác thực hiện "S [nguon-phat-tan] [Noi dung SMS rac]. Phản ánh cuộc gọi rác soạn tin nhắn V [nguon-phat-tan] [Noi dung cuoc goi rac].
PV: Xin cảm ơn ông!
