Nhiều dự án sử dụng vốn ODA chậm tiến độ

Ban Chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi đã có cuộc họp sáng nay (12/8) nhằm đánh giá tình hình thực hiện và giải ngân nguồn vốn này trong 6 tháng đầu năm 2015, đưa ra các giải pháp đối với những chương trình, dự án chậm tiến độ và có nhiều vướng mắc trong quá trình chuẩn bị thực hiện và thực hiện dự án.

Theo Ban Chỉ đạo, trong 6 tháng đầu năm, thông qua các hoạt động hợp tác phát triển, tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi ký kết đạt trên 1,590 tỉ USD (vốn vay ODA và vay ưu đãi 1,573 tỉ USD, viện trợ không hoàn lại 17 triệu USD), bằng 70,54% so với cùng kỳ năm 2014.   

Tổng số vốn ODA và vốn vay ưu đãi giải ngân trong 6 tháng đạt khoảng 1,917 tỉ USD (ODA vốn vay đạt 1,736 tỉ USD, ODA viện trợ không hoàn lại 181 triệu USD). Mức giải ngân này thấp hơn 38% so với cùng kỳ năm 2014.

Các nguyên nhân gây chậm trễ tiến độ thực hiện và giải ngân chủ yếu vẫn là vướng mắc về thể chế, pháp lý; quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn chuyên ngành; vướng mắc do các điều chỉnh, thay đổi trong quá trình thực hiện dự án; công tác giải phóng mặt bằng...

Theo Bộ KH&ĐT, vướng mắc lớn nhất ảnh hưởng nhiều đến tiến độ giải ngân vốn ODA và vay ưu đãi là việc không cho phép giải ngân vượt kế hoạch được giao theo Nghị quyết về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2015 của Quốc hội. Mặc dù vấn đề trên đã được tháo gỡ trong tháng 5/2015 sau ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ song tình hình giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi trong 6 tháng đầu năm 2015 chỉ mới được cải thiện ở mức độ nhất định.

Bộ GTVT có 39 chương trình, dự án ODA và vốn vay ưu đãi với 38 dự án đầu tư và một dự án hỗ trợ kỹ thuật. Trong 6 tháng, 15 dự án của Bộ này đạt mức giải ngân trên 80% so với kế hoạch, 2 dự án giải ngân khá (40-80%) và 19 dự án giải ngân dưới 40%. Trong khi đó, 30 dự án của Bộ NN&PTNT có tổng giá trị giải ngân đến nay đạt hơn 18.000 tỉ đồng, xấp xỉ 40% tổng giá trị vốn ODA đã ký kết. Tỉ lệ này ở 52 dự án của Bộ Công Thương là 50% (78.700 tỷ đồng), ở 31 dự án của Bộ Y tế là 30% (8.065 tỉ đồng).

Ban Chỉ đạo cũng cho biết, 23 chương trình, dự án ODA và vốn vay ưu đãi trong danh sách dự án chậm tiến độ năm 2015 được tiếp tục rà soát, đánh giá. Kết quả 10/23 dự án về cơ bản đã giải quyết xong các khó khăn, vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng, thiếu vốn đối ứng, thiếu vốn kế hoạch ODA, bao gồm: tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội; dự án hỗ trợ xử lý chất thải bệnh viện; dự án thành lập 5 trường cao đẳng nghề Việt Nam-Hàn Quốc... Tuy nhiên, với việc bổ sung thêm dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh-Hà Đông, danh sách dự án chậm có 14 dự án cần tiếp tục được giám sát thường xuyên.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho rằng, trong bối cảnh trở thành nước thu nhập trung bình, việc thu hút các nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi sẽ ngày càng khó khăn. Vì vậy, việc giải ngân, sử dụng nguồn vốn này một cách hiệu quả tối đa là nhiệm vụ lớn mà mỗi bộ, ngành, địa phương phải tập trung, chú ý. Các bộ, ngành và địa phương có tỉ lệ giải ngân thấp thời gian qua cần quyết liệt và chú trọng hơn trong công tác điều hành, lựa chọn các dự án ưu tiên, nâng cao chất lượng văn kiện dự án để đảm bảo tiến độ cam kết và hiệu quả đầu tư.   Bộ KH&ĐT cũng tiếp tục làm việc, kiểm điểm với từng dự án trong số dự án thuộc danh sách chậm trễ để xử lý kịp thời các vướng mắc, khó khăn đã tồn tại hoặc phát sinh...

Dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông nằm trong danh sách chậm tiến độ cần đôn đốc.